Επιστημονική ονομασία Acer hyrcanum Fisch & C.A. Mey.
Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Sapindales, Οικογένεια Sapindaceae
Κοινές ονομασίες σφενδάμι υρκάνιο, Balkan maple (Αγγλικά)
Συνώνυμο Acer opalus subsp. hyrcanum (Fisch. & C.A. Mey.) E. Murray
Περιγραφή
Φυλλοβόλο δέντρο (βιοτική μορφή P, φανερόφυτο) ύψους μέχρι 20 μ.
Φύλλα αντίθετα, μήκους 3-9 εκ., μίσχος έως και 10 εκ., έλασμα παλαμοσχιδές με 3-5 αμβλύς ή ελαφρά οξύληκτους λοβούς, που είναι αραιά οδοντωτοί.
Άνθη αρρενοθήλεα, που φύονται ανά λίγα μαζί σε ταξιανθίες κόρυμβους. Ο καρπός είναι δισαμάριο, με τα πτερύγια να σχηματίζουν από οξεία μέχρι αμβλεία γωνία.
Στην Ελλάδα απαντούν δυο υποείδη
– το Acer hyrcanum Fisch & C.A. May. subsp. hyrcanum με φύλλα μέχρι 9 εκ.
– το Acer hyrcanum subsp. reginae-amaliae (Boiss.) E. Murray (συνώνυμο Acer reginae-amaliae Orph.) με φύλλα μέχρι 4 εκ.
Acer hyrcanum – Σχεδίαση Σταύρος Καρακωνσταντάκης
Εξάπλωση – Προστασία
Το είδος έχει εξάπλωση στη Βαλκανική χερσόνησο και στη νοτιοδυτική Ασία (χωρολογία: Bk, Βαλκανικό). Στην Ελλάδα το Acer hyrcanum Fisch & C.A. May. subsp. hyrcanum απαντάται στη βόρεια ηπειρωτική χώρα και στη Θάσο σε υψόμετρα 300-1400 μ. μέσα σε δρυοδάση, ενώ το Acer hyrcanum subsp. reginae–amaliae (Boiss.) E. Murray απαντάται στην Πελοπόννησο, στη Στερεά Ελλάδα και στην Εύβοια (ενδημικό) σε ασβεστολιθικά βράχια σε υψόμετρο 1000-2000 μ.
Το υποείδος Acer hyrcanum subsp. reginae-amaliae (Boiss.) E. Murray προστατεύεται από την Ελληνική νομοθεσία (ΠΔ 67/1981).
Εξάπλωση του Acer hyrcanum
Άρθρα – Πληροφορίες
Αθανασιάδης ΗΡ. Ν. 1986. Δασική Βοτανική Μέρος ΙΙ. Δέντρα και Θάμνοι των Δασών της Ελλάδος. Θεσσαλονίκη. Εκδ. Γιαχούδη-Γιαπούλη.
Αραμπατζής Θ. 1998. Θάμνοι και Δέντρα στην Ελλάδα. Οικολογική Κίνηση Δράμας
Dimopoulos P., Raus T., Bergmeier E., Constantinidis T., Iatrou G., Kokkini S., Strid A. & Tzanoudakis D. 2013. Vascular Plants of Greece. An annotated checklist. Botanic Garden and Botanical Museum Berlin-Dahlem & Hellenic Botanical Society, Berlin & Athens.
Κοράκης Γ. 2015. Δασική Βοτανική – Αυτοφυή Δέντρα και Θάμνοι της Ελλάδας. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα. 620 σελ.
Tutin, T.G. Heywood, V.H. Burges, N.A., Moore, D.M., Valentine, D.H. Walters, S.M. & Webb, D.A. (eds.). 1968. Flora Europaea vol. II. Cambridge.
Euro+Med (2006-): Euro+Med PlantBase – the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. Published on the Internet http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/ [Ανάκτηση 20/8/2015].
Κείμενα
Δημήτρης Πεζούλας, Δασοπόνος
