Κείμενο: Βασιλική Καλτσή, MSc Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, Φιλόλογος, Απόφοιτη Τμήματος Δασολογίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Η θέση του βουνού
Η Οξυά είναι βουνό που βρίσκεται στα σύνορα των νομών Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, ο οποίος περιβάλλεται από τους τεράστιους ορεινούς όγκους Βαρδούσια και Γκιώνα στα νοτιοανατολικά, Βελούχι (Τυμφρηστός) στα βόρεια και Καλιακούδα στα δυτικά. Η ψηλότερη κορυφή της Οξιάς ονομάζεται Σαράνταινα (1923 μ.) και λέγεται πως πήρε το όνομά της επειδή σαράντα άτομα που γύριζαν από ένα γάμο πέθαναν από το κρύο στις πλαγιές της. Στα 1740 μ., στο διάσελο, στη θέση Καρβουνόλακκα, υπάρχει και ορειβατικό καταφύγιο. Στην πραγματικότητα το όρος πήρε το όνομά του από τον ομώνυμο οικισμό «Γραμμένη Οξυά» που ανήκει στο Δήμο Ναυπακτίας.
Πρόσβαση στο όρος
Η πρόσβαση στη Γραμμένη Οξυά γίνεται μέσω του οικισμού Γαρδίκι Ομιλαίων, που βρίσκεται κοντά στη Μακρακώμη ή και στη Ναύπακτο. Από το καταφύγιο στη θέση Καρβουνόλακκα ξεκινά πεζοπορική διαδρομή (17 χιλ.) με κατάληξη τη θέση «Κοκκάλια» (όπου υπάρχει μνημείο προς τιμή της νίκης των Αιτωλών σε βάρος των Γαλατών το 279 π.Χ.), διασχίζοντας την κορυφογραμμή της Οξυάς.
Η παρουσία της οξυάς (=οξιάς)
Ο οικισμός Γραμμένη Οξυά παλαιότερα ονομαζόταν Σιτίστα, πιθανότατα λόγω των σιτηρών της περιοχής. Η αλλαγή του ονόματος έγινε το 1927, και αυτό λόγω της σημαντικής παρουσίας της οξιάς (Fagus sylvatica), που είναι στο νοτιότερο όριο εξάπλωσής της στα Βαλκάνια. Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι ότι ο πληθυσμός της οξιάς στο όρος, είναι απομονωμένος, καθώς η κοντινότερη αμέσως εμφάνιση του είδους είναι βορειότερα του όρους Τυμφρηστός (και χωρίς να σχηματίζει δάση, αλλά με μεμονωμένα και διάσπαρτα άτομα).
Άρθρα – Πληροφορίες
Πούλης Γ.Χ. 2011. Οι φυτοκοινωνίες των δασών οξιάς στο όρος Οξυά (Κ. Ελλάδα). Μεταπτυχιακή Διατριβή, Α.Π.Θ.
Σταματελάτος M. & Σταματελάτου Φ.Β. 1997. Ελληνική Γεωγραφική Εγκυκλοπαίδεια, Τόμος Ι-ΙΙΙ. Αθήνα.
https://www.naturagraeca.com/ [Ανάκτηση 9/1/2021]
