Κωδικός τύπου οικοτόπου 1170
Ονομασία Ύφαλοι – Reefs
Καθεστώς Τύπος οικοτόπου της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Περιγραφή
Ο τύπος οικοτόπου 1170 περιλαμβάνει υποθαλάσσιες, ή εκτεθειμένες περιοχές μικρής παλίρροιας, με βραχώδες υπόστρωμα και βιογενείς σχηματισμούς, που ανέρχονται συνήθως από τον πυθμένα της υποπαραλιακής ζώνης, μπορεί όμως να φτάνουν μέχρι και την υπερπαραλιακή ζώνη όπου υπάρχει μια μη διακοπτόμενη ζώνωση από κοινωνίες φυτών και ζώων. Οι ύφαλοι αυτοί συνήθως υποστηρίζουν ζώνωση από βενθικές κοινωνίες φυκών και ζώων, περιλαμβάνοντας κρουστώδεις και κοραλλιογενείς σχηματισμούς.
Οικολογικές συνθήκες
Όταν οι οικολογικές συνθήκες (κυματισμός, ευτροφισμός, ανταγωνισμός κλπ) είναι ευνοϊκές η βλάστηση στον τύπο οικοτόπου 1170 καταλήγει σε πυκνούς πληθυσμούς μεγάλων φαιοφυκών του γένους Cystoseira, οι οποίοι παρουσιάζουν βέλτιστη ανάπτυξη στην ανώτερη υποπαράλια ζώνη (0,5 –2 μ. βάθος), λόγω των καλών συνθηκών φωτισμού. Πολλοί από αυτούς τους πληθυσμούς μπορούν να ταξινομηθούν σε τυπικές φυτοκοινωνίες της τάξης Cystoseiretalia, ενώ σε μερικές περιπτώσεις η κατάταξη δεν είναι σαφής.
Χλωριδική σύνθεση
Συνήθως κυριαρχούν φαιοφύκη του γένους Cystoseira, ενώ πολλές φορές απαντώνται και τα Padina pavonica, Laurencia spp. και Anadyomene stellata, που θα μπορούσαν να θεωρηθούν πρόδρομα στάδια ή όψεις υποβάθμισης πληθυσμών των μεγάλων φαιοφυκών. Σε υφάλους με βόρειο προσανατολισμό απαντούν πυκνοί πληθυσμοί του ροδοφύκους Corallina spp. Βαθύτερα επικρατούν συνδυασμοί φαιοφυκών όπως τα είδη Stypocaulon scoparium και Dictyota dichotoma, ροδοφυκών όπως τα είδη Jania spp., Polysiphonia spp. και Ceramium spp. καθώς και χλωροφυκών όπως τα είδη Valonia utricularis και Flabella petiolata. Σε συνθήκες ευτροφισμού επικρατούν νιτρόφιλα είδη όπως το χλωροφύκος Ulva rigida, ενώ σε συνθήκες υπερβόσκησης (από αχινούς) επικρατούν τα ροδοφύκη της τάξης Cryptonemiales που σχηματίζουν επίπαγους (κρούστες).
Κατάσταση διατήρησης-Απειλές
Ο 1170 είναι πολύ κοινός τύπος οικοτόπου, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται σχεδόν σε όλες τις περιοχές. Φαίνεται ότι απειλείται εξαιτίας του τουρισμού, των μεγάλων ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων και των λιμανιών αναψυχής, του ψαρέματος και των λανθασμένων, πολλές φορές, μέτρων διαχείρισής του.
Έντυπο αναφοράς τύπου οικοτόπου
Περιοχές εμφάνισης
GR1110004 FENGARI SAMOTHRAKIS, ANATOLIKES AKTES, VRACHONISSIDA ZOURAFA KAI THALASSIA ZONI
GR1130009 LIMNES KAI LIMNOTHALASSES TIS THRAKIS – EVRYTERI PERIOCHI KAI PARAKTIA ZONI
GR1150008 ORMOS POTAMIAS – AKR. PYRGOS EOS N. GRAMVOUSSA
GR1150010 DELTA NESTOU KAI LIMNOTHALASSES KERAMOTIS – EVRYTERI PERIOCHI KAI PARAKTIA ZONI
GR1270002 OROS ITAMOS – SITHONIA
GR1270007 AKROTIRIO ELIA – AKROTIRIO KASTRO – EKVOLI RAGOULA
GR1270008 PALIOURI – AKROTIRI KAI THALASSIA ZONI
GR1270009 PLATANITSI – SYKIA: ΑKR. RIGAS – AKR. ADOLO
GR1270010 AKROTIRIO PYRGOS – ORMOS KYPSAS – MALAMO
GR1270015 THALASSIA ZONI CHERSONISOU ATHONA
GR1430001 OROS PILIO KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI – SPILAIA MALAKI KAI SKEPONI
GR1430004 ETHNIKO THALASSIO PARKO ALONNISOU – VOREION SPORADON, ANATOLIKI SKOPELOS
GR2210001 DYTIKES KAI VOREIOANATOLIKES AKTES ZAKYNTHOU
GR2210002 KOLPOS LAGANA ZAKYNTHOU (AKR. GERAKI – KERI) KAI NISIDES MARATHONISI KAI PELOUZO
GR2220003 ESOTERIKO ARCHIPELAGOS IONIOU (MEGANISI, ARKOUDI, ATOKOS, VROMONAS)
GR2220004 PARAKTIA THALASSIA ZONI APO ARGOSTOLI EOS VLACHATA (KEFALONIA) KAI ORMOS MOUNTA
GR2220007 THALASSIA ZONI APO ARGOSTOLI EOS ORMO MOUNTA
GR2230004 NISOI PAXOI KAI ANTIPAXOI KAI EVRYTERI THALASSIA PERIOCHI
GR2230005 PARAKTIA THALASSIA ZONI APO KANONI EOS MESONGI (KERKYRA)
GR2230010 THALASSIA PERIOCHI DIAPONTION NHSON
GR2330008 THALASSIA PERIOCHI KOLPOU KYPARISSIAS: AKR. KATAKOLO – KYPARISSIA
GR2420001 OROS OCHI – KAMPOS KARYSTOU – POTAMI – AKROTIRIO KAFIREFS – PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR2420014 THALASSIA PERIOCHI KAI YFALOI BOREIOANATOLIKIS EVVOIAS
GR2420015 THALASSIA ZONI ANATOLIKIS EVVOIAS APO AKRA OKTONIA EVVOIAS EOS ZARAKES
GR2510005 THALASSIA PERIOCHI PAYSANIA – YPOTHALASSIA IFAISTEIA METHANON
GR2540009 THALASSIA ZONI NOTIAS MANIS
GR2550007 THALASSIA PERIOCHI STENOU METHONIS
GR2550010 THALASSIA PERIOCHI NOTIAS MESSINIAS
GR3000003 ETHNIKO PARKO SCHINIA – MARATHONA
GR3000004 VRAVRONA – PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4110001 LIMNOS: CHORTAROLIMNI – LIMNI ALYKI KAI THALASSIA PERIOCHI
GR4110003 LESVOS: DYTIKI CHERSONISOS – APOLITHOMENO DASOS
GR4110004 LESVOS: KOLPOS KALLONIS KAI CHERSAIA PARAKTIA ZONI
GR4110005 LESVOS: KOLPOS GERAS, ELOS NTIPI KAI OROS OLYMPOS – POTAMOS EYERGETOULAS
GR4110015 THALASSIA PERIOCHI NISIDON TOKMAKIA
GR4130005 VRACHONISIDES KALOGEROI KAI THALASSIA ZONI
GR4210001 KASOS KAI KASONISIA – EVRYTERI THALASSIA PERIOCHI
GR4210002 KENTRIKI KARPATHOS: KALI LIMNI – LASTOS – KYRA PANAGIA KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4210003 VOREIA KARPATHOS KAI SARIA KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4210004 KASTELLORIZO KAI NISIDES RO KAI STRONGYLI KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4210010 ARKOI, LEIPSOI, AGATHONISI KAI VRACHONISIDES
GR4210033 THALASSIA PERIOCHI NOTIAS PATMOU
GR4220003 SANTORINI: NEA KAI PALIA KAMMENI – PROFITIS ILIAS
GR4220001 ANDROS: ORMOS VITALI KAI KENTRIKOS OREINOS OGKOS
GR4220005 PARAKTIA ZONI DYTIKIS MILOY
GR4220006 NISOS POLYAIGOS – KIMOLOS
GR4220007 NISOS ANTIMILOS – THALASSIA PARAKTIA ZONI
GR4220008 SIFNOS: PROFITIS ILIAS MECHRI DYTIKES AKTES KAI THALASSIA PERIOCHI
GR4220033 NISOS GYAROS KAI THALASSIA ZONI
GR4220035 THALASSIA ZONI ANDROU
GR4220036 THALASSIA PERIOCHI KOLOUMVO
GR4310005 ASTEROUSIA (KOFINAS)
GR4320006 VOREIOANATOLIKO AKRO KRITIS: DIONYSADES, ELASA KAI CHERSONISOS SIDERO (AKRA MAVRO MOURI – VAI – AKRA PLAKAS) KAI THALASSIA ZONI
GR4320008 NISOS KOUFONISI KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4340001 IMERI KAI AGRIA GRAMVOUSSA – TIGANI KAI FALASARNA – PONTIKONISI, ORMOS LIVADI – VIGLIA
GR4340002 NISOS ELAFONISOS KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4340005 ORMOS SOUGIAS – VARDIA – FARANGI LISSOU MECHRI ANYDROUS KAI PARAKTIA ZONI
GR4340008 LEFKA ORI KAI PARAKTIA ZONI
Πλήρης βιβλιογραφία
Dafis S., Papastergiadou E. Lazaridou E. & Tsiafouli M. 2001. Technical guide for the identification description and mapping of habitat types in Greece. Greek Biotope/Wetland Centre (EKBY). 393 p. (in Greek).
HCMR 2014. Monitoring of coastal and transitional waters in Greece under the article 8 of the Water Framework Directive (WFD 2000/60/EC), Simboura N & P Panagiotidis (eds). HCMR Annual Report 2013, 145pp (in greek).
HCMR 2013. Monitoring of coastal and transitional waters in Greece under the article 8 of the Water Framework Directive (WFD 2000/60/EC), Simboura N & P Panagiotidis (eds). HCMR Annual Report 2012, 123pp (in greek).
Martin C.S., Giannoylaki M. et al. 2014. Coralligenous and maërl habitats: predictive modelling to identify their spatial distributions across the Mediterranean Sea. Scientific Reports, 5073.
Orfanidis S., Panayotidis P. & Stamatis N. 2001. Ecological evaluation of transitional and coastal waters: a marine benthic macrophytes based model. Mediterranean Marine Science 2(2): 45–65.
Orfanidis S., Panayotidis P. & Ugland K.I. 2011. Ecological Evaluation Index continuous formula (EEI-c) application: a step forward for functional groups, the formula and reference condition values. Mediterranean Marine Science 12(1): 199–231.
Salomidi M., Katsanevakis S., Issaris Y. Tsiamis K. & Katsiaras N. 2013. Anthropogenic disturbance of coastal habitats promotes the spread of the introduced scleractinian coral Oculina patagonica in the Mediterranean Sea. Biological Invasions, 15(9): 1961-1971
Salomidi M., Smith C., Katsanevakis S., Panayotidis S. & Papathanassiou V. 2009. Some Observations on the structure and distribution of several Gorgonian Assemblages in the Eastern Mediterranean Sea. 1st Mediterranean symposium on coralligenous conservation and other calcareous bio-concretions of the Mediterranean Sea. Tabarka, Tunisia, 15-16 January 2009.
Tsiamis K., Panayotidis P., Salomidi M., Pavlidou A., Kleinteich J., Balanika K. & Kupper F.C. 2013. Macroalgal community response to reoligotrophication in Saronikos Gulf. Mar Ecol Prog Ser 472: 73–85.
Κείμενο
Αθανάσιος Πανογεώργος, Δασοπόνος