Κείμενο: Λευτέρης Παπατσάνης, Φοιτητής Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Η τοποθεσία τους
Τα μπουχάρια βρίσκονται στο Μικρόβαλτο του δήμου Σερβίων-Βελβεντού (πρώην δήμου Καμβουνίων), στο 3ο χλμ του δρόμου προς το Λιβαδερό, 40 χιλιόμετρα νότια της Κοζάνης. Ανέρχονται σε αριθμό περί τους είκοσι (20) και το ύψος τους ποικίλει από 2 μέχρι 6 μέτρα. Το όνομα της τοποθεσίας «Μπουχάρια» προέρχεται από το σχήμα των σχηματισμών που θυμίζουν καμινάδες, καθότι «μπουχάρι» στην τοπική διάλεκτο λένε την καμινάδα. Ενδιαφέρον στην περιοχή παρουσιάζουν και οι κωνικοί γεωλογικοί σχηματισμοί, τα «νοχτάρια», που επεκτείνονται σε μήκος δύο χιλιομέτρων στο ρέμα της Ποταμιάς, στα όρια του π. Δήμου Καμβουνίων με την κοινότητα Λιβαδερού.
Πως προέκυψαν
Τα μπουχάρια είναι φυσικές γεωμορφές που προήλθαν από τη διάβρωση του εδάφους σε διάστημα χιλιάδων χρόνων. Έχουν το σχήμα χωμάτινης κολόνας και αποτελούνται από άμμους, κροκάλες, μάργες και αργίλους, με πιθανή “συγκολλητική” ύλη οξείδια του σιδήρου και διοξείδιο του πυριτίου. Την κορυφή των κολόνων αυτών καλύπτει μια σχιστολιθική πλάκα που “έπαιξε” το ρόλο της ομπρέλας στην εξέλιξη του σχηματισμού. Τα νοχτάρια είναι ίδιας προέλευσης και σύστασης με τα «μπουχάρια», χωρίς όμως το σχιστολιθικό «καπέλο». Σύμφωνα με έκθεση του Ι.Γ.Μ.Ε. οι επικρατούντες γεωλογικοί σχηματισμοί στην στενή περιοχή εμφάνισης των ανωτέρω γεωμορφών ανήκουν στην Πελαγονική ζώνη και είναι: (α) τα μεταμορφωμένα πετρώματα, σχιστόλιθοι και γνεύσιοι, τα οποία είναι Παλαιοζωικής ηλικίας, (β) οι Τεταρτογενείς αποθέσεις, νεώτεροι σχηματισμοί.
Οι θρύλοι για τα μπουχάρια
Σύμφωνα με το θρύλο, από τα «μπουχάρια» (καμινάδες) έβγαιναν τη νύχτα οι «δια(β)όλοι» και τρομοκρατούσαν τους ανθρώπους που πλησίαζαν. Έτσι όσοι ταξίδευαν μετά τη δύση του ήλιου, απέφευγαν να περνούν από το κοντινό μονοπάτι. Η φαλλική όψη των σχηματισμών των Μπουχαριών, παραπέμπει -άμεσα- στο μύθο που διηγούνταν γέροντας στο χωριό, ότι «τα πολύ παλιά χρόνια», γυναίκες που δεν τεκνοποιούσαν, τις πήγαιναν νύχτα με φεγγαράδα κρυφά να κοιτάξουν για αρκετή ώρα τα «μπουχάρια», ώστε να καταφέρουν να τεκνοποιήσουν. Μια ακόμη εκδοχή αναφέρει ότι κάτω από την πέτρα που καλύπτει το κάθε «μπουχάρι» υπάρχει κρυμμένος θησαυρός, και υπάρχουν μαρτυρίες ότι κάποιοι προσπάθησαν να ψάξουν. Τέλος, κάποιοι συνδέουν τις χαράδρες των «μπουχαριών» με το μύθο για τα κρησφύγετα των λήσταρχων Γιαγκούλα και Γκαντάρα, που δρούσαν στην ευρύτερη περιοχή.
Άρθρα – Πληροφορίες
http://www.mikrovalto.gr/ [Ανάκτηση 5/2/2017]
http://www.alphafm.gr/ [Ανάκτηση 5/2/2017]
