Θοδωρής-Παναγιώτης Βοϊδονικόλας, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Τα bonsai
Ο όρος που χρησιμοποιήθηκε για να εκφράσει την καλλιτεχνική τεχνοτροπία γνωστή σαν “bonsai” σημαίνει “καλλιέργεια σε γλάστρα”. Σκοπός της τεχνοτροπίας είναι να δημιουργηθεί ένα δέντρο μικρό σε μέγεθος το οποίο να παριστάνει μια μεγαλύτερη φυσική σκηνή, μια μινιατούρα τοπίου. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η χώρα καταγωγής του Bonsai είναι η Κίνα. Η πλειονότητα των καλλιεργητικών τεχνικών των bonsai αναπτύχθηκε στην περίοδο Endo (1603-1868). Αυτές οι τεχνικές χρησιμοποιήθηκαν από τους καλλιτέχνες του bonsai για να δώσουν ιδιαίτερο σχήμα στους κορμούς και στα κλαδιά των δέντρων. Μια ποικιλία από διαφορετικά δέντρα χρησιμοποιήθηκε για bonsai όπως το Ιαπωνικό μαύρο πεύκο, ο Ιαπωνικός κέδρος, ο Ιαπωνικός Σφένδαμος και το Ιαπωνικό λευκό πεύκο. Η επιβίωση ενός bonsai εξαρτάται επίσης και από τη μεταφύτευσή του από το ένα δοχείο στο άλλο. Μερικά δέντρα μεταφυτεύονται κάθε δυο τρία χρόνια για να είναι σίγουρο ότι έχουν μετακινηθεί οι παλιές νεκρές ρίζες και για να είναι εύκολο να αεριστεί, να ποτισθεί και να λιπανθεί το υπόλοιπο ριζικό σύστημα. Με την κατάλληλη φροντίδα ένα bonsai μπορεί να ζήσει πάρα πολλά χρόνια. Υπάρχουν σήμερα παραδείγματα bonsai σχεδόν πεντακοσίων ετών Η απασχόληση με τα Bonsai είναι ένα χόμπι που σε άλλες χώρες είναι πολύ διαδεδομένο, αλλά στην Ελλάδα δεν υπάρχει, ακόμα τουλάχιστον, το αντίστοιχο ενδιαφέρον.
Κλιματικές συνθήκες και bonsai
Όπως είναι γνωστό, οι κλιματολογικές συνθήκες στις κορυφές των βουνών είναι πιο σφοδρές από ότι σε χαμηλότερο υψόμετρο (έντονο κρύο, ισχυροί άνεμοι, χιόνι κ.ά.). Γι’ αυτό το λόγο η περίοδος ανάπτυξης της βλάστησης είναι θεωρητικά ελαττωμένη. Αυτή είναι η αιτία πού τα δέντρα στις βουνοκορφές είναι μικρότερα σε μέγεθος από τον μέσο όρο ακόμα και αν είναι αρκετά ηλικιωμένα. Μόνο τα ανθεκτικότερα δέντρα επιβιώνουν σε τόσο πολύ ψυχρές καιρικές συνθήκες. Γίνονται ανθεκτικότερα όταν εκτίθενται στο κρύο στο χιόνι και στους σφοδρούς ανέμους
Τα φυσικά bonsai στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα υπάρχουν φυσικά Bonsai όπως τα Juniperus communis subsp. nana, Abies cephalonica, Pinus heldreichii τα οποία οφείλουν την ιδιορρυθμία τους αυτή σε κλιματικές συνθήκες οι οποίες είναι ακραίες. Επίσης υπάρχουν και αλλά είδη στην χωρά μας τα οποία περνούν την μορφή των bonsai όπως Quercus coccifera, Cupressus sempervirens, Pinus halepensis, Olea europaea και αυτά οφείλονται σε παράγοντες όπως το πέτρωμα της περιοχής και τη βόσκηση.
Άρθρα – Πληροφορίες
Gustafson H. L. 1995. Miniature Bonsai. Sterling Publishing Company
Owen G. 1990. The Bonsai Identifier. Quintet Publishing Ltd.
https://www.ageold.com/ [Πρόσβαση 5/12/2020]
Παρατηρήσεις και μαρτυρίες στην ύπαιθρο.
