Eπιστημονική ονομασία Cistus salviifolius L.
Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Malvales, Οικογένεια Cistaceae
Κοινές ονομασίες κίστος ο σφακομηλόφυλλος, αγριοφασκομηλιά, κιστάρι, ακίσαρος, κουνουκλιά, ασπροκουνουκλιά, βουκισο, αγριόθρουμπο
Περιγραφή
Αειθαλής, ορθιος πολύκλαδος θάμνος με ύψος μέχρι 1 μ. Φλοιός σκουρογκριζοκαστανός, ελαφρώς τραχύς. Νεαροί κλαδίσκοι με πυκνές, γκριζωπές, αστερόμορφες τρίχες.
Φύλλα 2-4×0,8-2 εκ., ωοειδή ή επιμήκη, σχεδόν οξύληκτα ή αμβλυκόρυφα, με κυματοειδείς παρυφές, με τραχεία την πάνω επιφάνεια, με λεπτές τρίχες και εμφανή νεύρωση στην κάτω επιφάνεια. Μίσχος εμφανής (περίπου 0,5 εκ.).
Άνθη λευκά, μεμονωμένα ή σε ζεύγη (σπανίως ανά 3), μασχαλιαία. Ποδίσκος 2–8 εκ., με πυκνές, γκρίζες τρίχες. Βράκτια γραμμοειδώς επιμήκη (μήκους περίπου 0,6 cm), εμφανώς τρίνευρα, συχνά με πυκνές τρίχες. Σέπαλα με βραχύ χνούδι, τα 2 εσωτερικά 0,8-1,5 εκ., εμφανώς καρδιοειδή, τα 3 εσωτερικά ελαφρώς μικρότερα, πλατιά ωοειδή, κοίλα. Πέταλα 1,5-2,5×0,8-1,4 εκ., σφηνοειδή, ακρόκοιλα. Στήμονες 0,25 εκ., με γυμνά νήματα και επιμήκεις ανθήρες. Ωοθήκη μικρή, σχεδόν σφαιρική, πυκνά τριχωτή, χωρίς στύλο και με στίγμα κεφαλόμορφο. Ποδίσκος 1-2 εκ., συχνά με άρθρωση στο κέντρο. Άνθηση Μάρτιο – Μάιο. Καρπός κάψα με διάμετρο 0,7 εκ., σφαιρική, ελαφρώς τριχωτή, σκουροκάστανη (περικλείεται από παραμένοντα σέπαλα). Σπέρματα σχεδόν σφαιρικά.
Εξάπλωση – Προστασία
Είδος με εξάπλωση στη Μεσογειακή λεκάνη (χωρολογία: Me, μεσογειακό). Στην Ελλάδα απαντάται σε χαμηλά υψόμετρα, σε ξηροθερμικές περιοχές, σε φρύγανα, διάκενα δασών πεύκης σχεδόν σε όλη τη χώρα.
Άρθρα – Πληροφορίες
Αθανασιάδης ΗΡ. Ν. 1986. Δασική Βοτανική Μέρος ΙΙ. Δέντρα και Θάμνοι των Δασών της Ελλάδος. Θεσσαλονίκη. Εκδ. Γιαχούδη-Γιαπούλη.
Αραμπατζής Θ. 1998. Θάμνοι και Δέντρα στην Ελλάδα. Οικολογική Κίνηση Δράμας
Dimopoulos P., Raus T., Bergmeier E., Constantinidis T., Iatrou G., Kokkini S., Strid A. & Tzanoudakis D. 2013. Vascular Plants of Greece. An annotated checklist. Botanic Garden and Botanical Museum Berlin-Dahlem & Hellenic Botanical Society, Berlin & Athens.
Euro+Med (2006-): Euro+Med PlantBase – the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. Published on the Internet http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/ [Ανάκτηση 20/8/2015].
Κείμενα
Χρήστος Δαμιανίδης, M.Sc. Δασολογίας, Δασολόγος