Κωδικός τύπου οικοτόπου 3140
Ονομασία Σκληρά ολιγομεσοτροφικά ύδατα με βενθική βλάστηση χαροειδών (Chara ass.) – Hard oligo-mesotrophic waters with benthic vegetation of Chara spp.
Καθεστώς Τύπος οικοτόπου της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Περιγραφή
Ο τύπος οικοτόπου 3140 περιλαμβάνει λίμνες και λιμνούλες με νερά πάρα πολύ πλούσια σε διαλυμένες βάσεις (pH συχνά 6-7) ή τις περισσότερες φορές πολύ καθαρά νερά γαλαζωπά έως πρασινωπά, φτωχά (έως μέτρια) σε θρεπτικά συστατικά και πλούσια σε βάσεις (pH συχνά >7.5). Ο πυθμένας αυτών των μη ρυπασμένων υδάτων καλύπτεται με χαρόφυτα, Chara και Nitella, και τάπητες φυκών.
Οικολογικές συνθήκες
Ο τύπος οικοτόπου 3140 απαντάται συνήθως σε καρστικές λίμνες πλούσιες σε ανθρακικά με είδη του γένους Chara. Ο οικότοπος απαντά σε σημαντική έκταση στα ρηχά νερά όπου το βάθος δεν είναι μεγαλύτερο από 1 μέτρο. Οι παρούσες κοινότητες έχουν μικρή έκταση αλλά είναι σημαντικές για τη βιοποικιλότητα των οικοτόπων στους οποίους αναπτύσσονται, καθώς τα χαρακτηριστικά τους είδη ενδέχεται να μην βρίσκονται σε άλλες θέσεις της ευρύτερης περιοχής. Αναπτύσσονται συνήθως σε μικρού μεγέθους αβαθείς υδατοσυλλογές με εποχιακή διακύμανση της στάθμης του νερού. Τα λιμνία αυτά παρουσιάζουν ενδιαφέρον γιατί φιλοξενούν αξιόλογα από φυτογεωγραφική άποψη είδη που αναπτύσσονται όχι μόνον μέσα στο νερό, αλλά και στα υγρά εδάφη στις όχθες.
Χλωριδική σύνθεση
Τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά είδη του τύπου οικοτόπου είναι τα: Bromus hordeaceus, Carex divisa, Chara sp., Chara vulgaris, Cladophora sp., Echinochloa sp., Eleocharis palustris, Geranium dissectum, Juncus bufonius, Lythrum junceum, Myriophyllum spicatum, Nasturtium officinale, Orchis sp., Phragmites australis, Polygonum sp., Stuckenia pectinate, Potamogeton sp., Ranunculus neapolitanus, Ranunculus muricatus, Ranunculus rionii, Ranunculus trichophyllus, Trifolium resupinatum, Veronica anagallis-aquatica.
Κατάσταση διατήρησης-Απειλές
Οι οικότοποι των γλυκών νερών θεωρούνται εν γένει απειλούμενοι σε επίπεδο Ευρώπης. Στο Αιγαίο, ο τύπος αυτός βλάστησης περιορίζεται σε λίγες θέσεις και είναι γενικά σπανιότερος απ’ ότι στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι κοινωνίες των Χαροφυκών είναι γενικά ευπαθείς στη ρύπανση των οικοτόπων στους οποίους αναπτύσσονται, αλλά και στις αλλαγές των συνθηκών με αποτέλεσμα την εξέλιξη της βλάστησης. Συνήθως η παρουσία καλά ανεπτυγμένων πλούσιων σε είδη κοινωνιών είναι ενδεικτική της καθαρότητας των υδάτων.
Έντυπο αναφοράς τύπου οικοτόπου
Περιοχές εμφάνισης
Βιβλιογραφία για τη βλάστηση
Grigoriadis, N., Donth, S., Theodoropoulos, K. & Eleftheriadou, E. 2005. Establishment of a habitat monitoring system in Agra wetland (Pella, Greece). Annali di Botanica (nuova serie) 5: 21-36.
Κοράκης Γ. & Γερασιμίδης Α. 2006. Καταγραφή, ταξινόμηση και χλωριδική σύνθεση των υγροτοπικών ενδιαιτημάτων των ψευδαλπικών λιβαδιών του όρους Γράμμος. Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας, Βόλος, 10-12 Νοεμβρίου 2004: 199-205.
Γενική βιβλιογραφία
Dimopoulos P., Xystrakis F. & Tsiripidis I. 2014. Deliverable A1. Final Catalogue of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 54.
Dimopoulos P., Fotiadis G., Tsiripidis I., Panitsa M. & Karadimou E. 2014. Deliverable A2. Report and Literature Database on Habitat Types of Greece – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 210.
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Panitsa M., Fotiadis G., Kallimanis A.S. & Kazoglou I. 2014. Deliverable A6. Explanatory Implementation Manual for the Conservation Degree Assessment of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 35. (with Annexes: I. Habitat types protocols, pages 600; II. Explanatory notes on the habitat types protocols selection, pages 4; III. Correspondence of Habitat types protocols with the clusters of vegetation relevés (excel file)).
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Kallimanis A.S & Panitsa M. 2014. Deliverable A7. Preliminary Analysis of the Field Data for the Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 16.
European Commission 2013. Interpretation Manual of European Union Habitats.
Grigoriadis, N., Donth, S., Theodoropoulos, K. & Eleftheriadou, E. 2005. Establishment of a habitat monitoring system in Agra wetland (Pella, Greece). Annali di Botanica (nuova serie) 5: 21-36.
Κοράκης Γ. & Γερασιμίδης Α. 2006. Καταγραφή, ταξινόμηση και χλωριδική σύνθεση των υγροτοπικών ενδιαιτημάτων των ψευδαλπικών λιβαδιών του όρους Γράμμος. Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας, Βόλος, 10-12 Νοεμβρίου 2004: 199-205.
Ντάφης Σ., Παπαστεργιάδου Ε., Λαζαρίδου Ε. & Τσιαφούλη Μ. 2001. Τεχνικός Οδηγός Αναγνώρισης, Περιγραφής και Χαρτογράφησης Τύπων Οικοτόπων της Ελλάδας. ΕΚΒΥ.
Tsiripidis Ι., Xystrakis F., Kasampalis D., Mastrogianni A., Strid A. & Dimopoulos P., 2014. Deliverable A4. Potential Distribution Maps of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, Athens, pages 176.
Κείμενο
Γιάννης Φραγκάκης, Δασοπόνος