Η προσπάθεια
Παρτέρια – μικρογραφίες των ελληνικών λιβαδιών, με αυτοφυή καλλωπιστικά φυτά, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν σε αστικά πάρκα, όπως προτείνει καθηγήτρια Δασοπονίας στο ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, η οποία έχει ήδη συλλέξει σπόρους και έχει δημιουργήσει φυτώριο με 100 είδη φυτών από την περιοχή της Ροδόπης.
«Τα αυτοφυή φυτά δημιουργούν τοπία με μεγάλη ποικιλομορφία και αισθητική προσαρμογή με τα γύρω οικοσυστήματα, είναι σκληραγωγημένα διότι συνήθως έχουν αντοχή σε ξηρασία, ασθένειες και άλλους οικολογικούς παράγοντες ανάπτυξης και παράλληλα, έχουν συνήθως εύκολη εγκατάσταση και μικρό κόστος συντήρησης», εξηγεί στο ΑΜΠΕ η καθηγήτρια ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, στο Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας, Θεοδώρα Μέρου.
Η κα. Μέρου τα τελευταία 3 χρόνια μαζεύει σπόρους από αυτοφυή φυτά, τους φυτεύει σε ένα φυτώριο και συντάσσει πρωτόκολλα, όπου καταγράφονται όλοι οι μέθοδοι διατήρησης και αναπαραγωγής τους.
«Θέλει υπομονή, υλικά και περισσότερα… χέρια αυτή η προσπάθεια, αλλά πρόκειται για έναν πόρο εξαιρετικά αξιόλογο. Μέχρι στιγμής έχουμε βγάλει πρωτόκολλα για περίπου 20 είδη και προχωράμε», αναφέρει η κα. Μέρου.
Σύμφωνα με την ίδια, τα αυτοφυή φυτά είναι «εξίσου αν όχι πιο όμορφα από τα εισαγόμενα, μπορούν να δημιουργήσουν τοπία σχεδόν δασογενή ή λιβάδια γεμάτα χρώμα σαν αυτά που βλέπουμε και θαυμάζουμε στη φύση και μπορούν οι κάτοικοι της πόλης να έρθουν, σε μεγαλύτερη επαφή, με τη χλωριδική ποικιλότητα των οικοσυστημάτων μας».
«Γιατί να μη φυτεύουμε δηλαδή ελληνικά σφενδάμια και φράξους αντί για εισαγόμενους;», διερωτάται η καθηγήτρια επικαλούμενη στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, όπου καταγράφεται αυξητική τάση τόσο στην παραγωγή όσο και στις εισαγωγές καλλωπιστικών ειδών, ενώ στο ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών, τα τελευταία χρόνια, οι εισαγωγές είναι περίπου 15πλάσιες από τις εξαγωγές.
Αυτοφυή φυτά στα παρτέρια δήμων
Σύμφωνα με την κα. Μέρου, ο νομός Δράμας είναι γνωστός για τα σημαντικά φυσικά του οικοσυστήματα που παρουσιάζουν ιδιαίτερα πλούσια χλωρίδα, η οποία περιλαμβάνει περίπου 1.200 καταγεγραμμένα είδη φυτών. Από τα είδη που έχουν μέχρι σήμερα καταγραφεί, περισσότερα από 220 είναι ενδημικά, σπάνια ή απειλούμενα και μεγάλος αριθμός αυτών των αυτοφυών ειδών, έχει ιδιαιτέρως σημαντική καλλωπιστική αξία.
«Παρόλο όμως το μεγάλο αριθμό καλλωπιστικών ειδών που αυτοφυούν στην περιοχή της Δράμας, σχεδόν κανένα δεν συμπεριλαμβάνεται στις φυτεύσεις των χώρων πρασίνου του δήμου λόγω της έλλειψης γνώσης των αυτοφυών καλλωπιστικών ειδών και της διαδικασίας αναπαραγωγής τους», παρατηρεί η κα. Μέρου, η οποία έχει ήδη έρθει σε επαφή με τον δήμο Δράμας για να προχωρήσει τους επόμενους μήνες σε φυτεύσεις σε δημοτικά παρτέρια.
«Είναι σημαντικό να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για τα οφέλη των αυτοφυών φυτών μεταξύ και των μελών των παραγωγών φυτευτικού υλικού και των σχεδιαστών των χώρων πρασίνου», προσθέτει.
«Αλλωστε», όπως τονίζει, «η Ελλάδα είναι μια χώρα με εξαιρετικό κλίμα για υπαίθρια καλλιέργεια ανθοκομικών ειδών, με καλή ποιότητα αρδευτικού νερού και εδάφη αναξιοποίητα ή κατειλημμένα με καλλιέργειες ξεπερασμένες, δαπανηρές και χωρίς μέλλον». Ταυτόχρονα, υπάρχει έντονη απαίτηση για τη δημιουργία κήπων, πάρκων και γενικότερα αστικού και περιαστικού πρασίνου.
«Αν και τα αυτοφυή φυτά αποτελούν μια ευκαιρία για ενίσχυση της ποικιλότητας μιας περιοχής, εντούτοις η χρήση τους αποτελεί και μια τεράστια πρόκληση για τη φυτωριακή παραγωγή, τους σχεδιαστές του τοπίου και τους καταναλωτές», λέει η καθηγήτρια Δασοπονίας, η οποία υλοποιεί την έρευνα για τη δημιουργία πρωτοκόλλου αναπαραγωγής αυτοφυών καλλωπιστικών ειδών με στόχο τη δυνατότητα μαζικής αναπαραγωγής και φύτευση τους σε χώρους αστικού και περιαστικού πρασίνου.
Κείμενο
Νατάσα Καραθάνου, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφίες
Κώστας Βιδάκης, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό στο Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας