Κωδικός τύπου οικοτόπου 6420
Ονομασία Υγρά μεσογειακά λιβάδια με υψηλές πόες της Molinio-Holoschoenion – Mediterranean tall humid herb grasslands of the Molinio-Holoschoenion
Καθεστώς Τύπος οικοτόπου της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Περιγραφή
Ο τύπος οικοτόπου 6420 περιλαμβάνει μεσογειακά υγρά λιβάδια υψηλών πόων, κυρίως βούρλων.
Οικολογικές συνθήκες
Ο τύπος οικοτόπου 6420 εμφανίζεται συνήθως κατά μήκος των παραθαλάσσιων ακτών, όπου υπάρχουν καλά αναπτυγμένα αμμοθινικά συστήματα με ενδιάμεσες κοιλότητες γλυκού νερού. Εμφανίζεται και σε υγρότοπους στην ενδοχώρα και βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με τους ελοφυτικούς σχηματισμούς καλαμιώνων. Το υπόστρωμα σχηματίστηκε από αλλουβιακές κυρίως ποτάμιες αλλά και λιμναίες αποθέσεις, με πηλώδες ή αμμοπηλώδες έδαφος. Κατά κανόνα το ανάγλυφο είναι επίπεδο, φτάνει μέχρι και τα 1800 μ. υψόμετρο, με κλίσεις < 15% και ποικίλη έκθεση. Η οικολογική σημασία του τύπου οικοτόπου σχετίζεται με τη διατήρηση της ισορροπίας και της βιοποικιλότητας των υγροτοπικών συστημάτων όπου αναπτύσσεται και με τις γνωστές για τους υγροτόπους λειτουργίες και τα ανάλογα λειτουργικά οφέλη, μεταξύ αυτών η προσφορά ενδιαιτήματος σε είδη της ορνιθοπανίδας και της πανίδας των αμφιβίων. Ειδικά στο Αιγαίο η συνεισφορά του στην ποικιλότητα των νησιωτικών συστημάτων είναι μεγάλη καθώς συχνά αποτελεί το μοναδικό ενδιαίτημα ορισμένων ειδών σε ένα νησί και μάλιστα μερικές φορές υγρόφιλων ειδών σπάνιων στο Αιγαίο, στην Ελλάδα ή στη Μεσόγειο.
Περιοχή εξάπλωσης και εύρος εξάπλωσης του τύπου οικοτόπου 6420
Χλωριδική σύνθεση
Τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά είδη του τύπου οικοτόπου είναι τα: Apium nodiflorum, Blechnum spicant, Bolboschoenus maritimus, Briza minor, Bromus racemosus, Carex distans, Carex divisa, Cirsium creticum, Conyza albida, Cynodon dactylon, Dittrichia viscosa, Eleocharis multicaulis, Equisetum ramosissimum, Euphorbia baselices, Euphorbia hirsuta, Fritillaria species, Fuirena pubescens, Galium rivale, Helichrysum luteoalbum, Hydrocotyle vulgaris, Hypochaeris radicata, Juncus acutus, Juncus effusus, Lathyrus neurolobus, Linum bienne, Matricaria chamomilla, Oenanthe pimpinelloides, Ophrys apifera, Ophrys fuciflora subsp. fuciflora, Orchis laxiflora, Parentucellia viscosa, Pinguicula crystallina subsp. hirtiflora, Plantago lanceolata, Polypogon monspeliensis, Ranunculus sardous, Ranunculus velutinus, Rorippa species, Saccharum ravennae, Schoenus nigricans, Scirpoides holoschoenus, Scirpus holoschoenus, Serapias lingua, Teucrium scordium, Trifolium patens, Trifolium resupinatum, Verbascum sinuatum.
Κατάσταση διατήρησης-Απειλές
Λόγω της σπανιότητας του τύπου οικοτόπου 6420 στα νησιά και της μεγάλης μείωσης της έκτασης και γενικά της υποβάθμισης ανάλογων ενδιαιτημάτων τόσο στην Ελλάδα όσο και σε επίπεδο Ευρώπης η διατήρησή του αποτελεί προτεραιότητα. Λόγω θέσης και εξάρτησης από το νερό, οι υγροτοπικές περιοχές και τα έλη, ιδιαίτερα τα παράκτια είναι ανάμεσα στους πιο απειλούμενους οικοτόπους της Μεσογείου. Οι κοινότητες αυτές είναι ευαίσθητες στις μεταβολές της υδρολογικής ισορροπίας (αποστραγγίσεις, αντλήσεις νερού, διευθετήσεις της ροής του νερού κλπ.) και στη ρύπανση των υδάτων (στις περιοχές μελέτης κυρίως από λίπανση, ζιζανιοκτόνα-παρασιτοκτόνα και λιγότερο από απόρριψη απορριμμάτων). Σε παράκτιες θέσεις σοβαρή απειλή αποτελούν η οικοδόμηση και άλλα έργα τουριστικής αξιοποίησης.
Έντυπο αναφοράς τύπου οικοτόπου
Περιοχές εμφάνισης
Βιβλιογραφία για τη βλάστηση
Βραχνάκης Μ., Φωτιάδης Γ., Καζόγλου Ι. 2011. Τύποι Οικοτόπων Εθνικού Πάρκου Πρεσπών – Αναγνώριση-Καταγραφή 2011. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σελ. 101.
Grigoriadis N., Donth S., Theodoropoulos K. & Eleftheriadou E. 2005. Establishment of a habitat monitoring system in Agra wetland (Pella, Greece). Annali di Botanica (nuova serie) 5:21-36.
Θεοδωρόπουλος Κ. 2001. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων του νομού Θεσσαλονίκης. Επιστ. Επετ. Τμημ. Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΔ: 353-381.
Καζόγλου Ι. 2007. Επιδράσεις της βόσκησης βούβαλων στα υγρά ποολίβαδα του Εθνικού Δρυμού Πρεσπών. Διδακτορική διατριβή. Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Τομέας Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας – Ιχθυοπονίας Γλυκέων Υδάτων, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σελ. 244.
Καράγιαννη Π., Τηνιακού Α. & Γεωργιάδης Θ. 2005. Συμβολή στην παρόχθια βλάστηση των ποταμών της Δυτικής Ελλάδος. Πρακτικά 10ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Ιωάννινα, 5-8 Μαΐου 2005, σελ. 10 (σε CD).
Καραγιάννη Π. 2009. Οικολογία των τύπων οικοτόπων της αποξηραμένης Λίμνης Μουριάς. Μελέτη της χλωρίδας και βλάστησης και οικολογική διερεύνηση περιβαλλοντικών παραμέτρων στα πλαίσια προγράμματος πιλοτικού επαναπλημμυρισμού. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 234 + Παράρτημα.
Λαυρεντιάδης Γ. & Παυλίδης Γ. 1985. Συμβολή στην έρευνα των υδρόβιων και ελόβιων φυτοκοινωνιών της Μικρής Πρέσπας. Πρακτικά 4ου Επιστημονικού Συμποσίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Θεσσαλονίκη, 23-24 Μαρτίου 1985: 145-155.
Quézel P. 1989. Contribution à l’étude phytosociologique des pelouses ecorchées culminales du massif du Falakron. Bios (Thessalonika) 1989: 187-193
Sarika-Hatzinikolaou M., Yannitsaros A. & Babalonas D. 2003. The macrophytic vegetation of seven aquatic ecosystems of Epirus (NW Greece). Phytocoenologia 33(1): 93-151.
Σαρίκα-Χατζηνικολάου Μ. 1999. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική έρευνα υδάτινων οικοσυστημάτων της Ηπείρου. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σελ. 495 + 1 Πίνακας.
Σαρίκα-Χατζηνικολάου Μ., Μπαμπαλώνας Δ. & Γιαννίτσαρος Α. 1998. Φυτοκοινωνιολογική μελέτη της ελοφυτικής βλάστησης υδάτινων οικοσυστημάτων της Ηπείρου. Πρακτικά 7ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Αλεξανδρούπολη, 1-4 Οκτωβρίου 1998: 134-141.
Φωτιάδης Γ., Καζόγλου Ι. & Μπούσμπουρας Δ. 2008. Τύποι βλάστησης της λίμνης Χειμαδίτιδας πριν από την τεχνητή άνοδο της στάθμης της. Πρακτικά 6ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου, Λεωνίδιο Αρκαδίας, 2-4 Οκτωβρίου 2008: 101-106.
Γενική βιβλιογραφία
Βραχνάκης Μ., Φωτιάδης Γ., Καζόγλου Ι. 2011. Τύποι Οικοτόπων Εθνικού Πάρκου Πρεσπών – Αναγνώριση-Καταγραφή 2011. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σελ. 101.
Dimopoulos P., Xystrakis F. & Tsiripidis I. 2014. Deliverable A1. Final Catalogue of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 54.
Dimopoulos P., Fotiadis G., Tsiripidis I., Panitsa M. & Karadimou E. 2014. Deliverable A2. Report and Literature Database on Habitat Types of Greece – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 210.
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Panitsa M., Fotiadis G., Kallimanis A.S. & Kazoglou I. 2014. Deliverable A6. Explanatory Implementation Manual for the Conservation Degree Assessment of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 35. (with Annexes: I. Habitat types protocols, pages 600; II. Explanatory notes on the habitat types protocols selection, pages 4; III. Correspondence of Habitat types protocols with the clusters of vegetation relevés (excel file)).
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Kallimanis A.S & Panitsa M. 2014. Deliverable A7. Preliminary Analysis of the Field Data for the Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 16.
European Commission 2013. Interpretation Manual of European Union Habitats.
Grigoriadis N., Donth S., Theodoropoulos K. & Eleftheriadou E. 2005. Establishment of a habitat monitoring system in Agra wetland (Pella, Greece). Annali di Botanica (nuova serie) 5:21-36.
Θεοδωρόπουλος Κ. 2001. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων του νομού Θεσσαλονίκης. Επιστ. Επετ. Τμημ. Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΔ: 353-381.
Καζόγλου Ι. 2007. Επιδράσεις της βόσκησης βούβαλων στα υγρά ποολίβαδα του Εθνικού Δρυμού Πρεσπών. Διδακτορική διατριβή. Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Τομέας Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας – Ιχθυοπονίας Γλυκέων Υδάτων, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σελ. 244.
Καράγιαννη Π., Τηνιακού Α. & Γεωργιάδης Θ. 2005. Συμβολή στην παρόχθια βλάστηση των ποταμών της Δυτικής Ελλάδος. Πρακτικά 10ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Ιωάννινα, 5-8 Μαΐου 2005, σελ. 10 (σε CD).
Καραγιάννη Π. 2009. Οικολογία των τύπων οικοτόπων της αποξηραμένης Λίμνης Μουριάς. Μελέτη της χλωρίδας και βλάστησης και οικολογική διερεύνηση περιβαλλοντικών παραμέτρων στα πλαίσια προγράμματος πιλοτικού επαναπλημμυρισμού. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 234 + Παράρτημα.
Λαυρεντιάδης Γ. & Παυλίδης Γ. 1985. Συμβολή στην έρευνα των υδρόβιων και ελόβιων φυτοκοινωνιών της Μικρής Πρέσπας. Πρακτικά 4ου Επιστημονικού Συμποσίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Θεσσαλονίκη, 23-24 Μαρτίου 1985: 145-155.
Ντάφης Σ., Παπαστεργιάδου Ε., Λαζαρίδου Ε. & Τσιαφούλη Μ. 2001. Τεχνικός Οδηγός Αναγνώρισης, Περιγραφής και Χαρτογράφησης Τύπων Οικοτόπων της Ελλάδας. ΕΚΒΥ.
Quézel P. 1989. Contribution à l’étude phytosociologique des pelouses ecorchées culminales du massif du Falakron. Bios (Thessalonika) 1989: 187-193
Sarika-Hatzinikolaou M., Yannitsaros A. & Babalonas D. 2003. The macrophytic vegetation of seven aquatic ecosystems of Epirus (NW Greece). Phytocoenologia 33(1): 93-151.
Σαρίκα-Χατζηνικολάου Μ. 1999. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική έρευνα υδάτινων οικοσυστημάτων της Ηπείρου. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σελ. 495 + 1 Πίνακας.
Σαρίκα-Χατζηνικολάου Μ., Μπαμπαλώνας Δ. & Γιαννίτσαρος Α. 1998. Φυτοκοινωνιολογική μελέτη της ελοφυτικής βλάστησης υδάτινων οικοσυστημάτων της Ηπείρου. Πρακτικά 7ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Αλεξανδρούπολη, 1-4 Οκτωβρίου 1998: 134-141.
Tsiripidis Ι., Xystrakis F., Kasampalis D., Mastrogianni A., Strid A. & Dimopoulos P., 2014. Deliverable A4. Potential Distribution Maps of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, Athens, pages 176.
Φωτιάδης Γ., Καζόγλου Ι. & Μπούσμπουρας Δ. 2008. Τύποι βλάστησης της λίμνης Χειμαδίτιδας πριν από την τεχνητή άνοδο της στάθμης της. Πρακτικά 6ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου, Λεωνίδιο Αρκαδίας, 2-4 Οκτωβρίου 2008: 101-106.
Κείμενο
Γιάννης Φραγκάκης, Δασοπόνος
