Κείμενο: Στάθης Κούμπουρας, Φοιτητής Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Το είδος
Η μιμόζα (Mimosa) είναι γένος της οικογένειας των ψυχανθών (Fabaceae) που αποτελείται 400 με 500 είδη ποών και θάμνων. Η λέξη «μιμόζα» προέρχεται από την ελληνική λέξη «μίμος». Τα πιο γνωστά είδη του γένους είναι η Μιμόζα η αισχυντηλή, γνωστή και ως μη μου άπτου (Mimosa pudica), και το είδος Mimosa tenuiflora, από τη ρίζα του οποίου προέρχεται το αγιαχουάσκα (αφέψημα με ισχυρές ψυχοτρόπες ιδιότητες που χρησιμοποιείται από τους Kουραντέρο (Σαμάνοι του Αμαζονίου) σε θρησκευτικές και θεραπευτικές τελετές εσωτερικής κάθαρσης), το οποίο περιέχει τη ψυχοτρόπο ουσία διμεθυλοτρυπταμίνη.
Οι κινήσεις και η μνήμη της Μιμόζας
Το είδος Mimosa pudica, όπως και άλλα είδη διπλώνει και τα κλείνει τα φύλλα κατά τη διάρκεια της νύχτας και τα ξανά-ανοίγει την ημέρα. Όμως, το συγκεκριμένο είναι διάσημο για τη ντροπαλοσύνη του: διπλώνει και κλείνει τα φύλλα του όταν κάτι τα αγγίξει ή όταν το φυτό «νιώθει απειλή» και «μαζεύεται» όπως κάνουν τα τρομαγμένα ζώα (για αυτό και από το αρχαίο «μίμος»). Την ίδια αντίδραση έχει το φυτό αν η γλάστρα στην οποία φύεται ανυψωθεί απότομα. Πραγματοποιώντας ένα απλό πείραμα, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας στην Ιταλία, διαπίστωσαν ότι αυτές οι κινήσεις της μιμόζας δεν είναι μόνιμες. Αν ανασηκώσει κανείς απότομα τη γλάστρα της για 5-6 φορές, το φυτό παύει να διπλώνει τα φύλλα του, διατηρώντας πάντα ακέραιη την ικανότητα να το κάνει εφόσον κάποιος τα αγγίξει. Σύμφωνα με τους Ιταλούς επιστήμονες, η μιμόζα σύντομα αντιλαμβάνεται ότι το ανασήκωμα της γλάστρας της δεν είναι επικίνδυνο και παύει να καταναλώνει ενέργεια για το δίπλωμα των φύλλων της. Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι διατηρεί αυτή τη «γνώση» για 40 ημέρες. Οι κινήσεις αυτές γίνονται είτε για την προστασία από εχθρούς (π.χ. από έντομα) είτε για τη μείωση της κατανάλωσης νερού με τη διαπνοή. Ο μηχανικές αυτές κινήσεις και οφείλονται σε ιστό που βρίσκεται κατά μήκος των φύλλων, των μίσχων και των βλαστών.
Άρθρα – Πληροφορίες
Azmi L. 2011. Pharmacological and Biological Overview on Mimosa pudica Linn. International Journal of Pharmacy & Life Sciences. 2 (11): 1226–1234.
Chauhan B.S. & Johnson D.E. 2009. Germination, emergence, and dormancy of Mimosa pudica. Weed Biology and Management. 9 (1): 38–45.
Driessche V.T. 2000. Nutations in Shoots and in Desmodium Lateral Leaflets, Nyctinastism and Seismonastism in Mimosa pudica. Comparison and Evolution of Morphology and Mechanism. Biological Rhythm Research. 31 (4): 451–468.
Raven P.H., Evert R.F. & Eichhorn S.E. 2005. Section 6. Physiology of Seed Plants: 29. Plant Nutrition and Soils. Biology of Plants (7th ed.). New York: W. H. Freeman and Company.
https://enallaktikidrasi.com/ [Ανάκτηση 10/3/2021]
https://www.logees.com/ [Ανάκτηση 10/3/2021]