Κείμενο: Τάσος Καδάς & Χρήστος Ράμμος, Απόφοιτοι Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Τα χαρακτηριστικά του πλάτανου
O πλάτανος (Platanus orientalis) της Τσαγκαράδας είναι από τα γηραιότερα δέντρα της Ελλάδος και ίσως της Ευρώπης. Βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Τσαγκαράδας, την Αγία Παρασκευή. Όσοι γνωρίζουν την περιοχή λένε ότι ο πλάτανος οφείλει το μέγεθος και τη μακροζωία του στις φυσικές πηγές, πάνω στις οποίες έχει απλώσει τις ρίζες του. Το δέντρο είναι άνω των 1000 ετών και έχει περίμετρο κορμού 15 μέτρα. Η κόμη του είναι αρκετά μεγάλη με περίμετρο που μπορεί να είναι και 40 μέτρα. Είναι σε καλή κατάσταση και μόνο ένα μεγάλο κλαδί του στηρίζεται σε μαρμάρινη κολώνα.
Η ιδιαιτερότητά του
Αυτό που ίσως δεν έχει ληφθεί υπόψη για την ηλικία του δέντρου είναι ότι οι ρίζες του ξεκινούν τέσσερα μέτρα κάτω από το πλακόστρωτο της πλατείας. Ένας τοίχος περίπου τέσσερα μέτρα κτίστηκε πολλά χρόνια πριν ώστε να κτιστεί η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και να φτιαχτεί η υπόλοιπη πλατεία. Συνεπώς ένα μεγάλο μέρος του κορμού βρίσκεται «μπαζωμένο» εδώ και πολλά χρόνια σε βάθος τουλάχιστον τεσσάρων μέτρων. Κάτω από την πλατεία υπάρχουν φυσικές πηγές με δύο μαρμάρινες κρήνες. Χαρακτηριστικό της ανάπτυξης του πλατάνου είναι ότι το πλακόστρωτο της πλατείας κάθε περίπου 15 χρόνια ανακατασκευάζεται, καθώς οι πλάκες ανασηκώνονται σε πολλά σημεία και δημιουργούν πρόβλημα στους επισκέπτες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, λόγω του πλατάνου, το δάπεδο του Ιερού Ναού της Αγίας Παρασκευής ανακατασκευάστηκε εξ’ ολοκλήρου καθώς μπαίνοντας στο Ναό ήταν εμφανή τα «βουναλάκια» και τα ρήγματα που οι ρίζες δημιουργούσαν.
Πλάτανος Τσαγκαράδας (φωτογραφία από Ιωάννα Σεβδαλή)
Άρθρα – Πληροφορίες
Ράμμος Χ. 2017. Μνημειακά δέντρα στην Ελλάδα. Πτυχιακή Διατριβή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας.
