Κείμενο: Γεωργία Τιγγινάγκα, Απόφοιτη Τμήματος Δασολογίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Το είδος
Η Αδασονία η δακτυλωτή ή το Μπάομπαμπ ή Αφρικανικό Μπάομπαμπ ή το δένδρο του νεκρού αρουραίου ή το δένδρο του ψωμιού της μαϊμούς ή ανεστραμμένο δένδρο ή το δένδρο της ζωής, με επιστημονική ονομασία Adansonia digitata, ανήκει στην οικογένεια Malvaceae, όπου και ανήκουν οι γνωστές μολόχες. Το όνομα της, το πήρε από τον βοτανολόγο Michel Adanson (1727-1806) και «δακτυλωτή», εξαιτίας του σχήματος των κλαδιών και των φύλλων, τα οποία μοιάζουν με ανθρώπινο χέρι. Βρίσκεται στην Μαδαγασκάρη, στην Ινδία, στην Αυστραλία αλλά κυρίως στην κεντρική και νότια Αφρική όπου μαζί με άλλα δένδρα αποτελεί προστατευόμενο είδος. Η ηλικία του μπορεί να φτάσει εκατοντάδες ή και χιλιάδες έτη.
Οι χρήσεις του
Το δένδρο θεωρείται αγαπημένο είδος, εξαιτίας των διατροφικών και θεραπευτικών ιδιοτήτων του. Έχουν την ικανότητα, να αποθηκεύουν νερό στον κορμό τους και να παράγουν φρούτα, τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Ο φλοιός αξιοποιείται στην κατασκευή υφάσματος αλλά και σχοινιού. Η ρίζα και τα φύλλα, αποτελούν θεραπευτική πηγή της ελονοσίας, χρησιμοποιούνται σε τσιμπήματα εντόμων αλλά και ως αντιπυρετικό. Επίσης, χρησιμοποιείται στη θεραπεία της αναιμίας, της διάρροιας, της γρίπης, του άσθματος, των νεφρικών και αναπνευστικών προβλημάτων, ακόμα και των όγκων. Ακόμα, χρησιμοποιείται ενάντια στο πρήξιμο του στομάχου των μωρών και είναι αντιφλεγμονώδη.
Το δένδρο της ζωής
Το μεγαλύτερο δένδρο, του είδους, έχει βρεθεί στη Ν. Αφρική, το οποίο φτάνει τα 47 μέτρα ύψος και 15,9 μέτρα διάμετρο, ενώ ηλικία του προσδιορίζεται στα 2.000 έτη. Οι καρποί του δεν έχουν σταματήσει να παράγονται παρόλο που η ηλικία του είναι μεγάλη. Πολλοί ντόπιοι το αποκαλούν «Το δένδρο της ζωής», αφού η προσφορά του σε φάρμακα, νερό, λόγω του κούφιου κορμού, ο οποίος συγκρατεί το νερό της βροχής, τροφή, λόγω των καρπών του αλλά και ως καταφύγιο καθώς η χωρητικότητα του αγγίζει τα 40 άτομα έχει φανεί χρήσιμη ώστε να επιβιώσουν πολλοί άνθρωποι. Λέγεται πως έχει χρησιμοποιηθεί και σαν αυτοσχέδια φυλακή, μαγαζί, αχυρώνας αλλά και ως στάση για λεωφορεία. Πολλοί θεωρούν πως είναι μαγικά, αφού όταν πεθαίνουν δεν δείχνουν κάποιο σάπισμα εξωτερικά, απλά καταρρέουν και στη συνέχεια εξαφανίζονται. Ένας θρύλος αναφέρει πως η ματαιοδοξία και η τεράστια ομορφιά του εξόργισαν τους θεούς και σαν τιμωρία, το ξερίζωσαν και το γύρισαν ανάποδα. Επίσης, όσοι θα γεύονταν τους λευκούς καρπούς του, θα πέθαιναν από λιοντάρι. Ακόμα, δεν επιτρέπεται να πουληθεί χωράφι το οποίο περιέχει αυτό το δένδρο καθώς θεωρείται καλό σημάδι. Άλλοι λένε, πως στα άνθη ζουν πνεύματα και πως όποιος πιεί το χυμό του φλοιού θα γίνει μεγάλος και δυνατός.
Άρθρα – Πληροφορίες
Abdalbasit A.M., Mohamed S.M. & Ismail H. 2017. Unconventional Oilseeds and Oil Sources. Academic Press.
Swart E. 1963. Age of the Baobab Tree. Nature 198: 708–709.
Sidibe M. & Williams J.T. 2002. Baobab Adansonia digitata L. Fruits for the Future 4. International Center for Underutilised Crops.
https://wol.jw.org/ [Πρόσβαση 11/02/2021]
