Επιστημονική ονομασία Phytolacca americana L.
Ταξινόμηση Κλάση Magnolipsida Τάξη Caryophyllales Οικογένεια Phytolaccaceae
Κοινές ονομασίες φυτολάκα, Raisin d’Amérique (Γαλλικά), Teinturier (Γαλλικά), američki kermes (Κροατικά), Amerikanische Kermesbeere (Γερμανικά), Çapëza amerikane (Αλβανικά), Cârmâz (Ρουμάνικα), Cremesina Uva-turca (Ιταλικά), erva dos cachos da Índia (Πορτογαλικά), кырмез американ (Μολδαβία)
Περιγραφή
Πολυετής πόα με αποξυλωμένο βλαστό στη βάση, που φτάνει σε ύψος μέχρι και 3 μ.
Φύλλα κατ’εναλλαγή, έμμισχα, ωοειδή έως λογχοειδή, μήκους μέχρι 25 εκ.
Άνθη σε ταξιανθίες μήκους μέχρι 10 εκ., αρρενοθήλεα. Καρπός διαμέτρου 1 εκ. σκούρος πορφυρός.
Εξάπλωση – Παρουσία στην Ελλάδα
Η Phytolacca αmericana είναι φυτό που εισήγαγαν παλαιότερα από τη Βόρειο Αμερική για τις ράγες του με τις οποίες χρωμάτιζαν το κρασί. Όμως, μόλις τη δεκαετία του 1970 απαγορεύτηκε η χρήση του στην Ελλάδα λόγω της υψηλής τοξικότητας του. Το είδος είναι δηλητηριώδες λόγω της ουσίας φυτολακίνης αλλά χρησιμοποιείται και ως φαρμακευτικό. Οι Ινδιάνοι της βόρειας Αμερικής, όπου είναι αυτοφυές το είδος, το χρησιμοποιούσαν ως καρδιακότονωτικό και ως ισχυρό καθαρτικό. Ακόμη και σήμερα οι ινδιάνοι μασούν τους σπόρους και τις ράγες για την αρθρίτιδα παρά το γεγονός ότι το νωπό φυτό είναι πολύ τοξικό. Στην Ελλάδα έχει εγκατασταθεί κυρίως σε υγρές τοποθεσίες. Συναντάται σε μεγάλους πληθυσμούς στο λεκανοπέδιο των Μουριών στην περιοχή του Κιλκίς και στο Καταφύγιο Άγριας Ζωής Κοτζά-Ορμάν. Η περιοχή αυτή αποτελείται κυρίως από ένα σύμπλεγμα καλλιεργήσιμης γης διακοπτόμενης από ημιφυσικούς φράκτες, παρόχθια δάση, τον ποταμό Νέστο και μικρές λίμνες που καλύπτονται από καλαμιώνες. Επιπλέον βρέθηκε στη λίμνη Κορώνεια στις παρόχθιες ζώνες και επηρεάζει την ευρύτερη περιοχή η οποία εντάσσεται στη σπάνια φυτοκοινωνία ‘’Alno-Populetum’’. Εκτός από τις παραπάνω περιοχές εμφανίζεται σε πάρκα μέσα στις πόλεις. Επιπρόσθετα και σχετικά πρόσφατα (2016) εντοπίστηκε και σε δάσος οξιάς, στη Χαλκιδική, με ευρεία εξάπλωση τόσο στις παρυφές όσο και μέσα στο δάσος.
Άρθρα – Πληροφορίες
Barnett B. D. 1975. Toxicity of Pokeberries (Fruit of Phytolacca americana Large) for Turkey Poults. Poultry Science, 54: 1215–1217.
Peng Kejian. et. al. 2008. Manganese uptake and interactions with cadmium in the hyperaccumulator—Phytolacca americana L. Journal of Hazardous Materials, 154 (1–3): 674-681.
Zheleva-Dimitrova D.Z. 2013. Antioxidant and acetylcholinesterase inhibition properties of Amorpha fruticosa L. and Phytolacca αmericana L. Pharmacogn. Mag., 9(34): 109–113.
Euro+Med (2006): Euro+Med PlantBase – the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. Published on the Internet http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/ [Ανάκτηση 26/01/2019]
https://enallaktikidrasi.com [Aνάκτηση 26/01/2019]
Κείμενο
Παναγιώτης Στεργιάννης, Δασοπόνος