Κωδικός τύπου οικοτόπου 8210
Ονομασία Ασβεστολιθικά βραχώδη πρανή με χασμοφυτική βλάστηση – Calcareous rocky slopes with chasmophytic vegetation
Καθεστώς Τύπος οικοτόπου της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Περιγραφή
Ο τύπος οικοτόπου 8210 περιλαμβάνει χασμοφυτική βλάστηση ασβεστολιθικών κρημνών.
Οικολογικές συνθήκες
Ο τύπος οικοτόπου 8210 απαντάται σε απόκρημνους βράχους με κλίσεις άνω του 65%. Υψομετρικά εξαπλώνεται από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι τα 2500 μέτρα περίπου. Σε περιοχές που η ηπειρωτικότητά τους κυμαίνεται ως τις ακραίες τιμές, μπορεί να είναι παραθαλάσσιοι βράχοι υψομέτρου 10 μέτρα μέχρι και κορυφές υψηλών βουνών. Πρόκειται για κοινότητες που συγκροτούνται από χασμόφυτα είδη τα οποία έχουν τις προσαρμογές που απαιτούνται για να φυτρώσουν και να αναπτυχθούν μέσα στις σχισμές των βράχων, ακόμη και σε ελάχιστο έδαφος.
Περιοχή εξάπλωσης και εύρος εξάπλωσης του τύπου οικοτόπου 8210
Χλωριδική σύνθεση
Τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά είδη του τύπου οικοτόπου είναι τα: Achillea umbellata, Arenaria cretica, Asperula arcadiensis, Asperula ophiolitica, Asplenium ceterach, Athamanta macedonica, Campanula pelviformis, Campanula rupestris, Campanula pelia, Campanula topaliana, Campanula versicolor, Carum multiflorum, Centranthus ruber, Ebenus cretica, Galium graecum, Inula candida, Inula verbascifolia, Linum arboretum, Melica rectiflora, Minuartia attica, Onosma frutescens, Origanum dictamnus, Parietaria cretica, Petromarula pinnata, Potentilla speciosa, Ptilostemon chamaepeuce, Rosularia serrata, Saxifraga adscendens, Saxifraga marginata, Lactuca acanthifolia, Scrophularia heterophylla, Securigera globosa, Sedum magellense, Silene auriculata, Silene parnassica, Silene saxifraga, Staehelina fruticosa, Verbascum arcturus, Viola fragrans.
Κατάσταση διατήρησης-Απειλές
Ο τύπος οικοτόπου 8210 κινδυνεύει κυρίως από τη διάνοιξη δρόμων και τη λειτουργία λατομείων εξόρυξης φυσικού χαλικιού.
Έντυπο αναφοράς τύπου οικοτόπου
Περιοχές εμφάνισης
GR1120005 AISTHITIKO DASOS NESTOU
GR1140004 KORYFES OROUS FALAKRO
GR1260005 KORYFES OROUS ORVILOS
GR1310003 ETHNIKOS DRYMOS PINDOU (VALIA KALNTA) – EVRΥTERI PERIOCHI
GR1320002 KORYFES OROUS GRAMMOS
GR1330002 ORI VOREIOU VOURINOU KAI MELLIA
GR1340001 ETHNIKOS DRYMOS PRESPON
GR1340004 LIMNES VEGORITIDA – PETRON
GR1430004 ETHNIKO THALASSIO PARKO ALONNISOU – VOREION SPORADON, ANATOLIKI SKOPELOS
GR1440002 KERKETIO OROS (KOZIAKAS)
GR2110002 ORI ATHAMANON (NERAIDA)
GR2130001 ETHNIKOS DRYMOS VIKOU – AOOU
GR2130002 KORYFES OROUS SMOLIKAS
GR2130004 KENTRIKO TMIMA ZAGORIOU
GR2130007 OROS LAKMOS (PERISTERI)
GR2140001 EKVOLES ACHERONTA (APO GLOSSA EOS ALONAKI) KAI STENA ACHERONTA
GR2220002 ETHNIKOS DRYMOS AINOU
GR2240002 PERIOCHI CHORTATON (LEFKADA)
GR2310010 OROS ARAKYNTHOS KAI STENA KLEISOURAS
GR2320001 LIMNOTHALASSA KALOGRIAS, DASOS STROFYLIAS KAI ELOS LAMIAS, ARAXOS
GR2320002 OROS CHELMOS KAI YDATA STYGOS
GR2320005 ORI BARMPAS KAI KLOKOS, FARANGI SELINOUNTA
GR2330005 THINES KAI PARALIAKO DASOS ZACHAROS, LIMNI KAIAFA, STROFYLIA, KAKOVATOS
GR2420006 OROS OCHI – KAMPOS KARYSTOU – POTAMI – AKROTIRIO KAFIREFS – PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR2420006 SKYROS: OROS KOCHYLAS
GR2430001 OROS TYMFRISTOS (VELOUCHI)
GR2440003 FARANGI GORGOPOTAMOU GR2440004 ETHIKOS DRYMOS OITIS
GR2450005 NOTIOANATOLIKOS PARNASSOS – ETHNIKOS DRYMOS PARNASSOU – DASOS TITHOREAS
GR2510003 AKRONAFPLIA KAI PALAMIDI
GR2520005 MONI ELONAS KAI CHARADRA LEONIDIOU
GR2520006 OROS PARNONAS (KAI PERIOCHI MALEVIS)
GR2530001 KORYFES OROUS KYLLINI (ZIRIA) KAI CHARADRA FLAMPOURITSA
GR2540002 PERIOCHI NEAPOLIS KAI NISOS ELAFONISOS
GR2550003 NISOI SAPIENTZA KAI SCHIZA, AKROTIRIO AKRITAS
GR2550004 LIMNOTHALASSA PYLOU (DIVARI) KAI NISOS SFAKTIRIA, AGIOS DIMITRIOS
GR3000003 ETHNIKO PARKO SCHINIA – MARATHONA
GR3000005 SOUNIO – NISIDA PATROKLOU KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR3000006 YMITTOS – AISTHITIKO DASOS KAISARIANIS – LIMNI VOULIAGMENIS
GR4120004 IKARIA – FOURNOI KAI PARAKTIA ZONI
GR4210002 KENTRIKI KARPATHOS: KALI LIMNI – LASTOS – KYRA PANAGIA KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4210003 VOREIA KARPATHOS KAI SARIA KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4210004 KASTELLORIZO KAI NISIDES RO KAI STRONGYLI KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4210006 RODOS: PROFITIS ILIAS – EPTA PIGES – PETALOUDES – REMATA
GR4210008 KOS: AKROTIRIO LOUROS – LIMNI PSALIDI – OROS DIKAIOS – ALYKI – PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR4210010 ARKOI, LEIPSOI, AGATHONISI KAI VRACHONISIDES
GR4220003 SANTORINI: NEA KAI PALIA KAMENI – PROFITIS ILIAS
GR4220004 FOLEGANDROS ANATOLIKI MECHRI DYTIKI SIKINO KAI THALASSIA ZONI
GR4220010 VOREIODYTIKI KYTHNOS: OROS ATHERAS – AKROTIRIO KEFALOS KAI PARAKTIA ZONI
GR4220012 VOREIA AMORGOS KAI KINAROS, LEVITHA, MAVRA, GLAROS KAI THALASSIA ZONI GR4220013 MIKRES KYKLADES: IRAKLEIA, SCHOINOUSSA, KOUFONISIA, KEROS, ANTIKERIA KAI THALASSIA ZONI
GR4220018 SYROS: OROS SYRINGAS EOS PARALIA
GR4310002 GIOUCHTAS – FARANGI AGIAS EIRINIS
GR4310004 DYTIKA ASTEROUSIA (APO AGIOFARANGO EOS KOKKINO PYRGO)
GR4310005 ASTEROUSIA (KOFINAS)
GR4310006 DIKTI: OMALOS VIANNOU (SYMI – OMALOS)
GR4320002 DIKTI: OROPEDIO LASITHIOU, KATHARO, SELENA, KRASI, SELAKANO, CHALASMENI KORYFI
GR4320004 MONI KAPSA (FARANGI KAPSA KAI GYRO PERIOCHI)
GR4320005 OROS THRYPTIS KAI GYRO PERIOCHI
GR4330003 KOURTALIOTIKO FARANGI – MONI PREVELI – EVRYTERI PERIOCHI
GR4330005 OROS IDI (VORIZIA, GERANOI, KALI MADARA)
GR4340001 IMERI KAI AGRIA GRAMVOUSSA – TIGANI KAI FALASARNA – PONTIKONISI, ORMOS LIVADI – VIGLIA
GR4340004 ELOS – TOPOLIA – SASALOS – AGIOS DIKAIOS
GR4340005 ORMOS SOUGIAS – VARDIA – FARANGI LISSOU MECHRI ANYDROUS KAI PARAKTIA ZONI
GR4340012 ASFENDOU – KALLIKRATIS KAI PARAKTIA ZONI
GR4340015 PARALIA APO CHRYSOSKALITISSA MECHRI AKROTIRIO KRIOS
Βιβλιογραφία για τη βλάστηση
Amanatidou D. 2005. Analysis and evaluation of a traditional cultural landscape as a basis for its conservation management. A case study in Vikos-Aoos National Park, Greece. PhD Thesis, University of Freiburg, pg. 196 + 7 Annex.
Βαλλιανάτου Ε. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα της Σαλαμίνας, Αίγινας και μερικών άλλων Νησιών του Σαρωνικού Κόλπου. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σελ. 558.
Bergmeier E. 1990. Spontanvegetation nordgriechischer Bergdörfer. Folia Geobotanica Phytotaxonomica 25: 27-61.
Βλάχος Α. 2006. Χλωρίδα Βλάστηση και Οικολογία του ορεινού συγκροτήματος των Βαρδουσίων. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 396.
Βραχνάκης Μ., Φωτιάδης Γ. & Καζόγλου Ι. 2011. Τύποι Οικοτόπων Εθνικού Πάρκου Πρεσπών – Αναγνώριση-Καταγραφή 2011. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σελ. 101.
Γεωργιάδης Θ., Δημόπουλος Π., Πανίτσα Μ. & Δημητρέλλος Γ. 1996. Τα φυσικά οικοσυστήματα της Πελοποννήσου με βάση την ποικιλότητα σε τύπους οικοτόπων και τα σημαντικά τους είδη. Πρακτικά 6ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας και της Βιολογικής Εταιρείας Κύπρου, Παραλίμνι Κύπρου, 6-11 Απριλίου 1996: 68-73.
Δημητρέλλος Ν.Γ. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα του Όρους Τυμφρηστού (ΒΔ Στερεά Ελλάδα) χλωρίδα – Βλάστηση – Αξιολόγηση – Διαχείριση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 296
Δημόπουλος Δ. Π. 1993. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική έρευνα του όρους Κυλλήνη – Οικολογική Προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 370.
Dimopoulos P., Sýkora K.V., Mucina L. & Georgiadis T. 1997. The high-rank syntaxa of the rock-cliff and scree vegetation of the mainland Greece and Crete. Folia Geobotanica 32 (3): 313-334.
Georgiadis Th. & Dimopoulos P. 1993. Etude de la vegetation supraforestiere du Mont Kyllini (Peloponnese-Grece). Bot. Helv. 103: 149-175.
Georgiou O., Dimitrellos G. & Georgiadis Th. 2000. Moltkia petraea (Boraginaceae) in Greece. Phyton 40: 57-69.
Θεοδωρόπουλος Κ., Ξυστράκης Φ., Ελευθεριάδου Ε. & Σαμαράς Δ. 2011. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων της περιοχής του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Επιστ. Επετ. Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, ΑΠΘ 2002, ΜΕ, σελ. 18 (σε CD).
Θεοδωρόπουλος Κ., Ελευθεριάδου Ε. & Τσιριπίδης Ι. 2006. Ποικιλότητα τύπων οικοτόπων της περιοχής “Στενά Καλαμακίου” του δικτύου ” Φύση 2000″. Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας, Βόλος, 10-12 Νοεμβρίου 2004: 39-49.
Καρέτσος Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πάτρα, σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 509 + 3 Παραρτήματα.
Κοράκης Γ. & Αραβίδης Η. 2004. Καταγραφή, ταξινόμηση και αξιολόγηση των φυσικών ενδιαιτημάτων του Λακωνικού Ταϋγέτου σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Περιβαλλοντικού Συνεδρίου, Νέα Ορεστιάδα, 7-9 Μαΐου 2004: 891-900.
Κυπριωτάκης Ζ., Δημόπουλος Π. & Τζανουδάκης Δ. 1998. Συμβολή στην έρευνα της χασμοφυτικής βλάστησης της Κρήτης: φαράγγια και κρέμνα. Πρακτικά 7ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Αλεξανδρούπολη, 1-4 Οκτωβρίου 1998: 102-107.
Lavrentiades G. 1975. Substratum of some vegetation types in Greece. Substratum of some vegetation types in Greece. In Dierschke, H. (ed.): Berichte der internationalen Symposien der internationalen Vereinigung für Vegetationskunde. Vaduz: Verlag J. Cramer, pg. 423-431 + 1 Table.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 450 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης.
Marulis G. & Georgiadis T. 2005. The vegetation of supra–forest meadows and rock crevices of Mount Erimanthos (NW Peloponnisos, Greece). Fitosociologia 42(1): 33-56.
Πανίτσα Μ. & Τζανουδάκης Δ. 2005. Συμβολή στη γνώση της χλωρίδας και της βλάστησης του μικρονησιωτικού συμπλέγματος της Λέρου. Πρακτικά 10ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Ιωάννινα, 5-8 Μαΐου 2005, σελ. 3 (σε CD).
Πυρινή ΧΒ. Χ. 2011. Το οικοσύστημα των λιμνών Βεγορίτιδας και Πετρών: χλωρίδα, βλάστηση και φυτογεωγραφία. Διδακτορική Διατριβή. ΑΠΘ, σελ. 332 + Παράρτημα.
Quézel P. 1967a. La vegetation des hauts sommets du Pinde et de l’Olympe de Thessale. Vegetatio XIV (1/4): 127-229.
Quézel P. 1964. Vegetation des hautes montanges de la Grece meriodionale. Vegetatio XII (5/6):289-385 + 33 Tables.
Χοχλίουρος Π.Σ. 2005. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική Έρευνα του Όρους Βερμίου – Οικολογική προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών. 352 σελ. + 3 Παραρτήματα.
Γενική βιβλιογραφία
Amanatidou D. 2005. Analysis and evaluation of a traditional cultural landscape as a basis for its conservation management. A case study in Vikos-Aoos National Park, Greece. PhD Thesis, University of Freiburg, pg. 196 + 7 Annex.
Βαλλιανάτου Ε. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα της Σαλαμίνας, Αίγινας και μερικών άλλων Νησιών του Σαρωνικού Κόλπου. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σελ. 558.
Bergmeier E. 1990. Spontanvegetation nordgriechischer Bergdörfer. Folia Geobotanica Phytotaxonomica 25: 27-61.
Βλάχος Α. 2006. Χλωρίδα Βλάστηση και Οικολογία του ορεινού συγκροτήματος των Βαρδουσίων. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 396.
Βραχνάκης Μ., Φωτιάδης Γ. & Καζόγλου Ι. 2011. Τύποι Οικοτόπων Εθνικού Πάρκου Πρεσπών – Αναγνώριση-Καταγραφή 2011. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σελ. 101.
Γεωργιάδης Θ., Δημόπουλος Π., Πανίτσα Μ. & Δημητρέλλος Γ. 1996. Τα φυσικά οικοσυστήματα της Πελοποννήσου με βάση την ποικιλότητα σε τύπους οικοτόπων και τα σημαντικά τους είδη. Πρακτικά 6ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας και της Βιολογικής Εταιρείας Κύπρου, Παραλίμνι Κύπρου, 6-11 Απριλίου 1996: 68-73.
Δημητρέλλος Ν.Γ. 2005. Γεωβοτανική Έρευνα του Όρους Τυμφρηστού (ΒΔ Στερεά Ελλάδα) χλωρίδα – Βλάστηση – Αξιολόγηση – Διαχείριση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 296
Δημόπουλος Δ. Π. 1993. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική έρευνα του όρους Κυλλήνη – Οικολογική Προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 370.
Dimopoulos P., Sýkora K.V., Mucina L. & Georgiadis T. 1997. The high-rank syntaxa of the rock-cliff and scree vegetation of the mainland Greece and Crete. Folia Geobotanica 32 (3): 313-334.
Dimopoulos P., Fotiadis G., Tsiripidis I., Panitsa M. & Karadimou E. 2014. Deliverable A2. Report and Literature Database on Habitat Types of Greece – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 210.
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Panitsa M., Fotiadis G., Kallimanis A.S. & Kazoglou I. 2014. Deliverable A6. Explanatory Implementation Manual for the Conservation Degree Assessment of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 35. (with Annexes: I. Habitat types protocols, pages 600; II. Explanatory notes on the habitat types protocols selection, pages 4; III. Correspondence of Habitat types protocols with the clusters of vegetation relevés (excel file)).
Dimopoulos P., Tsiripidis I., Xystrakis F., Kallimanis A.S & Panitsa M. 2014. Deliverable A7. Preliminary Analysis of the Field Data for the Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, pages 16.
European Commission 2013. Interpretation Manual of European Union Habitats.
Georgiadis Th. & Dimopoulos P. 1993. Etude de la vegetation supraforestiere du Mont Kyllini (Peloponnese-Grece). Bot. Helv. 103: 149-175.
Georgiou O., Dimitrellos G. & Georgiadis Th. 2000. Moltkia petraea (Boraginaceae) in Greece. Phyton 40: 57-69.
Θεοδωρόπουλος Κ., Ξυστράκης Φ., Ελευθεριάδου Ε. & Σαμαράς Δ. 2011. Ζώνες βλάστησης και τύποι οικοτόπων της περιοχής του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Επιστ. Επετ. Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, ΑΠΘ 2002, ΜΕ, σελ. 18 (σε CD).
Θεοδωρόπουλος Κ., Ελευθεριάδου Ε. & Τσιριπίδης Ι. 2006. Ποικιλότητα τύπων οικοτόπων της περιοχής “Στενά Καλαμακίου” του δικτύου ” Φύση 2000″. Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας, Βόλος, 10-12 Νοεμβρίου 2004: 39-49.
Καρέτσος Γ. 2002. Μελέτη της Οικολογίας και της Βλάστησης του Όρους Οίτη. Διδακτορική Διατριβή. Πάτρα, σελ. 325.
Κοκμοτός Ε. 2008. Χλωριδική και φυτοκοινωνιολογική μελέτη των ορεινών όγκων της Βοιωτίας (Ελικώνας-Ξεροβούνι-Νεραϊδολάκκωμα). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 509 + 3 Παραρτήματα.
Κοράκης Γ. & Αραβίδης Η. 2004. Καταγραφή, ταξινόμηση και αξιολόγηση των φυσικών ενδιαιτημάτων του Λακωνικού Ταϋγέτου σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Περιβαλλοντικού Συνεδρίου, Νέα Ορεστιάδα, 7-9 Μαΐου 2004: 891-900. Κυπριωτάκης Ζ., Δημόπουλος Π. & Τζανουδάκης Δ. 1998. Συμβολή στην έρευνα της χασμοφυτικής βλάστησης της Κρήτης: φαράγγια και κρέμνα. Πρακτικά 7ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Αλεξανδρούπολη, 1-4 Οκτωβρίου 1998: 102-107.
Lavrentiades G. 1975. Substratum of some vegetation types in Greece. Substratum of some vegetation types in Greece. In Dierschke, H. (ed.): Berichte der internationalen Symposien der internationalen Vereinigung für Vegetationskunde. Vaduz: Verlag J. Cramer, pg. 423-431 + 1 Table.
Μαρούλης Γ. 2003. Χλωρίδα και βλάστηση των οικοσυστημάτων του όρους Ερύμανθος (ΒΔ Πελοπόννησος). Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών, σελ. 450 + 1 Παράρτημα + 1 Χάρτης.
Marulis G. & Georgiadis T. 2005. The vegetation of supra–forest meadows and rock crevices of Mount Erimanthos (NW Peloponnisos, Greece). Fitosociologia 42(1): 33-56.
Ντάφης Σ., Παπαστεργιάδου Ε., Λαζαρίδου Ε. & Τσιαφούλη Μ. 2001. Τεχνικός Οδηγός Αναγνώρισης, Περιγραφής και Χαρτογράφησης Τύπων Οικοτόπων της Ελλάδας. ΕΚΒΥ.
Πανίτσα Μ. & Τζανουδάκης Δ. 2005. Συμβολή στη γνώση της χλωρίδας και της βλάστησης του μικρονησιωτικού συμπλέγματος της Λέρου. Πρακτικά 10ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, Ιωάννινα, 5-8 Μαΐου 2005, σελ. 3 (σε CD).
Πυρινή ΧΒ. Χ. 2011. Το οικοσύστημα των λιμνών Βεγορίτιδας και Πετρών: χλωρίδα, βλάστηση και φυτογεωγραφία. Διδακτορική Διατριβή. ΑΠΘ, σελ. 332 + Παράρτημα.
Quézel P. 1967a. La vegetation des hauts sommets du Pinde et de l’Olympe de Thessale. Vegetatio XIV (1/4): 127-229.
Quézel P. 1964. Vegetation des hautes montanges de la Grece meriodionale. Vegetatio XII (5/6):289-385 + 33 Tables.
Χοχλίουρος Π.Σ. 2005. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική Έρευνα του Όρους Βερμίου – Οικολογική προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών. 352 σελ. + 3 Παραρτήματα.
Tsiripidis Ι., Xystrakis F., Kasampalis D., Mastrogianni A., Strid A. & Dimopoulos P., 2014. Deliverable A4. Potential Distribution Maps of Habitat Types – 1st edition. Ministry of Environment, Energy and Climate Change, OIKOM Ltd – E. Alexandropoulou – A. Glavas, Athens, Athens, pages 176.
Χοχλίουρος Π.Σ. 2005. Χλωριδική και Φυτοκοινωνιολογική Έρευνα του Όρους Βερμίου – Οικολογική προσέγγιση. Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών. 352 σελ. + 3 Παραρτήματα.
Κείμενο
Γιάννης Φραγκάκης, Δασοπόνος
