Κείμενο: Φώτω Κόνσολα, MSc Περιβάλλοντος, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Το νησί
Ο Άγιος Ευστράτιος είναι νησί τριγωνικού σχήματος στο βόρειο Αιγαίο, νοτιοδυτικά της Λήμνου (με την οποία και συνδέεται ακτοπλοϊκά) με έναν μόνο οικισμό, αλλά πολλούς γεωλογικούς σχηματισμούς, θαλάσσιες σπηλιές, μικρές παραλίες αλλά και ένα δάσος βαλανιδιάς (Quercus ithaburensis subsp. macrolepis). To νησί έχει ιστορία που ξεκινά από τους Προϊστορικούς Χρόνους (πιθανώς από την εποχή του Χαλκού, 2800-1900 π.Χ.) έως και τη νεότερη όπου και αποτέλεσε τόπο εξορίας για τους αντιφρονούντες από το 1928 έως το 1963 – μεταξύ άλλων οι Δημήτρης Γληνός, Κώστας Βάρναλης, Γιάννης Ρίτσος, Μάνος Κατράκης κλπ.
Το δάσος βαλανιδιάς
Το νησί έχει υψηλότερη κορυφή το «Σημάδι» στα 298 μ. και χαρακτηρίζεται κυρίως από τη φρυγανική βλάστηση (με είδη όπως θυμάρια, αστοιβή κ.ά.) που καλύπτει τη μεγαλύτερη επιφάνεια του. Η βόσκηση με ελεύθερα κατσίκια σε ξερολιθιές, εγκαταλειμμένα αλώνια και αναβαθμίδες είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό τοπίο του Αγίου Ευστρατίου. Αυτό όμως που είναι πιο επιβλητικό είναι το δάσος της βαλανιδιάς που καλύπτει μεγάλο μέρος της δυτικής πλευράς του νησιού. Τα χαρακτηριστικά του δάσους που κάνει τον Άγιο Ευστράτιο να ξεχωρίζει σε εθνικό επίπεδο είναι η αργή ανάπτυξη και η πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής των δέντρων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι βαλανιδιές στο δάσος αυτό είναι από 300 έως 800 ετών. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι η ομοιογένεια και η πυκνή δομή (συγκόμωση) του αποτέλεσμα προφανώς των λίγων ανθρώπων που διαβιούν στο νησί.
Άλλα είδη χλωρίδας του νησιού
Στον Άγιο Ευστράτιο η χλωρίδα είναι πολύ πλούσια με πιο συνήθη είδη τα: λευκή ιτιά, μαύρη λεύκη, συκιά, λυχναράκι, ασφόδελος, δρακοντιά, σπαθόχορτο, κάπαρη, κρίταμο, νάρθηκα, μάραθο, κ.ά. Επιπλέον στο νησί απαντώνται και σημαντικά είδη φυτών όπως τα ορχεοειδή Anacamptis pyramidalis, Himantoglossum caprinum, Limodorum abortivum, Ophrys oestrifera, Anacamptis morio.
Άρθρα – Πληροφορίες
Παρατηρήσεις στην ύπαιθρο
Axiotis E., Halabalaki M. & Skaltsounis L.A. 2018. An ethnobotanical study of medicinal plants on the Greek islands of north Aegean region. Front. Pharmacol. 9: 409. doi: 10.3389/fphar.2018.00409.
http://gym-ag-efstr.les.sch.gr/ [Ανάκτηση 11/9/2017]
http://diakopes.in.gr/ [Ανάκτηση 11/9/2017]