Γενικά χαρακτηριστικά
Η οικογένεια Boraginaceae περιλαμβάνει κυρίως ποώδη είδη που φέρουν συνήθως ποικίλο τρίχωμα. Τα φύλλα είναι απλά και εναλλασσόμενα. Τα άνθη είναι ακτινόμορφα έως και ελαφριά ζυγόμορφα, αρρενοθήλεα, με γενικό ανθικό τύπο *Κ5Σ(5)Α5Γ(2). Η στεφάνη είναι σωληνοειδής ή κουδουνοειδής και φέρει εσωτερικά 5 λεπιόμορφα εξαρτήματα που κλείνουν την είσοδο του σωλήνα της. Τα άνθη είναι σπάνια μοναχικά, ενώ συνήθως είναι σε ταξιανθία θύσσανο. Ο καρπός είναι διαρρηκτός που διασπάται σε 4 κάρυα. Γνωστό είδος της οικογένειας αυτής, στην Ελλάδα, είναι το «μη με λησμόνει».
Τα είδη της οικογένειας
Alkanna calliensis Heldr. ex Boiss.
Alkanna chrysanthiana Kit Tan
Alkanna corcyrensis Hayek
Alkanna graeca Boiss. & Spruner in Boiss.
Alkanna graeca subsp. baeotica (DC.) Nyman
Alkanna graeca Boiss. & Spruner in Boiss. subsp. graeca
Alkanna hellenica (Boiss.) Rech. f.
Alkanna methanaea Hausskn.
Alkanna noneiformis Griseb.
Alkanna orientalis (L.) Boiss.
Alkanna orientalis (L.) Boiss. subsp. orientalis
Alkanna pelia (Halacsy) Rech. f.
Alkanna pindicola Hausskn.
Alkanna primuliflora Griseb.
Alkanna pulmonaria Griseb.
Alkanna sandwithii Rech. f.
Alkanna sartoriana Boiss. & Heldr. in Boiss.
Alkanna sfikasiana Kit Tan, Void & Strid
Alkanna sieberi A. DC.
Alkanna stribrnyi Velen.
Alkanna stribrnyi Velen. subsp. stribrnyi
Alkanna tinctoria Tausch
Alkanna tinctoria subsp. anatolica Hub.-Mor.
Alkanna tinctoria subsp. subleiocarpa (Hub.-Mor.) Hub.-Mor.
Alkanna tinctoria Tausch subsp. tinctoria
Alkanna tubulosa Boiss.
Amsinckia lycopsoides (Lehm.) Lehm.
Amsinckia micrantha Suksd.
Anchusa aegptiaca (L.) A. DC.
Anchusa azurea Mill.
Anchusa cespitosa Lam.
Anchusa leucantha Selvi & Bigazzi
Anchusa officinalis L.
Anchusa officinalis subsp. intacta (Griseb.) Selvi & Bigazzi
Anchusa officinalis L. subsp. officinalis
Anchusa procera Besser
Anchusa samothracica Bigazzi & Selvi
Anchusa strigosa Banks & Sol. in Russell
Anchusa stylosa M. Bieb.
Anchusa stylosa subsp. spruneri (Boiss.) Selvi & Bigazzi
Anchusa stylosa M. Bieb. subsp. stylosa
Anchusa thessala Boiss. & Spruner in Boiss.
Anchusa undulata L.
Anchusa undulata subsp. hyhrida (Ten.) Beg.
Anchusa undulata subsp. sartorii (Gu§ul.) Selvi & Bigazzi
Anchusa undulata L. subsp. undulata
Anchusella cretica (Mill.) Bigazzi, Nardi & Selvi
Anchusella variegata (L.) Bigazzi, Nardi & Selvi
Asperugo procumbens L.
Borago officinalis L.
Buglossoides arvensis (L.) I.M. Johnst.
Buglossoides arvensis (L.) I.M. Johnst. subsp. arvensis
Buglossoides arvensis subsp. sibthorpiana (Griseb.) R. Fern.
Buglossoides glandulosa (Velen.) R. Fern.
Buglossoides goulandriorum (Rech. f.) Govaerts
Buglossoides incrassata (Guss.) I.M. Johnst.
Buglossoides incrassata (Guss.) I.M. Johnst. subsp. incrassata
Buglossoides purpurocaerulea (L.) I.M. Johnst.
Buglossoides tenuiflora (L. f.) I.M. Johnst.
Cerinthe major L.
Cerinthe minor L.
Cerinthe minor subsp. auriculata (Ten.) Domac
Cerinthe minor subsp. cleiostoma (Boiss.) Selvi & Cecchi
Cerinthe retorta Sm. in Sibth. & Sm.
Cynoglossum cheirifolium L.
Cynoglossum columnae Ten.
Cynoglossum creticum Mill.
Cynoglossum montanum L.
Cynoglossum officinale L.
Cynoglossum officinale L. subsp. officinale
Cynoglossum pustulatum Boiss.
Cynoglossum pustulatum subsp. parvifolium (Vis.) Sutory
Cynoglossum sphacioticum Boiss. & Heldr. in Boiss.
Cynoglottis barrelieri (All.) Vural & Kit Tan
Cynoglottis barrelieri (All.) Vural & Kit Tan subsp. barrelieri
Cynoglottis barrelieri subsp. serpentinicola (Rech. f.) Vural & Kit Tan
Echium angustifolium Mill.
Echium angustifolium Mill. subsp. angustifolium
Echium arenarium Guss.
Echium italicum L.
Echium italicum subsp. biebersteinii (Lacaita) Greuter & Burdet in Greuter
Echium parviflorum Moench
Echium plantagineum L.
Echium vulgare L.
Echium vulgare subsp. pustulatum (Sm.) Em. Schmid & Gams in Hegi
Gastrocotyle macedonica (Degen & Dorfl.) Bigazzi, Hilger & Selvi
Halacsya sendtneri (Boiss.) Dorfl.
Heliotropium curassavicum L.
Heliotropium dolosum De Not.
Heliotropium europaeum L.
Heliotiropium halacsyi Riedl
Heliotropium hirsutissimum Grauer
Heliotropium lasiocarpum Fisch. & C.A. Mey.
Heliotropium suaveolens M. Bieb.
Heliotropium suaveolens M. Bieb. subsp. suaveolens
Heliotropium supinum L.
Hormuzakia aggregata (Lehm.) Gusul.
Lappula barbata (M. Bieb.) Gurke in Engl. & Prantl
Lappula patula (Lehm.) Gurke in Engl. & Prantl
Lappula squarrosa (Retz.) Dumort.
Lithodora hispidula (Sm.) Griseb.
Lithodora hispidula (Sm.) Griseb. subsp. hispidula
Lithodora zahnii (Halacsy) I.M. Johnst.
Lithospermum officinale L.
Macrotomia densiflora (Ledeb.) McBride
Melanortocarya obtusifolia (Willd.) Selvi & al.
Moltkia petraea (Tratt.) Griseb.
Myosotis alpestris F.W. Schmidt
Myosotis alpestris F.W. Schmidt subsp. alpestris
Myosotis alpestris subsp. mrkvickana (Velen.) Strid in Strid & Tan
Myosotis alpestris subsp. suaveolens (Willd.) Strid in Strid & Tan
Myosotis arvensis (L.) Hill
Myosotis cadmea Boiss.
Myosotis congesta Shuttlew. ex Albert & A. Reyn.
Myosotis discolor Pers. in Murray
Myosotis incrassata Guss.
Myosotis laxa Lehm.
Myosotis laxa subsp. caespitosa (C.F. Schultz) Nordh.
Myosotis litoralis Steven ex Fisch.
Myosotis margaritae Stepankova
Myosotis minutiflora Boiss. & Reut.
Myosotis nemorosa Besser
Myosotis ramosissiina Rochel in Schult.
Myosotis ramosissiina subsp. gracillima (Loscos & J. Pardo) Rivas Mart.
Myosotis ramosissiina Rochel in Schult. subsp. ramosissima
Myosotis refracta Boiss.
Myosotis refracta subsp. paucipilosa Grau
Myosotis refracta Boiss. subsp. refracta
Myosotis sicula Guss.
Myosotis solange Greuter & Zaffran in Greuter
Myosotis sparsiflora Pohl
Myosotis speluncicola (Boiss.) Rouy
Myosotis stricta Roem. & Schult.
Myosotis sylvatica Hoffrn.
Myosotis sylvatica subsp. cyanea (Hayek) Vestergren
Myosotis sylvatica subsp. subarvensis Grau
Neatostema apulum (L.) I.M. Johnst.
Nonea atra Griseb.
Nonea echioides (L.) Roem. & Schult.
Nonea pallens Petrovic
Omphalodes luciliae Boiss.
Omphalodes luciliae subsp. scopulorum J.R. Edm.
Omphalodes runemarkii Strid & Kit Tan
Onosma arenaria Waldst. & Kit.
Onosma aucheriana DC. in A. DC.
Onosma elegantissima Rech. f. & Goulimy in Rech. f.
Onosma epirotica Teppner
Onosma erecta Sm. in Sibth. & Sm.
Onosma erecta Sm. in Sibth. & Sm. subsp. erecta
Onosma erecta subsp. malickyi Teppner
Onosma euboica Rech. f.
Onosma frutescens Lam.
Onosma graeca Boiss.
Onosma heterophylla Griseb.
Onosma kaheirei Teppner
Onosma kittanae Strid
Onosma leptantha Heldr.
Onosma paradoxa Janka
Onosma pseudoarenaria Schur
Onosma pygmaea Riedl
Onosma sangiasensis Teppner & Iatroh
Onosma spruneri Boiss.
Onosma stridii Teppner
Onosma visianii Clementi
Paracaryum aucheri (A. DC.) Boiss.
Paracaryum lithospermifolium (A. DC.) Boiss.
Paracaryum lithospermifolium subsp. cariense (Boiss.) R.R. Mill
Pulmonaria cesatiana (Fenzl & Friedr.) Selvi & al.
Pulmonaria officinalis L.
Pulmonaria rubra Schott
Rindera graeca (A. DC.) Boiss. & Heldr. in Boiss.
Solenanthus albanicus (Degen & Bald.) Degen & Bald.
Solenanthus scardicus Bomm.
Solenanthus stamineus (Desf.) Wettst. in Stapf
Symphytum anatolicum Boiss.
Symphytum bulbosum K.F. Schimp.
Symphytum circinale Runemark
Symphytum creticum (Willd.) Runem. ex Greuter & Rech. f.
Symphytum davisii Wickens
Symphytum davisii subsp. cycladense (Pawl.) Steam
Symphytum davisii Wickens subsp. davisii
Symphytum davisii subsp. icaricum (Pawl.) Steam
Symphytum davisii subsp. naxicola (Pawl.) Steam
Symphytum ottomanum Friv.
Symphytum tuberosum L.
Symphytum tuberosum subsp. angustifolium (A. Kem.) Nyman
Άρθρα – Πληροφορίες
Αθανασιάδης, Ν. 1985. Δασική Βοτανική Μέρος Ι. Συστηματική Σπερματοφύτων. Θεσσαλονίκη. Σελ. 306.
Dimopoulos P., Raus T., Bergmeier E., Constantinidis T., Iatrou G., Kokkini S., Strid A. & Tzanoudakis D. 2013. Vascular Plants of Greece. An annotated checklist. Botanic Garden and Botanical Museum Berlin-Dahlem & Hellenic Botanical Society, Berlin & Athens.
Dimopoulos P., Raus T., Bergmeier E., Constantinidis T., Iatrou G., Kokkini S., Strid A. & Tzanoudakis D. 2016. Vascular Plants of Greece: An annotated checklist. Supplement. Willdenowia 46: 301-347.
Tutin T.G., Heywood V.H., Burges N.A., Moore D.M., Valentine D.H., Walters S.M. & Webb D.A. (eds) 1972. Flora Europaea III. Cambridge.
Euro+Med (2006-): Euro+Med PlantBase – the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. Published on the Internet http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/ [Ανάκτηση 20/8/2015].
Κείμενo
Παναγιώτης Βλάχος, Δασοπόνος