Κωδικός τύπου οικοτόπου 5340-
Ονομασία Garrigues της Ανατολικής Μεσογείου
Καθεστώς Δεν περιλαμβάνεται στους τύπους οικοτόπων της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Περιγραφή
Ο τύπος οικοτόπου 5340 περιλαμβάνει θαμνώδεις σχηματισμούς, συχνά χαμηλούς, της μεσο-θερμο και υπερ-Μεσογειακής ζώνης της Ελλάδος.
Οικολογικές συνθήκες
Ο τύπος οικοτόπου 5340 απαντάται σε ξηρά εδάφη με ελάχιστο έδαφος, όπου το μητρικό υπόστρωμα μπορεί να είναι ασβεστόλιθοι, γνεύσιοι ή βασάλτης. Τα εδάφη συνήθως είναι ξηρά και φτωχά σε θρεπτικά στοιχεία ασβεστολιθικά, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουν καταγραφεί και άλλες περιπτώσεις (π.χ. εδάφη που προέρχονται από φλύσχη, σχιστόλιθους κλπ.). Οι υπόλοιπες οικολογικές παράμετροι (κλίσεις, εκθέσεις) ποικίλουν πολύ, όπως και το υψόμετρο, αφού αυτός ο τύπος οικοτόπου εμφανίζεται από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι το υψόμετρο των 1200 μέτρων. Οι θαμνώνες, που περιλαμβάνει αυτός ο τύπος οικοτόπου, είναι σημαντικοί για τις λειτουργίες τους (πρωτογενής παραγωγή, συγκράτηση εδαφών) και για την συμβολή τους στη βιοποικιλότητα. Οι υψηλοί και πυκνοί θαμνώνες (μακί) χαρακτηρίζονται από την υψηλή προσαρμογή στις μεσογειακές περιβαλλοντικές συνθήκες και από ποικιλία ειδών. Το γεγονός αυτό καθώς και οι λειτουργίες που επιτελούν και τα οφέλη τους (δημιουργία μικροκλιμάτων-προσφορά πολλαπλών ενδιαιτημάτων, διατήρηση της ποιότητας του εδάφους και συγκράτηση εδαφών) καθιστούν απαραίτητη τη διατήρησή τους.
Eξάπλωση του τύπου οικοτόπου 5340
Χλωριδική σύνθεση
Τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά γένη του τύπου οικοτόπου 5340 είναι τα Quercus coccifera, Phillyrea latifolia, Arbutus unedo, Arbutus andrachne, Erica manipuliflora, Pistacia lentiscus, Olea europaea subsp. oleaster, Cistus salviifolius, Hypericum empetrifolium, Euphorbia acanthothamnos, Salvia fruticosa, Coridothymus capitatus, Sarcopoterium spinosum, Fumana thymifolia, Dactylis glomerata, Lagoecia cuminoides, Aetheorhiza bulbosa, Cistus creticus, Cistus monspeliensis, Anthyllis hermanniae, Paliurus spina-cristii, Cistus creticus, Teucrium capitatum, Cistus parviflorus, Thymelaea tartonraira, Ononis pusilla, Satureja thymbra, Knautia integrifolia, Nigella arvensis, Stipa capensis, Brachypodium retusum, Pimpinella cretica, Hyparrhenia hirta, Androcymbium rechingeri Nigella stricta, Silene colorata, Silene sedoides, Pseudorlaya pumila, Medicago littoralis, Erica manipuliflora, Coridothymus capitatus, Genista acanthoclada, Asteriscus spinosus, Steptorhampus tuberosus, Asphodelus ramosus.
Κατάσταση διατήρησης-Απειλές
Ο τύπου οικοτόπου 5340 κινδυνεύει κυρίως από τις πυρκαγιές, τη βόσκηση, που είναι έντονη κατά θέσεις, τη ξύλευση, την εκχέρσωση και τη διαχείρισή τους με καύση για τη βόσκηση. Αρκετές από τις θέσεις στις οποίες απαντώνται οι κοινότητες αυτού του τύπου οικοτόπου έχουν καεί κατά το παρελθόν ή αποτελούσαν γεωργικές καλλιέργειες.
Περιοχές εμφάνισης
Βιβλιογραφία για τη βλάστηση
Αθανασιάδης Ν., Θεοδωρόπουλος Κ., Γερασιμίδης Α., Ελευθεριάδου Ε., Τσιριπίδης Γ. & Κοράκης Γ. 1998. Μονάδες βλάστησης της ζώνης των αειφύλλων πλατυφύλλων του Αγίου Όρους. Ειδική έκδοση στα πλαίσια του προγράμματος «Έκθεση Αγίου Όρους, Φύση και Περιβάλλον – Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997». Σελ. 87+Πίνακες.
Amanatidou D. 2005. Analysis and evaluation of a traditional cultural landscape as a basis for its conservation management. A case study in Vikos-Aoos National Park, Greece. PhD thesis, University of Freiburg.
Βαλλιανάτου Ε. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα της Σαλαμίνας, Αίγινας και μερικών άλλων Νησιών του Σαρωνικού Κόλπου. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Barbero M. & Quezel P. 1989. Contribution a l’etude phytosociologique des matorrals de Mediterranee orientale. Lazaroa 11:37-111
Bergmeier E. 1990. Walder und Gebusche des Niederen Olymp (Kato Olimbos, NO-Thessalien). Phytocoenologia 18(2/3): 161-342.
Γιαννάκης Ι.Β. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική έρευνα στα pseudomaquis του όρους Κερδύλιο (Β. Ελλάδα). Μεταπτυχιακή Διατριβή. ΑΠΘ
Γκουβάς Α.Μ. 2001. Οι φυτοκοινωνίες του όρους Υμηττός. Διδ. Διατριβή. ΑΠΘ
Δημητρέλλος Ν.Γ. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα του Όρους Τυμφρηστού (ΒΔ Στερεά Ελλάδα) Χωρίδα – Βλάστηση – Αξιολόγηση – Διαχείριση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών. Σελ. 296
Δημόπουλος Δ. Π. 1993. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική έρευνα του όρους Κυλλήνη – Οικολογική Προσέγγιση -. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών. Σελ. 370.
Καρέτσος, Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πάτρα. Σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών.
Theocharopoulos M., Dimitrellos G., Assimakopoulos I. & Georgiadis Th. 1998. Recherche phytosociologique des communautes a Juniperus phoenicea et Euphorbia dendroides en Grece: zone littorale et sub-littorale au nord du golfe de Corinthe (Sterea Hellas-Grece Centrale) Colloques Phytosociologiques XXVIII:1197-1213
Φωτιάδης Γ. 2004. Καθορισμός των δασικών φυτοκοινωνιολογικών μονάδων του Ελληνικού τμήματος του όρους Μπέλες και της οροσειράς των Κρουσίων. Διδακτορική Διατριβή, ΑΠΘ.
Γενική βιβλιογραφία
Αθανασιάδης Ν., Θεοδωρόπουλος Κ., Γερασιμίδης Α., Ελευθεριάδου Ε., Τσιριπίδης Γ. & Κοράκης Γ. 1998. Μονάδες βλάστησης της ζώνης των αειφύλλων πλατυφύλλων του Αγίου Όρους. Ειδική έκδοση στα πλαίσια του προγράμματος «Έκθεση Αγίου Όρους, Φύση και Περιβάλλον – Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997». Σελ. 87+Πίνακες.
Amanatidou D. 2005. Analysis and evaluation of a traditional cultural landscape as a basis for its conservation management. A case study in Vikos-Aoos National Park, Greece. PhD thesis, University of Freiburg.
Βαλλιανάτου Ε. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα της Σαλαμίνας, Αίγινας και μερικών άλλων Νησιών του Σαρωνικού Κόλπου. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Barbero M. & Quezel P. 1989. Contribution a l’etude phytosociologique des matorrals de Mediterranee orientale. Lazaroa 11:37-111
Bergmeier E. 1990. Walder und Gebusche des Niederen Olymp (Kato Olimbos, NO-Thessalien). Phytocoenologia 18(2/3): 161-342.
Γιαννάκης Ι.Β. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική έρευνα στα pseudomaquis του όρους Κερδύλιο (Β. Ελλάδα). Μεταπτυχιακή Διατριβή. ΑΠΘ
Γκουβάς Α.Μ. 2001. Οι φυτοκοινωνίες του όρους Υμηττός. Διδ. Διατριβή. ΑΠΘ
Δημητρέλλος Ν.Γ. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα του Όρους Τυμφρηστού (ΒΔ Στερεά Ελλάδα) Χωρίδα – Βλάστηση – Αξιολόγηση – Διαχείριση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών. Σελ. 296
Δημόπουλος Δ. Π. 1993. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική έρευνα του όρους Κυλλήνη – Οικολογική Προσέγγιση -. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών. Σελ. 370.
Καρέτσος, Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πάτρα. Σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών.
Ντάφης Σ., Παπαστεργιάδου Ε., Λαζαρίδου Ε. & Τσιαφούλη Μ. 2001. Τεχνικός Οδηγός Αναγνώρισης, Περιγραφής και Χαρτογράφησης Τύπων Οικοτόπων της Ελλάδας. ΕΚΒΥ.
Theocharopoulos M., Dimitrellos G., Assimakopoulos I. & Georgiadis Th. 1998. Recherche phytosociologique des communautes a Juniperus phoenicea et Euphorbia dendroides en Grece: zone littorale et sub-littorale au nord du golfe de Corinthe (Sterea Hellas-Grece Centrale) Colloques Phytosociologiques XXVIII:1197-1213
Φωτιάδης Γ. 2004. Καθορισμός των δασικών φυτοκοινωνιολογικών μονάδων του Ελληνικού τμήματος του όρους Μπέλες και της οροσειράς των Κρουσίων. Διδακτορική Διατριβή, ΑΠΘ.
Κείμενο
Γιάννης Φραγκάκης, Δασοπόνος
