Κωδικός τύπου οικοτόπου 6230*
Ονομασία Χλοώδεις διαπλάσεις με Nardus σε πυριτικά υποστρώματα της ορεινης ζώνης (και υποορεινής ζώνης στην ηπειρωτική Ευρώπη) – Species-rich Nardus grasslands, on siliceous substrates in mountain areas (and submountain areas, in Continental Europe)
Καθεστώς Τύπος οικοτόπου προτεραιότητας της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Περιγραφή
Ο τύπος οικοτόπου 6230 περιλαμβάνει πυκνά, ξηροφυτικά ή μεσοφυτικά, πολυετή ποολίβαδα (χιονολίβαδα ή «χτενισμένα» ποολίβαδα).
Οικολογικές συνθήκες
Ο τύπος οικοτόπου 6230 εμφανίζεται σε υψόμετρα μεγαλύτερα των 1600 μ., σε κοιλώματα που φέρουν εδαφικό υλικό, συνήθως αργιλικό. Κατά κύριο λόγο απαντώνται σε επίπεδες ή με ελαφρά κλίση τοποθεσίες, όπου μπορεί και συσσωρεύεται σημαντική ποσότητα εδάφους. Οι κλίσεις είναι γενικά πολύ μικρές (5-10%), ενώ οι εκθέσεις ποικίλουν. Η βλάστηση αυτής αποτελείται κυρίως από ποώδη είδη, ενώ παρατηρούνται μεγάλες φυτοκαλύψεις που τις περισσότερες φορές φτάνουν το 90-100%. Τα λιβάδια αυτά είναι συνήθως μικρά και έχουν τη μορφή λείου και πυκνού χλοοτάπητα. Λόγω των μικρών κλίσεων και της συγκράτησης εδάφους μπορούν και διατηρούν σημαντική ποσότητα υγρασίας για μεγάλο μέρος της καλοκαιρινής περιόδου. Εξάλλου, σε αυτές τις περιοχές το χιόνι μπορεί να διατηρείται και μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Σε μεγάλα υψόμετρα, σε περιοχές όπου υπάρχει νερό (π.χ. σε ρυάκια, πηγές) αναπτύσσονται και κάποιες ομάδες υδρόφιλων ειδών. Οι εκτάσεις αυτές αποτελούν εξαιρετικούς βοσκότοπους, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του καλοκαιριού.
Χλωριδική σύνθεση
Τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά είδη του τύπου οικοτόπου είναι τα: Agrostis castellana, Alopecurus gerardii, Anthoxanthum odoratum, Armeria canescens, Bellardiochloa variegata, Bruckenthalia spiculifolia, Campanula radicosa, Campanula spatulata, Campanula tymphaea, Crocus sieberi, Danthonia decumbens, Dianthus deltoides, Dianthus viscidus, Euphrasia minima, Festuca species, Herniaria parnassica, Hieracium hoppeanum s.l., Lotus corniculatus, Luzula spicata, Luzula sudetica, Nardus stricta, Phleum alpinum, Plantago atrata, Plantago holosteum, Poa thessala, Ranunculus sartorianus, Scleranthus perennis, Silene roemeri, Taraxacum sect. erythrosperma, Thymus longicaulis, Trifolium ottonis, Trifolium parnassi, Trifolium repens, Verbascum eriophorum.
Κατάσταση διατήρησης-Απειλές
Οι εκτάσεις, που καταλαμβάνει ο τύπος οικοτόπου 6220, αποτελούν εξαιρετικούς βοσκότοπους, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του καλοκαιριού. Η υπερβόσκηση μπορεί να αλλοιώσει τη χλωριδική σύνθεση αυτών των μονάδων, για αυτό και αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για αυτό τον οικότοπο. Τα τελευταία έτη ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από την πρόωρη έναρξη της βοσκής πριν ακόμα αναπτυχθούν οι γράστεις και οι πόες που συνθέτουν αυτόν τον οικότοπο.
Έντυπο αναφοράς τύπου οικοτόπου
Έντυπο Ε.Ε. διαχείρισης τύπου οικοτόπου
Περιοχές εμφάνισης
GR1140003 PERIOCHI ELATIA, PYRAMIS KOUTRA
GR1320002 KORYFES OROUS GRAMMOS
GR1340001 ETHNIKOS DRYMOS PRESPON
GR1340006 OROS VERNON – KORYFI VITSI
GR2110002 ORI ATHAMANON (NERAIDA)
GR2130001 ETHNIKOS DRYMOS VIKOU – AOOU
GR2130002 KORYFES OROUS SMOLIKAS
GR2130007 OROS LAKMOS (PERISTERI)
GR2320002 OROS CHELMOS KAI YDATA STYGOS
GR2440004 ETHNIKOS DRYMOS OITIS
GR2450005 NOTIOANATOLIKOS PARNASSOS – ETHNIKOS DRYMOS PARNASSOU – DASOS TITHOREAS
GR2520006 OROS PARNONAS (KAI PERIOCHI MALEVIS)
GR2530001 KORYFES OROUS KYLLINI (ZIRIA) KAI CHARADRA FLAMPOURITSA
Βιβλιογραφία για τη βλάστηση
Βλάχος Α. 2006. Χλωρίδα Βλάστηση και Οικολογία του ορεινού συγκροτήματος των Βαρδουσίων. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 396.
Βραχνάκης Μ., Φωτιάδης Γ. & Καζόγλου Ι. 2011. Τύποι Οικοτόπων Εθνικού Πάρκου Πρεσπών – Αναγνώριση-Καταγραφή 2011. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σελ. 101.
Δημητρέλλος Ν.Γ. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα του Όρους Τυμφρηστού (ΒΔ Στερεά Ελλάδα) Χλωρίδα – Βλάστηση – Αξιολόγηση – Διαχείριση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 296
Δημόπουλος Δ. Π. 1993. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική έρευνα του όρους Κυλλήνη – Οικολογική Προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 370.
Θεοδωρόπουλος Κ., Ξυστράκης Φ., Ελευθεριάδου Ε. & Σαμαράς Δ. 2011. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων της περιοχής του φορέα διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Επιστ. Επετ. Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, ΑΠΘ 2002, ΜΕ, σελ. 18 (σε CD).
Karagiannakidou V. 1994. Contribution to the study of mountain-subalpine grassland vegetation of Mount Menikion, north-eastern Greece. Ecologia Mediterranea XX (3-4): 73-84.
Καρέτσος, Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πάτρα, σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 509 + 3 Παραρτήματα.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 450 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης.
Marulis G. & Georgiadis T. 2005. The vegetation of supra–forest meadows and rock crevices of Mount Erimanthos (NW Peloponnisos, Greece). Fitosociologia 42(1): 33-56.
Παναγιωτίδης Σ., Ιώβη Α., Φωτιάδης Γ. & Γερασιμίδης Α. 2008. Βλάστηση των ψευδαλπικών λιβαδιών των Πιερίων ορέων και απεικόνισή της στα ετήσια κατακρημνίσματα γύρης. Πρακτικά 6ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου «Λιβαδοπονία και Προστατευόμενες Περιοχές» (Μαντζανάς Κ. & Παπαναστάσης Π.Β. εκδ.), 2-4 Οκτωβρίου 2008, Λεωνίδιο Αρκαδίας: 51-56.
Quézel P. 1969. La vegetation du massif du Bela-Voda (Macédoine nordoccidentale). Biol. Gallo-Hellen. 2(2): 93-112.
Quézel P. 1967a. La vegetation des hauts sommets du Pinde et de l’Olympe de Thessale. Vegetatio XIV (1/4): 127-229.
Quézel P. 1964. Vegetation des hautes montanges de la Grece meriodionale. Vegetatio XII (5/6):289-385 + 33 Tables.
Φωτιάδης Γ., Ιώβη Κ., Αθανασιάδης Ν. & Παπαναστάσης Β. 2006. Συμβολή στη φυτοκοινωνιολογική γνώση των ψευδαλπικών λιβαδιών: οι περιπτώσεις των Πιερίων ορέων και του όρους Μπέλες. Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας, Βόλος, 10-12 Νοεμβρίου 2004: 245-252.
Χοχλιούρος Π.Σ. 2005. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική Έρευνα του Όρους Βερμίου – Οικολογική προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 352 + 3 Παραρτήματα.
Γενική βιβλιογραφία
Βλάχος Α. 2006. Χλωρίδα Βλάστηση και Οικολογία του ορεινού συγκροτήματος των Βαρδουσίων. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 396.
Βραχνάκης Μ., Φωτιάδης Γ. & Καζόγλου Ι. 2011. Τύποι Οικοτόπων Εθνικού Πάρκου Πρεσπών – Αναγνώριση-Καταγραφή 2011. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σελ. 101.
Δημητρέλλος Ν.Γ. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα του Όρους Τυμφρηστού (ΒΔ Στερεά Ελλάδα) Χλωρίδα – Βλάστηση – Αξιολόγηση – Διαχείριση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 296
Δημόπουλος Δ. Π. 1993. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική έρευνα του όρους Κυλλήνη – Οικολογική Προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 370.
Dimopoulos P., Xystrakis F. & Tsiripidis I. 2014. Deliverable A1. Final Catalogue of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 54.
Dimopoulos P., Fotiadis G., Tsiripidis I., Panitsa M. & Karadimou E. 2014. Deliverable A2. Report and Literature Database on Habitat Types of Greece – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 210.
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Panitsa M., Fotiadis G., Kallimanis A.S. & Kazoglou I. 2014. Deliverable A6. Explanatory Implementation Manual for the Conservation Degree Assessment of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 35. (with Annexes: I. Habitat types protocols, pages 600; II. Explanatory notes on the habitat types protocols selection, pages 4; III. Correspondence of Habitat types protocols with the clusters of vegetation relevés (excel file)).
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Kallimanis A.S & Panitsa M. 2014. Deliverable A7. Preliminary Analysis of the Field Data for the Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 16.
European Commission 2013. Interpretation Manual of European Union Habitats.
Θεοδωρόπουλος Κ., Ξυστράκης Φ., Ελευθεριάδου Ε. & Σαμαράς Δ. 2011. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων της περιοχής του φορέα διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Επιστ. Επετ. Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, ΑΠΘ 2002, ΜΕ, σελ. 18 (σε CD).
Karagiannakidou V. 1994. Contribution to the study of mountain-subalpine grassland vegetation of Mount Menikion, north-eastern Greece. Ecologia Mediterranea XX (3-4): 73-84.
Καρέτσος, Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πάτρα, σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 509 + 3 Παραρτήματα.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 450 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης.
Marulis G. & Georgiadis T. 2005. The vegetation of supra–forest meadows and rock crevices of Mount Erimanthos (NW Peloponnisos, Greece). Fitosociologia 42(1): 33-56.
Ντάφης Σ., Παπαστεργιάδου Ε., Λαζαρίδου Ε. & Τσιαφούλη Μ. 2001. Τεχνικός Οδηγός Αναγνώρισης, Περιγραφής και Χαρτογράφησης Τύπων Οικοτόπων της Ελλάδας. ΕΚΒΥ.
Παναγιωτίδης Σ., Ιώβη Α., Φωτιάδης Γ. & Γερασιμίδης Α. 2008. Βλάστηση των ψευδαλπικών λιβαδιών των Πιερίων ορέων και απεικόνισή της στα ετήσια κατακρημνίσματα γύρης. Πρακτικά 6ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου «Λιβαδοπονία και Προστατευόμενες Περιοχές» (Μαντζανάς Κ. & Παπαναστάσης Π.Β. εκδ.), 2-4 Οκτωβρίου 2008, Λεωνίδιο Αρκαδίας: 51-56.
Quézel P. 1969. La vegetation du massif du Bela-Voda (Macédoine nordoccidentale). Biol. Gallo-Hellen. 2(2): 93-112.
Quézel P. 1967a. La vegetation des hauts sommets du Pinde et de l’Olympe de Thessale. Vegetatio XIV (1/4): 127-229.
Quézel P. 1964. Vegetation des hautes montanges de la Grece meriodionale. Vegetatio XII (5/6):289-385 + 33 Tables.
Tsiripidis Ι., Xystrakis F., Kasampalis D., Mastrogianni A., Strid A. & Dimopoulos P., 2014. Deliverable A4. Potential Distribution Maps of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, Athens, pages 176.
Φωτιάδης Γ., Ιώβη Κ., Αθανασιάδης Ν. & Παπαναστάσης Β. 2006. Συμβολή στη φυτοκοινωνιολογική γνώση των ψευδαλπικών λιβαδιών: οι περιπτώσεις των Πιερίων ορέων και του όρους Μπέλες. Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας, Βόλος, 10-12 Νοεμβρίου 2004: 245-252.
Χοχλιούρος Π.Σ. 2005. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική Έρευνα του Όρους Βερμίου – Οικολογική προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 352 + 3 Παραρτήματα.
Κείμενο
Γιάννης Φραγκάκης, Δασοπόνος