Κείμενο: Θανάσης Κωστανίκος & Χρήστος Ράμμος, Απόφοιτοι Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Ο πλάτανος
Ο «πλάτανος της Άρτας» ή αλλιώς ο Πλάτανος του Αλή Πασά Τεπελενλή βρίσκεται στην αριστερή όχθη του ποταμού Άραχθου, κοντά στο γνωστό Γεφύρι της Άρτας. Ο κορμός του έχει αρκετά μεγάλη διάμετρο, ώστε χρειάζεται τουλάχιστον 8-10 ενήλικες για να τον «αγκαλιάσουν», ενώ η κόμη του έχει μέγεθος πάνω από 200 τ.μ. Στον πλάτανο έχουν γίνει έργα στήριξης, ώστε να μην “ανοίξει” ο κορμός (έχει πολύ μεγάλη σπηλαίωση και τα μεγάλα κλαδιά έχουν αντίρροπες δυνάμεις), ενώ έχουν τοποθετηθεί και πέτρινες κολώνες για τη στήριξη κλαδιών.
Η ιστορία του
Σύμφωνα με τους τοπικούς θρύλους κάτω από τη σκιά του καθόταν ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων, από όπου και πήρε το όνομα πλάτανος του Αλή Πασά, και επιτηρούσε το κρέμασμα των “ξεροκέφαλων γκιαούρηδων”, που τολμούσαν να σηκώσουν κεφάλι στην εξουσία του. Η ιστορία του πλάτανου της Άρτας έχει γίνει και δημοτικό τραγούδι, κλέφτικο, και ακόμα τραγουδιέται στα παραδοσιακά πανηγύρια. Σε κλεφτικό δημοτικό τραγούδι αναφέρει
«τι έχεις καημένε πλάτανε και στέκεις μαραμένος, με τις ριζούλες στο νερό, με τη δροσιά στα φύλλα; Μήπως βοριάς σε φύσηξε, μήπως κακό χαλάζι; -Παιδιά μ’, σαν με ρωτήσατε, να σας το μολογήσω: Αλή Πασάς επέρασε με δεκαοχτώ χιλιάδες κι όλοι στον ίσκιο μ’ έκατσαν και κατ’ απ’ τη δροσιά μου κι όλοι σημάδι μ’ έβαλαν κι όλοι με ντουφεκίσαν άλλοι βαρούν στους κλώνους μου κι άλλοι βαρούν τα φύλλα κι ο σκύλος ο Αλή Πασάς βαρεί μες στη καρδιά μου μαράθηκαν τα φύλλα μου, μαράθηκε η καρδιά μου»
Η προστασία του
Από το 1976 ο πλάτανος της Άρτας έχει ανακηρυχτεί διατηρητέο μνημείο της φύσης (ΦΕΚ 113/Β/1976).
Άρθρα – Πληροφορίες
Ράμμος Χ. 2017. Μνημειακά δέντρα στην Ελλάδα. Πτυχιακή Διατριβή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας.
http://www.ipaideia.gr/ [Ανάκτηση 10/8/2015]