Κείμενο: Βαρβάρα Καλή, Φοιτήτρια Τμήματος Δασολογίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου, Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Γάλα αμυγδάλου
Τα τελευταία χρόνια όλο και αυξάνεται η παραγωγή αμυγδάλων λόγω της ζήτησης που έχει, είτε εξαιτίας των χαμηλών θερμίδων του, είτε επειδή είναι μια vegan επιλογή, καθώς είναι ένα καθαρά φυτικό προϊόν. Συγκεκριμένα, τα τελευταία πέντε χρόνια, σύμφωνα με την εταιρεία Nielsen η ζήτηση του, μόνο στις ΗΠΑ, έχει αυξηθεί κατά 250%. Αφού ο μέσος Αμερικανός καταναλώνει περίπου 900 γραμμάρια αμυγδάλων ετησίως. Περιέχει πληθώρα θρεπτικών συστατικών όπως φυτικές ίνες, το μαγνήσιο, το ψευδάργυρο, το σίδηρο, το κάλιο, το ασβέστιο, το φώσφορο, τα φλαβονοειδή και τις βιταμίνες Ε, D, A. Όλα αυτά λοιπόν το καθιστούν ένα από τα αγαπημένα προϊόντα των καταναλωτών. Παραπάνω από το 80% της παγκόσμιας καλλιέργειας βρίσκεται στην Καλιφόρνια, στην Κεντρική Κοιλάδα, όπου εκεί αντιμετωπίζονται και τα μεγαλύτερα προβλήματα.
Τα προβλήματα που δημιουργεί
Η ζήτηση έχει αυξηθεί κατακόρυφα και συνεπώς και η παραγωγή. Ο τζίρος φτάνει τα 11 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Το 2000, οι αμυγδαλιές κάλυπταν 500.000 εκτάρια στην περιοχή της Καλιφόρνιας, αλλά ως το 2018 η έκταση αυτή είχε διπλασιαστεί, αποδίδοντας ένα εκατομμύριο τόνους αμυγδάλων σε ετήσια βάση. Η περιοχή της Καλιφόρνιας έχει ιδιαίτερο πρόβλημα στην κάλυψη των αναγκών για το νερό, καθώς χρειάζονται περίπου 3,87 λίτρα για τη δημιουργία ενός και μόνο αμυγδάλου. Επίσης, λόγω της χρήσης φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων προκαλεί προβλήματα έως και θάνατο στις μέλισσες.
Οι μέλισσες
Για την επικονίαση της καλλιέργειας αμυγδαλιών χρειάζονται 1,6 εκατομμύρια κυψέλες μελισσών, οι οποίες μεταφέρονται από άλλες περιοχές της Αμερικής. Καθώς λοιπόν η παραγωγή αυξάνεται η επικονίαση γίνεται πολύ απαιτητική για τις μέλισσες αφού τις αναγκάζουν να βγουν από τα μελίσσια τους μέσα στον χειμώνα, έως και δύο μήνες νωρίτερα από ότι συνηθίζουν υπό άλλες συνθήκες. Δεν είναι όμως αυτό το μόνο πρόβλημα των μελισσών. Η παρατεταμένη χρήση ζιζανιοκτόνων για τη μέγιστη απόδοση στην παραγωγή, μπορεί να προκαλέσει μεταλλάξεις, ακόμα και στην επόμενη γενιά, ή θάνατο στις μέλισσές. Ένα από τα πιο γνωστά ζιζανιοκτόνα που χρησιμοποιούνται είναι το Round up, που περιέχει γλυφόση, η οποία έχει αποδειχθεί θανατηφόρα για τις μέλισσες και καρκινογόνα για τους ανθρώπους. Μόνο τον χειμώνα του 2018-2019, εκτιμάται πως πέθαναν περίπου 50 δισεκατομμύρια μέλισσες. Αυτό είναι πάνω από το ένα τρίτο των ελεγχόμενων αποικιών στις ΗΠΑ και ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει καταγραφεί από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 που ξεκίνησαν οι μετρήσεις. Για την καλυτέρευση της παραγωγικής διαδικασίας, ομάδες υπέρ της προστασίας των μελισσών δημιουργήσαν λίστες με προϊόντα που έχουν παραχθεί με φιλικές προς τα έντομα μεθόδους. Για παράδειγμα, ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός «Bee Better» συνεργάζεται με παραγωγούς αμυγδάλων που αυξάνουν την βιοποικιλότητα στις εκτάσεις τους, φυτεύοντας αγριολούλουδα και τριφύλλια ανάμεσα στις αμυγδαλιές.
Η άλλη όψη
Στην Καλιφόρνια περίπου 1500 μελισσοκόμοι ετησίως, προσφέρουν τα μελίσσια τους για την επικονίαση, οι οποίοι αμείβονται γι’ αυτές τους τις υπηρεσίες. Η τιμή, την τελευταία δεκαετία, έχει διπλασιαστεί και τώρα είναι $ 185 έως $ 200 ανά κυψέλη. Επομένως χωρίς τη βιομηχανία αμυγδάλων, η βιομηχανία της επικονίασης των μελισσών δεν θα υπήρχε, αλλά ούτε και η τεράστια αυτή παραγωγή αμυγδάλων χωρίς τις μέλισσες θα ήταν δυνατή.
Η σύγκριση
Σύμφωνα με στοιχεία μελέτης, που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το γάλα αμυγδάλου έχει το μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο από οποιοδήποτε άλλο ζωικό γάλα, αλλά και σημαντικά χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα, χρήσης γης και χρήσης νερού από το αγελαδινό.
Άρθρα – Πληροφορίες
Poore J. & Nemecek T. 2018. Reducing food’s environmental impacts through producers and consumers. Science 360(6392): 987-992.
veganworld.gr [Ανάκτηση 27/4/2020]
www.greenmatters.com [Ανάκτηση 27/4/2020]
www.theguardian.com [Ανάκτηση 27/4/2020]
www.farmprogress.com [Ανάκτηση 27/4/2020]
www.insidescience.org [Ανάκτηση 27/4/2020]
www.motherjones.com [Ανάκτηση 27/4/2020]
phys.org [Ανάκτηση 27/4/2020]
