Κείμενο: Υρώ Μπινιάρη, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Ο μάραθος
Το είδος Foeniculum vulgare (μάραθος) είναι φυτό αρωματικό, αρτυματικό και έχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Ακόμα και σήμερα χρησιμοποιείται το πανάρχαιο όνομά του, που αναφέρεται στις μυκηναϊκές πινακίδες (1450 π.Χ.) με Γραμμική Β γραφή. Ο Ιπποκράτης συνιστούσε το μάραθο ως βοηθητικό του τοκετού. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι σταματά τη στομαχική καούρα. Χρησιμοποιείται στη μαγειρική, φαρμακευτική, ποτοποιία, σαπωνοποιία και κτηνιατρική. Όπως και στην αρχαία, έτσι και στη σημερινή Ελλάδα βάζουν μάραθο στις εδώδιμες ελιές για βελτίωση της γεύσης και για τη συντήρησή της. Στην αρχαιότητα έβαζαν μάραθο σε ψωμιά σάλτσες, όσπρια και πλακούντες (πίτες). Χρησιμοποιείται πολύ στην ελληνική κουζίνα ως αρωματικό και αρτυματικό. Ο μαραθόσπορος μπαίνει σε ψωμιά, παξιμάδια και κουλούρια, ενώ με αυτόν τρέφονται δεκάδες μικροπούλια. Το όνομά του φέρουν και πολλά τοπωνύμια (Μαραθώνας, Μαραθονήσι, κ.α).
Φαρμακευτικές ιδιότητες
Όλο το φυτό περιέχει αιθέριο έλαιο που αποτελείται από ανιθόλη και βενχόνη. Χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική και στη σύγχρονη βοτανοθεραπεία για τις ιδιότητές του όπως οι αντιοξειδωτικές, κατά των καρκινικών κυττάρων, αντιφλεγμονώδες, αντιμικροβιακές, βρογχοδιασταλτικές, οιστρογόνες, διουρητικές, γαλακτογόνες, κατά της μηνιγγίτιδας, αντιθρομβωτικές, κατά της υπότασης, γαστροπροστατευτικές, ηπατοπροστατευτικές, ως ενισχυτικό μνήμης και αντιμυκητιασικές. Είναι ευεργετικός για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν δυσάρεστα συμπτώματα λόγω εμμηνόπαυσης. Ο μαραθόσπορος περιέχει 100% έλαιο με ιδιότητες τονωτικές, αντιφυσητικές, χωνευτικές, αποχρεμπτικές, αντιπυρετικές, διουρητικές, γαλακταγωγούς και σπασμολυτικές. Όμως το οιστρογόνο αποτέλεσμα του φέρνει μερικές παρενέργειες όπως η μειωμένη συγκέντρωση πρωτεϊνών και οξέων και αλκαλικής φωσφατάσης στα αρσενικά γεννητικά όργανα, η αύξηση του μαστού και των αναπαραγωγικών οργάνων στις γυναίκες. Ωστόσο, δεν έχει αναφερθεί τερατογένεση, είναι προτιμότερο να μην χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης λόγω της οιστρογονικής δράσης του.
Ταξιανθία του μάραθου (Foeniculum vulgare)
Άρθρα – Πληροφορίες
Rahimi R. & Ardekani MR. 2013. Medicinal properties of Foeniculum vulgare Mill. in traditional Iranian medicine and modern phytotherapy. Chinese Journal of Integrative Medicine 19(1): 73–79.
Kooti W., Moradi M., Sara A.-A., Naim S.-A., Majid A.-S., Damoon A.-L. 2014. Therapeutic and pharmacological potential of Foeniculum vulgare Mill: a review. Journal of HerbMed Pharmacology, 4(1): 1-9.
Telci I., Demirtas I. & Sahin A. 2009. Variation in plant properties and essential oil composition of sweet fennel (Foeniculum vulgare Mill.) fruits during stages of maturity. Industrial Crops and Products 30(1): 126-130.
