Κείμενο: Γεωργία Νέτσικα, Απόφοιτος Τμήματος Δασολογίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου, Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Ο μανδραγόρας
Ο Μανδραγόρας ο φαρμακευτικός (Mandragora officinarum) είναι είδος που απαντάται στην Α. Θεσσαλία, Πελοπόννησο, στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη. Ευδοκιμεί σε ασβεστούχα σκληρά εδάφη ημιορεινών περιοχών. Άλλα ονόματα του είναι μαντραγόρας, μαντραγούδα, καλάνθρωπος, σκαλάνθρωπος, αρκάνθρωπος, μαντραούλιας, πεθαμός, ελεούσα. Οι αρχαίοι Έλληνες το ονόμαζαν «μήλο του έρωτα», οι Άραβες «μήλο του διαβόλου», φυλές του όρους Λίβανος «αυγά των τζίνι» (ότι πραγματοποιούσαν τα όνειρα του χρήστη), οι Εβραίοι το αποκαλούσαν «τα μήλα της αγάπης».
Μαγία και έρωτας
Στον μεσαίωνα ήταν το αγαπημένο βότανο των μάγων. Την ερωτική και μαγική ιδιότητα λέγεται ότι την απέκτησε από τη μάγισσα Κίρκη. Από αυτό το υγρό έδωσε στους άνδρες του Οδυσσέα και τους μεταμόρφωσε. Την πρώτη αναφορά στα μεσαιωνικά χειρόγραφα, σε σχέση με ερωτικά φίλτρα, την κάνει ο Διοσκουρίδης ο οποιος λέει ότι από τη ρίζα του μανδραγόρα παρασκεύαζαν φίλτρα ερωτικά και για αυτό και η Αφροδίτη λεγόταν και Μανδραγορίτις. Οι νέοι είχαν πάνω τους ένα σακουλάκι με κομμάτια ρίζας μανδραγόρα για ερωτικό φυλαχτό, που εκτός της σεξουαλικής ικανότητας, παρείχε στον κάτοχο του προστασία από δηλητηριάσεις και κακώσεις, προσέφερε πλούτο, υγεία και μακροζωία. Θεωρουσαν ότι τα μήλα του (οι καρποί), βοηθούσαν τις γυναίκες να συλλάβουν παιδί. Επίσης πίστευαν, λόγω της ανθρωπόμορφης φιγούρας της ρίζας του, ότι η παρουσία του οφειλόταν σε φαινόμενα μεταμψύχωσης ατόμων που είχαν αυτοκτονήσει. Υπάρχουν θρύλοι που υποστηρίζουν πως αν κάποιος ξεριζώσει μανδραγόρα τα μεσάνυχτα, με πανσέληνο, γυμνός, και καθαρίσει τη ρίζα του, αφού χαράξει επάνω της μία ευχή, αυτή πραγματοποιείται.
Τα δαιμόνια
Ο μύθος λέει ότι όποιος το ξερίζωνε χωρίς κάποιες κατάλληλες προφυλάξεις πέθαινε. Έπρεπε να ξεριζωθεί νύχτα με πανσέληνο και να είναι παρών ένας μαύρος σκύλος ή γάιδαρος και να έχουν δέσει τη ρίζα του μανδραγόρα στο πόδι του για να το ξεριζώσει. Το φυτό, κατά την εκρίζωσή του, έβγαζε οξεία κραυγή που τρέλαινε όποιον την άκουγε. Άλλος ένας μύθος έλεγε ότι αν το πλησιάζε κάποιος θα τον κυρίευαν δαίμονες και για αυτόν τον λόγο γινόταν όλη αυτή η διαδικασία, για να μην πλησιάζουν τα δαιμόνια. Κατά το 18ο αιώνα για να ξεριζώσουν το μανδραγόρα έπρεπε να το κάνουν μόνο μεσάνυχτα και μετά από απαραίτητες προσευχές και τελετουργίες. Κάποιος ζωγράφιζε τρεις κύκλους γύρω από το φυτό με ένα μυτερό κλαδί ιτιάς και μετά έδεναν το φυτό με ένα σπάγκο στο πόδι ενός μαύρου σκύλου.
Στη βίβλο
Στη Βίβλο επίσης αναφέρονται οι γονιμοποιές και αφροδισιακές ιδιότητές του μανδραγόρα. Η Ραχήλ απελπισμένη που δεν έκανε παιδιά με τον Ιακώβ κατέφυγε στον μανδραγόρα για να γεννήσει τον Ιωσήφ.
Άρθρα – Πληροφορίες
www.ftiaxno.gr/ [Ανάκτηση 5/10/2018]
enallaktikidrasi.com/ [Ανάκτηση 5/10/2018]
www.proionta-tis-fisis.com/ [Ανάκτηση 5/10/2018]
www.botanologika.gr/ [Ανάκτηση 5/10/2018]
www.valentine.gr/ [Ανάκτηση 5/10/2018]
