Το τυπικό άνθος
Άνθος είναι το όργανο αναπαραγωγής των σπερματοφύτων. Στην πιο τυπική μορφή τα άνθη αποτελούνται από σέπαλα (κάλυκας), πέταλα (στεφάνη), στήμονες (ανδρείο, το αρσενικό μέρος του άνθους) και καρπόφυλλα (γυναίκειο, το θηλυκό μέρος του άνθους) (όλα αυτά είναι μεταμορφωμένα φύλλα, τα αναπαραγωγικά φύλλα). Τα άνθη αυτά εμφανίζονται στα αγγειόσπερμα είδη και κυρίως στα δικοτυλήδονα. Στα μονοκοτυλήδονα αντί για σέπαλα και πέταλα εμφανίζονται μόνο τέπαλα (περιγόνιο) που συνήθως είναι μεγάλα και με εντυπωσιακά χρώματα για την προσέλκυση εντόμων. Σε μερικά είδη τα άνθη έχουν εντελώς διαφορετική δομή με διάφορα βράκτια (π.χ. στα αγρωστώδη ή τα κυάθια στα είδη του γένους Euphorbia).
Τα μέρη του τυπικού άνθους
Μονογενή και αρρενοθήλεα άνθη
Συνήθως τα τυπικά άνθη έχουν αρσενικό και θηλυκό μέρος (ανδρείο και γυναίκειο αντίστοιχα). Αυτά τα άνθη ονομάζονται αρρενοθήλεα ή διγενή. Υπάρχουν όμως είδη που έχουν ξεχωριστά αρσενικά και θηλυκά άνθη, που αποκαλούνται μονογενή. Όταν ένα είδος έχει μονογενή άνθη, τότε αυτά μπορεί να εμφανίζονται όλα σε ένα άτομο (δηλαδή στο ίδιο άτομο να εμφανίζονται αρσενικά και θηλυκά άνθη) οπότε ονομάζονται μόνοικα (σε έναν οίκο, δηλαδή σε ένα άτομο βρίσκονται και τα δυο γένη), ενώ μπορεί να εμφανίζονται σε άλλα άτομα τα θηλυκά και σε άλλα άτομα αρσενικά άνθη, οπότε το είδος ονομάζεται δίοικο.
Αφανή άνθη και επικονίαση
Εκτός από τα τυπικά άνθη, που έχουν πέταλα ή τέπαλα, που έχουν μεγάλο μέγεθος και συνήθως εντυπωσιακά χρώματα για να προσελκύουν τα έντομα για επικονίαση (εντομογαμή είδη), υπάρχουν και τα αφανή άνθη. Τα αφανή άνθη είναι πολύ μικρά άνθη, και στα οποία απουσιάζουν τα πέταλα και τα σέπαλα, και φέρουν μόνο το ανδρείο ή το γυναίκειο. Συνήθως τα είδη που φέρουν αφανή άνθη επικονιάζονται με τον αέρα (ανεμογαμή είδη). Αφανή άνθη φέρουν σχεδόν όλα τα γυμνόσπερμα και κάποια αγγειόσπερμα.
Πολυάριθμα αρσενικά αφανή άνθη
Άρθρα – Πληροφορίες
Αθανασιάδης, Ν. 1985. Δασική Βοτανική. Μέρος Ι (Συστηματική Σπερματοφύτων). Θεσσαλονίκη.
Καράταγλης Σ. 1992. Φυσιολογία Φυτών. Εκδόσεις Art of Text. Θεσσαλονίκη.
Καράταγλης Στ. Σ. & Κωνσταντίνου Μ.Κ. 2002. Βοτανική, Μορφολογία-Ανατομία. Εκδόσεις Χάρις. Θεσσαλονίκη.
Τσέκος Ι. & Κουκολή Ε. 1986. Βοτανική (Μορφολογία, Φυσιολογία). Εκδοτικός Οίκος Αφων Κυριακίδη. Θεσσαλονίκη.
Επιμέλεια
Αιμιλία Λεμπέση, Δασοπόνος – MSc Δασολογίας & Δ.Π. & Φ.Π.
