Κείμενο: Χρήστος Ράμμος, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Ο πλάτανος του Γεροπλάτανου
Ο «πλάτανος Γεροπλάτανου» βρίσκεται στην πλατεία του χωριού Γεροπλάτανος, στους πρόποδες του όρους Χολομώντας της Χαλκιδικής.
Τα χαρακτηριστικά του
Το πλατάνι (Platanus orientalis) έχει ύψος 20 μέτρα, περίμετρο 15 μέτρα και μέγιστο διάμετρο στη βάση που ξεπερνάει τα 16 μέτρα. Η ηλικία του μπορεί να φτάνει ακόμα και τα 1500 χρόνια (αν υποτεθεί ότι κάθε μέτρο στην περίμετρο αντιστοιχεί σε 100 χρόνια ζωής). Στη ρίζα του δέντρου υπάρχει πηγή, όπου υπάρχει και η βάση του δέντρου αποκτάει πολύ μεγάλες διαστάσεις.
Οι μεγαλύτεροι πλάτανοι στον κόσμο
Το πλατάνι (Platanus orientalis) φύεται στην ανατολική Μεσόγειο, από την Ιταλία, μέχρι και τα Ανατολικά Ιμαλάια. Σύμφωνα με τους Moya & Moya (2013) το μεγαλύτερο μνημειακό πλατάνι της Μεσογείου είναι αυτό του Βλάτου, στην Κρήτη με περίμετρο 26,4 μέτρα. Παρόλα αυτά, πιθανότατα ο κύριος κορμός του δέντρου να ήταν αυτό που σήμερα φαίνεται ως πρέμνο και οι τέσσερεις κύριοι κορμοί να αποτελούν πλάγια κλαδιά που αναπτύχθηκαν ανεξάρτητα ως κύριοι κορμοί και για αυτό έχει πολύ μεγάλη διάμετρο. Σε ότι αφορά την υπόλοιπη περιοχή εξάπλωσής του, φαίνεται ότι ένα πλατάνι με την ονομασία Tnjri στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ (Αζερμπαϊτζάν) να είναι το μεγαλύτερο δέντρο της χώρας και το μεγαλύτερο πλατάνι στον κόσμο με ηλικία 2000 ετών. Το συγκεκριμένο πλατάνι έχει στηθιαία περίμετρο περίπου 27 μέτρα και έχει πολύ μεγάλη κοιλότητα στο εσωτερικό του. Το αμέσως επόμενο μεγαλύτερο, σε διάμετρο, πλατάνι είναι στη Οχρίδα (ΠΓΔΜ) με περίμετρο 18,81 μέτρα. Βάση όμως των επιτόπιων ερευνών, το πιο ογκώδες πλατάνι στην Ελλάδα, φαίνεται να είναι ο πλάτανος στον Γεροπλάτανο Χαλκιδικής, που όμως είναι αδύνατο να υπολογιστεί η περίμετρος του ή να καθοριστεί η μέγιστη στηθιαία διάμετρος. Η διάμετρος στη βάση του δέντρου, είναι κατά πολύ μεγαλύτερη (τουλάχιστον 3πλάσια, βάση φωτογραφιών, http://www.monumentaltrees.com/) από το πλατάνι Tnjri και από το πλατάνι της Οχρίδας. Χαρακτηριστικό είναι ότι από τη μια πλευρά του, μέχρι και σε ύψος 6 μέτρων, η μέγιστη διάμετρός του ξεπερνάει τα 14 μέτρα. Πρέπει να σημειωθεί όμως, ότι το πλατάνι αυτό, όπως και πολλά άλλα, φύονται κοντά σε ρεματιές, με αποτέλεσμα ο όγκος τους να μην αντιπροσωπεύει και την πραγματική ηλικία τους.
Άρθρα – Πληροφορίες
Moya B. & Moya J. 2013. Monumental Trees and Mature Forests Threatened in the Mediterranean Landscapes. Impulso Economico y Local S.A. IMELSA. Diputacion de Valencia.
Ράμμος Χ. 2017. Μνημειακά δέντρα στην Ελλάδα. Πτυχιακή Διατριβή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας.
http://www.monumentaltrees.com/ [Ανάκτηση 10/11/2016]
