Χαρακτηριστικά των σκληρεΐδων
Οι σκληρεΐδες είναι συνήθως κοντά κύτταρα, ισοδιαμετρικά έως και εξαιρετικά παράξενου σχήματος. Εξυπηρετούν διάφορους σκοπούς που έχουν σχέση με τις μηχανικές τους ιδιότητες, δηλαδή στήριξη, προστασία κ.τ.λ. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των σκληρεΐδων είναι ότι προέρχονται από μικρά παρεγχυματικά κύτταρα που αναπτύσσονται, μετά από κάποια διέγερση, σε ολόκληρη την κυτταρική τους επιφάνεια που αποκτά παχύτατο δευτερογενές τοίχωμα.
Τύποι σκληρεΐδων
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχουν οι αστροσκληρεΐδες και οι οστεοσκληρεΐδες που παρατηρούνται στα διάφορα είδη νούφαρων (π.χ. Nymphaea alba ή Nuphar lutea). Οι αστροσκληρεΐδες εντοπίζονται στους μίσχους των φύλλων τους, προβάλουν μέσα στους μεσοκυττάριους χώρους και έχουν σκοπό να συγκρατούν το αερέγχυμα το οποίο, χωρίς την ύπαρξή τους, θα κινδύνευε να συνθλιβεί από την πίεση του νερού. Στην επιφάνεια του τοιχώματός τους παρουσιάζουν χαρακτηριστικά επάρματα Για τον ίδιο λόγο, το αερέγχυμα των φύλλων, υποστηρίζεται από ανεπτυγμένες οστεοσκληρεΐδες οι οποίες υποβαστάζουν την πάνω επιδερμίδα και εκτείνονται μέσα στο μεσόφυλλο μέχρι την κάτω επιδερμίδα. Παρουσιάζουν κι αυτές χαρακτηριστικά επάρματα στην επιφάνειά τους. Εντυπωσιακή εικόνα αλλά και ενδιαφέροντα ρόλο φαίνεται να έχουν και οι ινοσκληρεΐδες που παρατηρούνται στα φύλλα της ελιάς. Εντοπίζονται ακριβώς κάτω από την προσαξονική (πάνω) επιδερμίδα. Διατρέχουν μια μικρή απόσταση κάτω από αυτήν και, στη συνέχεια, βυθίζονται μέσα στο μεσόφυλλο, ακολουθώντας μια διαδρομή συνήθως μέχρι να φτάσουν στην κάτω επιδερμίδα. Επειδή η μηχανική στήριξη που προφέρουν δεν μπορεί να εξηγήσει την ανάπτυξή τους μέσα στο φύλλο, έχει διατυπωθεί η άποψη ότι, οι ίνες αυτές, έχουν τον ρόλο οπτικών ινών που μεταφέρουν το φως από την επιφάνεια, στις βαθύτερες περιοχές του φύλλου, ώστε να διευκολύνεται η φωτοσύνθεση.
Άρθρα – Πληροφορίες
Καράταγλης Στ. Σ. & Κωνσταντίνου Μ.Κ. 2002. Βοτανική, Μορφολογία-Ανατομία. Εκδόσεις Χάρις. Θεσσαλονίκη.
Τσέκος Ι. & Κουκολή Ε. 1986. Βοτανική (Μορφολογία, Φυσιολογία). Εκδοτικός Οίκος Αφων Κυριακίδη. Θεσσαλονίκη.
Χριστοδουλάκης Ν.Σ. 2011. Ανατομία Φυτών «τα φυτά ένδοθεν». Τμήμα Βιολογίας, ΕΚΠΑ.
Κείμενο
Αιμιλία Λεμπέση, MSc Δασολογίας, Δασοπόνος
