Κείμενο: Γεωργία Τιγγινάγκα, Απόφοιτη Τμήματος Δασολογίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Το είδος
Το φυτό κουδουνίστρα (Crotalaria pallida) ανήκει στην οικογένεια των ψυχανθών (Fabaceae). Απαντάται σε τροπικές περιοχές στη νοτιοανατολική Ασία και στην κεντρική Αφρική, αλλά εισήχθη και στην κεντρική και νότια Αμερική και την Ωκεανία.
Η ονομασία του
Η επστημονική του ονομασία Crotalaria έχει κοινή καταγωγή με αυτή του φιδιού κροταλίας (Crotalus), που είναι η ελληνική λέξη «κρόταλον». Η ονομασία κρόταλο δόθηκε γιατί όταν οι αποξηραμένοι καρποί του (οι χέδρωπες) όταν κουνηθούν ακούγονται σαν κουδουνίστρα (κρόταλα). Στην πραγματικότητα τα σπέρματα κινούνται μέσα στο περίβλημα και βγάζουν αυτό τον ήχο.
Χρήσεις
Το είδος καλλιεργείται ως εδαφοβελτιωτικό τόσο ως χλωρή λίπανση, αλλά και κατά της διάβρωσης. Στην Καμπότζη, τα λουλούδια του καταναλώνονται ως λαχανικά και τα σπέρματα του (οι σπόροι) ψήνονται και αλέθονται ως υποκατάστατα του καφέ. Επίσης μπορούν να καταναλωθούν και οι ρίζες του. Επιπλέον, το φυτό χρησιμοποιείται για το ουροποιητικό σύστημα, στη θεραπεία του πυρετού, ως κατάπλασμα (οι ρίζες) για το πρήξιμο των αρθρώσεων και ως εκχύλισμα (φύλλων) κατά των σκωληκίων του εντέρου. Γενικά πλέον η χρήση του αποφεύγεται, καθώς η ανάμιξη του με ζωοτροφές προκαλεί δηλητηρίαση λόγω των αλκαλοειδών που περιέχει.
Άρθρα – Πληροφορίες
Hamem Ι.F. & van der Maesen L.J.G. (eds.) 1997. Plant resources of south-east Asia, no 11. Backhuys Publishers, Leiden.
Henty E.E. & Pritchard G.H. 1988. Weeds of New Guinea and their control. Botany bulletin No 7. 4th edition. Department of Forests, Division of Botany.
Radanachaless T., Maxwell J.F. & Meechai M. 1994. Weeds of soybean fields in Thailand. Multiple Cropping Center, ChiangMai Univ, Thailand.
http://publish.plantnet-project.org/ [Ανάκτηση 1/4/21]
http://catalogoplantasdecolombia.unal.edu.co [Ανάκτηση 1/4/21]
Photo by Vinayaraj (via Wikipedia)
