Το λάβδανο ή ο αλάδανος είναι αρωματική ρητίνη με έντονες φαρμακευτικές ιδιότητες η οποία συλλέγεται από τα φύλλα του κίσθου ή κοινώς της λαδανιάς (Cistus creticus). Στις Σίσες (ή Σίσσες της Επαρχίας Μυλοποτάμου, Δήμος Γεροποτάμου) το συλλέγουν και το χρησιμοποιούν ακόμα.
Κείμενο: Χαράλαμπος Σφακιανάκης, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Η συλλογή του
Το λάβδανο μαζεύεται με μηχανικά μέσα με την χρήση ενός ειδικού εργαλείου (το αργαστήρι) ή από το τρίχωμα των κατσικιών που βόσκουν ανάμεσα στις λαδανιές. Το αργαστήρι είναι ξύλινη κατασκευή που πάνω της παλαιότερα είχε λουριά από δέρμα ζώου ενώ το σύγχρονο αργαστήρι έχει πλαστικά λουριά. Όταν έχει υψηλή θερμοκρασία και ηλιοφάνεια, η λαδανιά διαπνέει περισσότερο (όπως όλα τα φυτά) με αποτέλεσμα να βγαίνει πάνω στα φύλλα της το λάβδανο. Τότε το αργαστήρι και τα λουριά τους, σέρνονται πάνω στα φύλλα και έτσι ο λάβδανος κολλάει πάνω στα λουριά. Από τα λουριά συλλέγεται, πλάθεται και αργότερα τοποθετείται στη σκιά όπου γίνεται πολύ σκληρός, έτσι ώστε να απαιτείται ξανά η έκθεσή του στον ήλιο για να μαλακώσει.
Η χρήση του
Το λάβδανο ή αλάδανος έχει πολλές χρήσεις. Οι πιο κοινές στις Σίσες, όπου συλλέγεται ακόμα, ήταν στις βαριές μορφές γρίπης και κρυολογήματος όπου μαζί με ελαιόλαδο και ρακί και σε συνδυασμό με μαλλί προβάτων χρησιμοποιούταν για εντριβές. Επίσης σε πολύ μικρές ποσότητες καταπολεμούσε τον πόνο του στομάχου (ως καταπραϋντικό φάρμακο). Γνωστό είναι και το γνωμικό στην περιοχή «Με τον λάδανο κατάφεραν να επιβιώσουν στις κακουχίες» .
Άρθρα – Πληροφορίες
Νικόλαος Αλεξάκης, κάτοικος Σισών
http://ladano.blogspot.com/ [Ανάκτηση 10/5/2019]