Eπιστημονική ονομασία Quercus trojana Webb
Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Fagales, Οικογένεια Fagaceae
Περιγραφή
Φυλλοβόλο ή ημιφυλλοβόλο μόνοικο δέντρο (βιοτική μορφή P, φανερόφυτο) που φτάνει σε ύψος τα 15 μ.
Τα φύλλα είναι κατ’εναλλαγή, σχεδόν δερματώδη, 4-12 εκ., με μίσχο έως 1 εκ., έλασμα επιμήκες λογχοειδές, με άνω επιφάνεια γυμνή και παρυφές πριονωτές (με τα νεύρα να φτάνουν και να φαίνεται ότι εξέχουν από τα πριόνια).
Καρπός κυπελλοφόρο κάρυο (βαλανίδι) με ποδίσκο. Τα κύπελλα φέρουν βράκτια χνοώδη.
To είδος διακρίνεται σε δυο υποείδη:
Quercus trojana Webb subsp. trojana (Συνώνυμο Quercus macedonica DC., κοινή ονομασία μακεδονική δρυς): κάτω επιφάνεια των φύλλων ελαφρά τριχωτή
Quercus trojana subsp. euboica (Papaioannou) K.I. Chr. (Συνώνυμο Quercus euboica Papaioannou, κοινή ονομασία ευβοϊκή δρυς): κάτω επιφάνεια των φύλλων πυκνά τριχωτή
Εξάπλωση – Προστασία
Η μακεδονική δρυς εξαπλώνεται στα Βαλκάνια, στην Ιταλία και στην Μικρά Ασία (χωρολογία: Μe, Μεσογειακό). Στην Ελλάδα, εξαπλώνεται στα βορειοδυτικά (δυτική Μακεδονία), στην Ήπειρο και σπάνια στη δυτική Στερεά Ελλάδα. Απαντάται σε περιοχές με μέτριο υψόμετρο (300 – 1400 μ.), συνήθως σε ασβεστολιθικά πετρώματα.
Τα δάση μακεδονικής δρυός ανήκουν στον τύπο οικοτόπου της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ «Δάση με Quercus trojana» με κωδικό 9250.
Η ευβοϊκή δρυς εξαπλώνεται αποκλειστικά στη βορειοανατολική Εύβοια (χωρολογία: r, σπάνιο ενδημικό). Είναι ολιγαρκές είδος και απαντάται σε υψόμετρο 0-600 μ.
Η ευβοϊκή δρυς θεωρείται «Τρωτό» είδος σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας. Επίσης προστατεύεται από την ελληνική νομοθεσία (Π.Δ. 67/81), ενώ περιλαμβάνεται και στον κατάλογο των σπάνιων και απειλούμενων ειδών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Άρθρα – Πληροφορίες
Αθανασιάδης ΗΡ. Ν. 1986. Δασική Βοτανική Μέρος ΙΙ. Δέντρα και Θάμνοι των Δασών της Ελλάδος. Θεσσαλονίκη. Εκδ. Γιαχούδη-Γιαπούλη.
Αραμπατζής Θ. 1998. Θάμνοι και Δέντρα στην Ελλάδα. Οικολογική Κίνηση Δράμας
Dimopoulos P., Raus T., Bergmeier E., Constantinidis T., Iatrou G., Kokkini S., Strid A. & Tzanoudakis D. 2013. Vascular Plants of Greece. An annotated checklist. Botanic Garden and Botanical Museum Berlin-Dahlem & Hellenic Botanical Society, Berlin & Athens.
Κοράκης Γ. 2015. Δασική Βοτανική – Αυτοφυή Δέντρα και Θάμνοι της Ελλάδας. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα. 620 σελ.
Strid, A. & Tan, K. (eds.) 1997. Flora Hellenica vol. 1. Patra.
Tutin, T. G., Burges, N.A. Chater, A.O. Edmonson, J.R. Heywood, V.H., Moore, D.M. Valentine, D.H. Walters, S.M. & Webb, D.A. (eds) 1993. Flora Europaea I. 2nd edition. Cambridge.
Euro+Med (2006-): Euro+Med PlantBase – the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. Published on the Internet http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/ [Ανάκτηση 20/8/2015].
Κείμενα
Αθανάσιος Πανογεώργος, Δασοπόνος