Επιστημονική ονομασία Pinus peuce Griseb.
Ταξινόμηση Κλάση Pinatae, Τάξη Pinales, Οικογένεια Pinaceae
Κοινές ονομασίες πενταβέλονη πεύκη, βαλκανική πεύκη, μακεδονίτικο πεύκο
Η λέξη “peuce” προέρχεται από τη λέξη «πεύκο», καθώς όταν ο Grisebach βρήκε το είδος, ρώτησε τους κάτοικους της περιοχής πως το λένε και αυτοί του απάντησαν «πεύκο».
Περιγραφή
Αειθαλές μόνοικο δέντρο (βιοτική μορφή P, φανερόφυτο) που φτάνει σε ύψος τα 30 μ. Κόμη στενά ωοειδής ή πυραμιδοειδής. Φλοιός γκριζοκάστανος. Οφθαλμοί με ρητίνη.
Βελόνες ανά πέντε σε βραχυκλάδια, μήκους 6-9 εκ., δίσκαμπτες.
Κώνοι μήκους 7-12 εκ., κυλινδρικοί με μικρό ποδίσκο και έχουν ρητίνη.
Οι κώνοι ωριμάζουν το δεύτερο έτος μετά την επικονίαση.
Εξάπλωση – Προστασία
Η εξάπλωση του είδους περιορίζεται στη Βαλκανική χερσόνησο. Απαντά σε ελάχιστα υψηλά όρη, συνήθως με την ερυθρελάτη, την ελάτη και την οξιά (χωρολογία: r BK, σπάνιο Βαλκανικό). Στην Ελλάδα απαντάται σε τρεις περιοχές, όπου σχηματίζει μικρές συστάδες, κατά μήκος των βόρειων συνόρων (Βόρα, Λαϊλιά και Ροδόπη).
Τα δάση που σχηματίζει το είδος εντάσσονται στον τύπο οικοτόπου της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ «Ορό-Μεσογειακά πευκοδάση υψηλών περιοχών» με κωδικό 95Α0. Επίσης το είδος προστατεύεται βάση του Π.Δ. 67/81.
Άρθρα – Πληροφορίες
Αθανασιάδης ΗΡ. Ν. 1986. Δασική Βοτανική Μέρος ΙΙ. Δέντρα και Θάμνοι των Δασών της Ελλάδος. Θεσσαλονίκη. Εκδ. Γιαχούδη-Γιαπούλη.
Αραμπατζής Θ. 1998. Θάμνοι και Δέντρα στην Ελλάδα. Οικολογική Κίνηση Δράμας
Dimopoulos P., Raus T., Bergmeier E., Constantinidis T., Iatrou G., Kokkini S., Strid A. & Tzanoudakis D. 2013. Vascular Plants of Greece. An annotated checklist. Botanic Garden and Botanical Museum Berlin-Dahlem & Hellenic Botanical Society, Berlin & Athens.
Κοράκης Γ. 2015. Δασική Βοτανική – Αυτοφυή Δέντρα και Θάμνοι της Ελλάδας. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα. 620 σελ.
Strid, A. & Tan, K. (eds.) 1997. Flora Hellenica vol. 1. Patra.
Tutin, T. G., Burges, N.A. Chater, A.O. Edmonson, J.R. Heywood, V.H., Moore, D.M. Valentine, D.H. Walters, S.M. & Webb, D.A. (eds) 1993. Flora Europaea I. 2nd edition. Cambridge.
Euro+Med (2006-): Euro+Med PlantBase – the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. Published on the Internet http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/ [Ανάκτηση 20/8/2015].
Κείμενα
Χρήστος Ράμμος, Δασοπόνος