Κωδικός τύπου οικοτόπου 9340
Ονομασία Δάση με Quercus ilex ή/και Quercus rotundifolia – Quercus ilex and Quercus rotundifolia forests
Καθεστώς Τύπος οικοτόπου της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Περιγραφή
Ο τύπος οικοτόπου 9340 περιλαμβάνει δάση κυριαρχούμενα από το είδος Quercus ilex (το Quercus rotundifolia αναφέρεται για τη δυτική Ευρώπη).
Οικολογικές συνθήκες
Ο τύπος οικοτόπου απαντάται στην ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης και σε ασβεστολιθικά εδάφη όσο και εδάφη που προέρχονται από μαρμαρυγιακούς σχιστόλιθους, γρανίτες, γρανοδιορίτες, γνεύσιους φλύσχη κ.λπ. Τα υψόμετρα ποικίλουν ανάλογα με την έκθεση, την απόσταση από τη θάλασσα και το γεωγραφικό πλάτος και κυμαίνονται από 300-1000 μέτρα. Ο τύπος αυτός αφορά συνήθως πυκνούς και υψηλούς θαμνώνες με αείφυλλα σκληρόφυλλα, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει και διαπλάσεις με χαμηλή θαμνώδη βλάστηση. Ο ποώδης υπόροφος μπορεί να είναι πολύ φτωχός στις πυκνές συστάδες και πλουσιότερος στις ανοιχτές. Τα δάση αριάς αποτελούν τυπικό παράδειγμα Μεσογειακού δάσους που μπορεί να αναπτυχθεί σε πιο υγρές θέσεις (θεωρείται ότι αποτελούν υψηλό στάδιο διαδοχής της βλάστησης) αλλά έχουν σήμερα περιορισμένη εξάπλωση και μειωμένη έκταση σε λίγα νησιά του Αιγαίου. Η οικονομική, οικολογική καθώς και η αισθητική αξία τους είναι πολλή μεγάλη.
Περιοχή εξάπλωσης και εύρος εξάπλωσης του τύπου οικοτόπου 9340
Χλωριδική σύνθεση
Στον τύπο οικοτόπου 9340 απαντώνται κυρίως είδη αείφυλλων πλατύφυλλων. Τα πιο κοινά και χαρακτηριστικά είδη είναι τα: Arbutus andrachne, Arbutus unedo, Asparagus acutifolius, Asplenium onopteris, Brachypodium retusum, Brachypodium sylvaticum, Carex flacca, Cercis siliquastrum, Cistus creticus, Cotinus coggygria, Erica arborea, Fraxinus ornus, Hypericum empetrifolium, Juniperus oxycedrus, Laurus nobilis, Lonicera implexa, Phillyrea latifolia, Pistacia terebinthus, Quercus coccifera, Quercus ilex, Quercus pubescens, Rubia peregrina, Ruscus aculeatus, Smilax aspera, Stipa bromoides, Styrax officinalis, Tamus communis.
Κατάσταση διατήρησης-Απειλές
Τα δάση αριάς υποβαθμίζονται από την ξύλευση, εκχέρσωση και οι πυρκαγιές, λόγω της ευφλεκτικότητας των ειδών που τα συνθέτουν. Τα δάση αυτά ή οι θαμνώνες ανανεώνονται πολύ εύκολα μετά από πυρκαγιά, επειδή τα είδη που τα συνθέτουν πρεμνοβλαστάνουν και ριζοβλαστάνουν άφθονα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος προκύπτει από τον συνδυασμό πυρκαγιάς και άμεσης υπερβόσκησης.
Έντυπο αναφοράς τύπου οικοτόπου
Περιοχές εμφάνισης
GR1220003 STENA RENTINAS – EVRYTERI PERIOCHI
GR1270002 OROS ITAMOS – SITHONIA
GR1270005 OROS STRATONIKON – KORYFI SKAMNI
GR1420001 KATO OLYMPOS – KALLIPEFKI
GR1420003 AISTHITIKO DASOS OSSAS
GR1420004 KARLA – MAVROVOUNI – KEFALOVRYSO VELESTINOU – NEOCHORI
GR1430001 OROS PILIO KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR1430003 SKIATHOS: KOUKOUNARIES KAI EVRYTERI THALASSIA PERIOCHI
GR1430004 ETHNIKO THALASSIO PARKO ALONNISOU – VOREION SPORADON, ANATOLIKI SKOPELOS
GR2140001 EKVOLES ACHERONTA (APO GLOSSA EOS ALONAKI) KAI STENA ACHERONTA
GR2310010 OROS ARAKYNTHOS KAI STENA KLEISOURAS
GR2420001 OROS OCHI – KAMPOS KARYSTOU – POTAMI – AKROTIRIO KAFIREFS – PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR2420006 SKYROS: OROS KOCHYLAS
GR2440003 FARANGI GORGOPOTAMOU
GR2440004 ETHNIKOS DRYMOS OITIS
GR2450005 NOTIOANATOLIKOS PARNASSOS – ETHNIKOS DRYMOS PARNASSOU – DASOS TITHOREAS
GR2520005 MONI ELONAS KAI CHARADRA LEONIDIOU
GR2520006 OROS PARNONAS (KAI PERIOCHI MALEVIS)
GR2530001 KORYFES OROUS KYLLINI (ZIRIA) KAI CHARADRA FLAMPOURITSA
GR2540002 PERIOCHI NEAPOLIS KAI NISOS ELAFONISOS
GR2550001 FARANGI NEDONA (PETALON – CHANI)
GR4120004 IKARIA – FOURNOI KAI PARAKTIA ZONI
GR4330003 KOURTALIOTIKO FARANGI – MONI PREVELI – EVRYTERI PERIOCHI
GR4330005 OROS IDI (VORIZIA, GERANOI, KALI MADARA)
GR4340004 ELOS – TOPOLIA – SASALOS – AGIOS DIKAIOS
GR4340005 ORMOS SOUGIAS – VARDIA – FARANGI LISSOU MECHRI ANYDROUS KAI PARAKTIA ZONI
GR4340006 LIMNI AGIAS – PLATANIAS – REMA KAI EKVOLI KERITI – KOILADA FASA
GR4340010 DRAPANO (VOREIOANATOLIKES AKTES) – PARALIA GEORGIOUPOLIS – LIMNI KOURNA
Βιβλιογραφία για τη βλάστηση
Αθανασιάδης Ν., Θεοδωρόπουλος Κ., Γερασιμίδης Α., Ελευθεριάδου Ε., Τσιριπίδης Γ. & Κοράκης Γ. 1998. Μονάδες βλάστησης της ζώνης των αειφύλλων πλατυφύλλων του Αγίου Όρους. Ειδική έκδοση στα πλαίσια του προγράμματος «Έκθεση Αγίου Όρους, Φύση και Περιβάλλον – Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997», σελ. 87 + Πίνακες.
Barbero M. & Quézel P. 1976. Les groupements forestiers de Grece CentroMeridionale. Ecologia Mediterranea 2: 1-86.
Bauer E.-M. & Bergmeier E. 2011. The mountain woodlands of western Crete – plant communities, land use and conservation. Phytocoenologia 41(2): 73-105.
Bergmeier E. 1990. Walder und Gebusche des Niederen Olymp (Kato Olimbos, NO-Thessalien). Phytocoenologia 18(2/3): 161-342.
Βλάχος Α. 2006. Χλωρίδα Βλάστηση και Οικολογία του ορεινού συγκροτήματος των Βαρδουσίων. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 396.
Γεωργιάδης Θ., Δημόπουλος Π., Πανίτσα Μ. & Δημητρέλλος Γ. 1996. Τα φυσικά οικοσυστήματα της Πελοποννήσου με βάση την ποικιλότητα σε τύπους οικοτόπων και τα σημαντικά τους είδη. Πρακτικά 6ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας και της Βιολογικής Εταιρείας Κύπρου, Παραλίμνι Κύπρου, 6-11 Απριλίου 1996: 68-73.
Δαμιανίδης Χ. 2011. Φυτοκοινωνιολογική έρευνα των ερεικώνων και των αειφύλλων πλατύφυλλων της βόρειας πλευράς του Χολομώντα. Μεταπτυχιακή Διατριβή. ΑΠΘ, σελ. 63 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης + 1 Πίνακας.
Θεοδωρόπουλος Κ. 2001. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων του νομού Θεσσαλονίκης. Επιστ. Επετ. Τμημ. Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΔ: 353-381.
Θεοδωρόπουλος Κ., Ξυστράκης Φ., Ελευθεριάδου Ε. & Σαμαράς Δ. 2011. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων της περιοχής του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Επιστ. Επετ. Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, ΑΠΘ 2002, ΜΕ, σελ. 18 (σε CD).
Καρέτσος Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 509 + 3 Παραρτήματα.
Lavrentiades G.J. 1969. Studies on the flora and vegetation of the Ormos Archangelou in Rhodos islands. Vegetatio XIX: 308-329.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 450 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης.
Papanikolaou G.D. & Sarlis G.P. 1991. Phytosociological studies in the Tatoi district (Attica, Greece). Vegetatio 93: 81-90.
Pavlides G., Vardavakis E. & Lavrentiades G. 1988. Notes on the vegetation and soil profiles near Polygyros (Chalkidiki peninsula, northern Greece). Israel Journal of Botany 37: 19-47.
Πλατής Π., Παπαχρήστου Θ., Μελιάδης Ι. & Μαντζανάς Κ. 2007. Ποικιλότητα τύπων οικοτόπων της περιοχής Ακαρνανικών ορέων του Δικτύου “Φύση 2000”. Πρακτικά 13ου Πανελλήνιου Δασολογικού Συνεδρίου της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας, Χλόη Καστοριάς, 7-10 Οκτωβρίου 2007 (τόμος I): 116-124.
Raus Th. 1979. Die vegetation Osthessaliens (Griechenland), II. Quercetea ilicis und Cisto-Micromerietea. Bot. Jahrb. Syst. 101(1): 17-82.
Verroios G. & Georgiadis T. 2011. Aleppo pine forests of northern and western Peloponnisos (southern Greece): Plant communities and diversity. Plant Biosystems 145 (3): 606–619.
Zoller H., Geissler P. & Athanasiadis N. 1977. Beiträge zur Kenntnis der Wälder, Moos- und Flechtenassoziationen in den Gebirgen Nordgriechenlands. Bauhinia 6/1: 215-255.
Γενική βιβλιογραφία
Αθανασιάδης Ν., Θεοδωρόπουλος Κ., Γερασιμίδης Α., Ελευθεριάδου Ε., Τσιριπίδης Γ. & Κοράκης Γ. 1998. Μονάδες βλάστησης της ζώνης των αειφύλλων πλατυφύλλων του Αγίου Όρους. Ειδική έκδοση στα πλαίσια του προγράμματος «Έκθεση Αγίου Όρους, Φύση και Περιβάλλον – Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997», σελ. 87 + Πίνακες.
Barbero M. & Quézel P. 1976. Les groupements forestiers de Grece CentroMeridionale. Ecologia Mediterranea 2: 1-86.
Bauer E.-M. & Bergmeier E. 2011. The mountain woodlands of western Crete – plant communities, land use and conservation. Phytocoenologia 41(2): 73-105.
Bergmeier E. 1990. Walder und Gebusche des Niederen Olymp (Kato Olimbos, NO-Thessalien). Phytocoenologia 18(2/3): 161-342.
Βλάχος Α. 2006. Χλωρίδα Βλάστηση και Οικολογία του ορεινού συγκροτήματος των Βαρδουσίων. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 396.
Γεωργιάδης Θ., Δημόπουλος Π., Πανίτσα Μ. & Δημητρέλλος Γ. 1996. Τα φυσικά οικοσυστήματα της Πελοποννήσου με βάση την ποικιλότητα σε τύπους οικοτόπων και τα σημαντικά τους είδη. Πρακτικά 6ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας και της Βιολογικής Εταιρείας Κύπρου, Παραλίμνι Κύπρου, 6-11 Απριλίου 1996: 68-73.
Δαμιανίδης Χ. 2011. Φυτοκοινωνιολογική έρευνα των ερεικώνων και των αειφύλλων πλατύφυλλων της βόρειας πλευράς του Χολομώντα. Μεταπτυχιακή Διατριβή. ΑΠΘ, σελ. 63 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης + 1 Πίνακας.
Dimopoulos P., Xystrakis F. & Tsiripidis I. 2014. Deliverable A1. Final Catalogue of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 54.
Dimopoulos P., Fotiadis G., Tsiripidis I., Panitsa M. & Karadimou E. 2014. Deliverable A2. Report and Literature Database on Habitat Types of Greece – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 210.
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Panitsa M., Fotiadis G., Kallimanis A.S. & Kazoglou I. 2014. Deliverable A6. Explanatory Implementation Manual for the Conservation Degree Assessment of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 35. (with Annexes: I. Habitat types protocols, pages 600; II. Explanatory notes on the habitat types protocols selection, pages 4; III. Correspondence of Habitat types protocols with the clusters of vegetation relevés (excel file)).
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Kallimanis A.S & Panitsa M. 2014. Deliverable A7. Preliminary Analysis of the Field Data for the Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 16.
European Commission 2013. Interpretation Manual of European Union Habitats.
Θεοδωρόπουλος Κ., Ξυστράκης Φ., Ελευθεριάδου Ε. & Σαμαράς Δ. 2011. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων της περιοχής του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Επιστ. Επετ. Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, ΑΠΘ 2002, ΜΕ, σελ. 18 (σε CD).
Καρέτσος Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 509 + 3 Παραρτήματα.
Lavrentiades G.J. 1969. Studies on the flora and vegetation of the Ormos Archangelou in Rhodos islands. Vegetatio XIX: 308-329.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 450 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης.
Ντάφης Σ., Παπαστεργιάδου Ε., Λαζαρίδου Ε. & Τσιαφούλη Μ. 2001. Τεχνικός Οδηγός Αναγνώρισης, Περιγραφής και Χαρτογράφησης Τύπων Οικοτόπων της Ελλάδας. ΕΚΒΥ.
Papanikolaou G.D. & Sarlis G.P. 1991. Phytosociological studies in the Tatoi district (Attica, Greece). Vegetatio 93: 81-90.
Pavlides G., Vardavakis E. & Lavrentiades G. 1988. Notes on the vegetation and soil profiles near Polygyros (Chalkidiki peninsula, northern Greece). Israel Journal of Botany 37: 19-47.
Πλατής Π., Παπαχρήστου Θ., Μελιάδης Ι. & Μαντζανάς Κ. 2007. Ποικιλότητα τύπων οικοτόπων της περιοχής Ακαρνανικών ορέων του Δικτύου “Φύση 2000”. Πρακτικά 13ου Πανελλήνιου Δασολογικού Συνεδρίου της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας, Χλόη Καστοριάς, 7-10 Οκτωβρίου 2007 (τόμος I): 116-124.
Raus Th. 1979. Die vegetation Osthessaliens (Griechenland), II. Quercetea ilicis und Cisto-Micromerietea. Bot. Jahrb. Syst. 101(1): 17-82.
Tsiripidis Ι., Xystrakis F., Kasampalis D., Mastrogianni A., Strid A. & Dimopoulos P., 2014. Deliverable A4. Potential Distribution Maps of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, Athens, pages 176.
Verroios G. & Georgiadis T. 2011. Aleppo pine forests of northern and western Peloponnisos (southern Greece): Plant communities and diversity. Plant Biosystems 145 (3): 606–619.
Zoller H., Geissler P. & Athanasiadis N. 1977. Beiträge zur Kenntnis der Wälder, Moos- und Flechtenassoziationen in den Gebirgen Nordgriechenlands. Bauhinia 6/1: 215-255.
Κείμενο
Γιάννης Φραγκάκης, Δασοπόνος
