Κείμενο: Στέφανος Προφήτης, Απόφοιτος Τμήματος Δασολογίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Ο ιξός
Ο ιξός (Loranthus europaeus) είναι ημιπαρασιτικό είδος, που φύεται στους κορμούς φυλλοβόλων δένδρων, όπως είναι η δρυς (Quercus sp.). Είναι φυλλοβόλο είδος και από τους καρπούς του έφτιαχναν παλαιότερα, οι κυνηγοί, τις ξόβεργες, ενώ είναι και σημαντικό φαρμακευτικό φυτό.
Ο μυστήριος και ιερός ιξός
Σύμφωνα με τις αρχαίες ευρωπαϊκές παραδόσεις, ο ιξός είναι ιερό φυτό και μάλιστα από τα πιο μυστηριώδη. Του έχουν αποδοθεί υπερφυσικές ιδιότητες, ως δώρο των Θεών και συμβολίζει τη ζωή, την αγάπη, τη γονιμότητα, την τύχη και είναι αφροδισιακό, αντίδοτο σε δηλητήρια και διώχνει τα κακά πνεύματα. Θεωρείται το αγαπημένο φυτό των μαγισσών κατά τον Μεσαίωνα για την επιτυχία των ξορκιών.
Καρποί από τον ιξό (by www.nahuby.sk)
Ο ιξός και οι Δρυίδες
Οι Δρυίδες θεωρούσαν το είδος ως το ιερότερο των ιερών, κυρίως όταν το έβρισκαν πάνω σε δρυ, που ήταν και το ιερό τους δένδρο. Ήταν το «Ιερό Κλαδί» τους, το κλειδί για τον Παράδεισο και τον Κάτω Κόσμο. Στο ημερολόγιο δένδρων των Δρυίδων η 23η Δεκεμβρίου είναι αφιερωμένη στον Ιξό, όπου και πραγματοποιούσαν τελετή για να κοπεί από τη δρυ. Οι Δρυίδες προσευχόντουσαν και μετά ο Αρχιδρυίδης ανέβαινε πάνω στο δένδρο και έκοβε τον Ιξό με χρυσό δρεπάνι. Οι Δρυίδες πίστευαν ότι ο Ιξός παρείχε προστασία στους κατόχους του, από κάθε είδους κακή επίδραση, ενώ το χρησιμοποιούσαν σαν παράγοντα ο οποίος προστάτευε από τη δράση των δηλητηρίων και έδινε σε όσους το χρησιμοποιούσαν μακροβιότητα και γονιμότητα. Η επιλογή του χρυσού ως υλικό αφορά τον τονισμό της ιερής και ευγενικής φύσης του φυτού, αλλά εμπειρικά, ήδη από εκείνη την εποχή είχαν παρατηρήσει ότι τα χάλκινα ή τα σιδερένια δρεπάνια ενδεχομένως προκαλούσαν μείωση των δραστικών συστατικών των εκχυλισμάτων. Οι Δρυίδες χρησιμοποιούσαν τους ιξούς με σύνεση για να φτιάξουν τα φάρμακά τους και τα μαγικά τους φίλτρα. Από τις δοξασίες αυτές προέκυψε και η αγαπημένη παιδική ιστορία «Αστερίξ ο Γαλάτης» του Ρενέ Γκοσινί.
Η συνταγή του μαγικού φίλτρου στον «Αστερίξ»
Η παιδική σειρά Αστερίξ ακολουθεί τα κατορθώματα ενός χωριού ανυπότακτων Γαλατών το 50 π.Χ που αντιστέκονται στη Ρωμαϊκή κατοχή. Ο Δρυίδης Πανοραμίξ είχε ανακαλύψει τη μυστική συνταγή με κύριο συστατικό τον ιξό και έφτιαχνε ένα μαγικό φίλτρο που σε όποιον το έπινε, έδινε υπερδύναμη και θάρρος. Η συνταγή του μαγικού φίλτρου του Πανοραμίξ, ήταν μια μίξη πολλών φυτικών ειδών και θαλασσινών. Από τα γνωστά συστατικά του είναι ο ιξός και ακολουθούν τα ψάρια, παντζάρια, αστακοί, φράουλες, σκόρδα, αλάτι, αγγούρια, πράσινα σταφύλια, ζεστό νερό και ένα «υγρό συστατικό» που είχε κρυμμένο ο Πανοραμίξ στο δρεπάνι του. Μέσα στα συστατικά περιλαμβάνονται και τετράφυλλα φύλλα του δένδρου Tamarindus sp., το οποίο είναι τροπικό της Αφρικής, κάτι που φυσικά σε κόμιξ είναι αποδεκτό, καθώς η ιστορία του Αστερίξ και της φυλής του διαδραματίζεται στη Γαλλία.
Άρθρα – Πληροφορίες
O’Neill A.R. & Rana S.K. 2019. An ethnobotanical analysis of parasitic plants (Parijibi) in the Nepal Himalaya. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine. 12 (14): 14.
Prabalika M. B. 2018. Here’s what you can cook with tender tamarind leaves. The Hindu.
Thompson S.J. 2019. Asterix: The Secret of the Magic Potion. News Weekly, (3046), 22.
www.asterix.fandom.com [Ανάκτηση 26/1/2021]
