Κείμενο: Μανώλης Μαρκαντωνάκης & Χρήστος Ράμμος, Απόφοιτοι Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Η ελιά
Η «ελιά των Παλαιών Ρουμάτων» βρίσκεται μέσα σε μια συστάδα αρκετών μεγάλων ελαιόδεντρων στο δρόμο προς την πλατεία του χωριού Παλαιά Ρούματα του Δήμου Βουκολιών Χανίων (σε υψόμετρο 359 μέτρα). Η περίμετρος του κορμού είναι 15,6 μέτρα και η μέγιστη διάμετρος του κορμού, σε ύψος 60 εκατοστά, είναι 4,53 μέτρα. Η ελιά έχει μεγάλη “σπηλαίωση” και χωράει 4-5 άτομα.
Η ιστορία της ελιάς
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η ελιά ήταν η κρύπτη για τη φύλαξη των όπλων του χωριού που είχαν τοποθετηθεί σε πιθάρι κρυμμένο σε λάκκο μέσα σε αυτή. Κατά την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς αποτέλεσε το χώρο συνεδρίασης της «Επιτροπής» του χωριού αποτελούμενη από τους Ιωάννη Μαρκουλάκη, Γεώργιο Θεοδωρίδη, Νικόλαο Ρενιέρη και Παπά Αντώνη Δημητριάδη, προκειμένου να αποφασίσει για την αντίσταση του χωριού στους κατακτητές. Από την ιδία κουφάλα πήραν όπλα κάτοικοι του χωριού κατά τη μάχη που έγινε στον Άναβο εναντίον των Γερμανικών στρατευμάτων τον ίδιο χρόνο.
Η ελιά Παλαιών Ρουμάτων στα Χανιά
Προστασία
Το ελαιόδεντρο αυτό έχει ανακηρυχθεί από το Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) σαν «μνημειακό» λόγω των μεγάλων διαστάσεων, του εξωτερικού ανάγλυφου και της μεγάλης εσωτερικής κοιλότητας (κουφάλας) που φέρει ο κορμός του αλλά και λόγω της συσχέτισης του με ιστορικά γεγονότα του χωριού των Παλαιών Ρουμάτων. Άνηκε το 2008 στους κληρονόμους του Στυλιανού, Ν. Παπαδεράκη και είναι ποικιλίας Μαστοειδούς που τοπικά αποκαλείται «Τσουνάτη» εμβολιασμένης σε υποκείμενο αγριελιάς.
Άρθρα – Πληροφορίες
Ράμμος Χ. 2017. Μνημειακά δέντρα στην Ελλάδα. Πτυχιακή Διατριβή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας.
http://polelia.sedik.gr/ [Ανάκτηση 11/08/2015]
