Ο κατάλογος
Πρόκειται για τον πρώτο ερυθρό κατάλογο των χερσαίων και θαλάσσιων τύπων οικοτόπων (δυο τόμοι) της Ευρώπης, που δημιουργήθηκε ύστερα από ολοκληρωμένη αξιολόγηση των 490 τύπων οικοτόπων σε 35 χώρες από όλη την Ευρώπη.
Τα αποτελέσματα
Από τα αποτελέσματα φαίνεται ότι περισσότερο από το 30% των χερσαίων τύπων οικοτόπων βρίσκεται υπό απειλή και πιο συγκεκριμένα: περισσότερο των 3/4 των τυρφώνων, πάνω από το 50% των λιβαδικών τύπων οικοτόπων, και σχεδόν το 50% των λιμνών, των ποταμών και των ακτών. Τα δάση, οι θαμνώνες και οι βραχώδεις οικότοποι βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση, αλλά εξακολουθούν να είναι στο κέντρο του ενδιαφέροντος και θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μόνιμης επιστημονικής παρακολούθησης. Σε ότι αφορά τους θαλάσσιους τύπους οικοτόπων η κατάσταση είναι πιο ανησυχητική, καθώς οι σχηματισμοί μυδιών, τα θαλάσσια λιβάδια με Posidonia και οι οικότοποι σε εκβολές ποταμών είναι παντού απειλούμενοι. Στη Μεσόγειο Θάλασσα και στον ΒΑ Ατλαντικό , σχεδόν το 1/3 και το 1/4 αντίστοιχα του συνόλου των οικοτόπων τους βρίσκονται σε κίνδυνο κατάρρευσης.
Απειλές
Οι τύποι οικοτόπων μειώνονται ως προς την έκτασή τους αλλά υποβαθμίζονται και ως προς την ποιότητά τους. Μερικές από τις σημαντικότερες απειλές και πιέσεις για τους χερσαίους τύπους οικοτόπων είναι η εντατική γεωργία και η εγκατάλειψη των παραδοσιακών βοσκοτόπων, η αποξήρανση και η ρύπανση, η εισβολή ξενικών ειδών, η αστικοποίηση. Στη θάλασσα, είναι η ρύπανση, ο εμπλουτισμός σε θρεπτικά υλικά, οι καταστρεπτικές αλιευτικές πρακτικές και τα έργα προστασίας και ανάπτυξης των ακτών που αποτελούν τις μεγαλύτερες απειλές.
Το σκεπτικό και οι συμμετέχοντες
Ο Ευρωπαϊκός Κόκκινος Κατάλογος των οικοτόπων παρέχει ένα νέο και καινοτόμο εργαλείο με σκοπό την αναθεώρηση των δεσμεύσεων για την προστασία και την αποκατάσταση των χερσαίων και των θαλάσσιων τύπων οικοτόπων της Ευρώπης. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο περισσότεροι από 300 ειδικοί έχουν συνεισφέρει με τις γνώσεις και την εμπειρία τους ώστε να παραχθεί μια αξιολόγηση για το επίπεδο της απειλής των ευρωπαϊκών οικοτόπων. Το έργο για τον Ευρωπαϊκό Κόκκινο Κατάλογο των οικοτόπων χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συντονίστηκε από μια σύμπραξη που συγκροτήθηκε από το Κέντρο Περιβαλλοντικών Ερευνών του Wageningen (Alterra), την IUCN, το NatureBureau και από τους συμβούλους Susan Gubbay και John Rodwell. Συγγραφείς της έκδοσης από Ελληνικής πλευράς (Μέρος ΙΙ: Χερσαίοι οικότοποι και οικότοποι γλυκού νερού): Παναγιώτης Δημόπουλος (Πανεπιστήμιο Πατρών), Ιωάννης Τσιριπίδης (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης). Λοιποί συμμετέχοντες με συμβολή στο έργο από Ελληνικής και Κυπριακής πλευράς: Αθανάσιος Καλλιμάνης (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Μαρία Πανίτσα (Πανεπιστήμιο Πατρών), Φώτιος Ξυστράκης (Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός «ΔΗΜΗΤΡΑ», Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών), Χαράλαμπος Χριστοδούλου (Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κύπρου, Τμήμα Δασών), Γεώργιος Φωτιάδης (Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών), Μιχάλης Βραχνάκης (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) και ο Ιωάννης Καζόγλου (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας).
Κατεβάστε τον Ερυθρό κατάλογο για τους χερσαίους τύπους οικοτόπων από εδώ
Κατεβάστε τον Ερυθρό κατάλογο για τους θαλάσσιους τύπους οικοτόπων από εδώ
Άρθρα – Πληροφορίες
Gubbay S., N. Sanders, T. Haynes, J.A.M. Janssen, J.R. Rodwell, A. Nieto, M. García Criado, S. Beal, J. Borg, M. Kennedy, D. Micu, M. Otero, G. Saunders and M. Calix, L. Airoldi, V.V. Alexandrov, E. Alcázar, J. de Andalucia, L. Babbini, T. Bakran-Petricioli, E. Ballesteros, E. Bañares España, M. Bariche, E. Bastos, D. Basso, L. Bat, C. Battelli, H. Bazairi, C.N. Bianchi, G. Bitar, M. Bo, P. Brazier, L. Bush, S. Canese, S.P. Catrense, M. E. Cefalì, C. Cerrano, R. Chemello, E. B. Chernysheva, D. Connor, R. Cook, N. Dankers, A. Darr, A.R. Davis, N. Dolenc-Orbanić, S. Dubois, F. Espino, A. Flores Moya, J. Ford, M. Foulquie, S. Fowler, M. Fourt, S. Fraschetti, I. Fuller, K. Fürhaupter, B. Galil, V. Gerovasileiou, A. Giangrande, C. Giuseppe, P. Goriup, J. Grall, M.F. Gravina, A. Guelmami, A. Güreşen, L. Hadjioannou, J. M. Haldin, J. Hall-Spencer, J.G. Harmelin, R. Haroun-Tabrae, D. Harries, K. Herkül, T. Hetman, K. Hiscock, S. Hiscock, R. Holt, Y. Issaris, E. Jackson, A. Jeudy, C. Jimenez, C. Karamita, A. Karlsson, D. Kersting, E. Keskinen, F. Klinge, L. Klissurov, L. Knittweis-Mifsud, V. Kopiy, D. Korolesova, P. Kružić, G. Komakhidze, B. La Porta, J. Leinikki, P. Lehtonen, C. Linares, L. Lipej, V. Mačić, L. Mangialajo, S. Mariani, C. Melih, R. Metalpa, E. Mielke, V. Mihneva, N. Milchakova, K. Milonakis, C. Minguell, N.V. Mironova, J. Näslund, C. Numa, J. Nyström, O. Ocaña, N.F. Otero, V. Peña Freire, C. Pergent, S. Perkol-Finkel, A. Pibot, S. Pinedo, D. Poursanidis, A. Ramos, N.K. Revkov, J-T. Roininen, A. Rosso, J. Ruiz, M. Salomidi, P. Schembri, T. Shiganov, N. Simboura, M. Sini, C. Smith, A. Soldo, P. Somerfield, J. Templado, A. Terentyev, T. Thibaut, N. E. Topçu, C. Trigg, R. Turk, H. Tyler-Walters, L. Tunesi, K. Vera, M. Viera , J. Warzocha, S. Wells, M. Westerbom, S. Wikström, C. Wood, B. Yokes and H. Zibrowius. 2016. European Red List of Habitats Part 1. Marine habitats. European Commission.
Janssen, J.A.M., J.S. Rodwell, M. García Criado, S. Gubbay, T. Haynes, A. Nieto, N. Sanders, F. Landucci, J. Loidi, A. Ssymank, T. Tahvanainen, M. Valderrabano, A. Acosta, M. Aronsson, G. Arts, F. Attorre, E. Bergmeier, R.-J. Bijlsma, F. Bioret, C. Biţă-Nicolae, I. Biurrun, M. Calix, J. Capelo, A. Čarni, M. Chytrý, J. Dengler, P. Dimopoulos, F. Essl, H. Gardfjell, D. Gigante, G. Giusso del Galdo, M. Hájek, F. Jansen, J. Jansen, J. Kapfer, A. Mickolajczak, J.A. Molina, Z. Molnár, D. Paternoster, A. Piernik, B. Poulin, B. Renaux, J.H.J. Schaminée, K. Šumberová, H. Toivonen, T. Tonteri, I. Tsiripidis, R. Tzonev and M. Valachovič, P.A. Aarrestad, E. Agrillo, E. Alegro, I. Alonso, S. Angus, O. Argagnon, S. Armiraglio, S. Assini, L. Aunina, A.B.G. Averis, A.M. Averis, S. Bagella, Z. Barina, S. Barron, S. Bell, E. Bendiksen, J. Bölöni, T.E. Brandrud, J. Brophy, G. Buffa, J.A. Campos, L. Casella, C. Christodoulou, A. Church, P. Corbett, J.-M. Couvreur, J. Creer, A. Crowle, J. Dahlgren, L. De Keersmaeker, R. Delarze, L.-M. Delescaille, L. Denys, S. De Saeger, F. Devany, D. de Vries, I. Diack, M. Dimitrov, W. Eide, D. Espirito Santo, M. Fagaras, V. Fievet, P. Finck, U. Fitzpatrick, G. Fotiadis, E. Framstad, P. Frankard, C. Giancola, Ch. Gussev, R. Hall, B. Hamill, R. Haveman, S. Heinze, S. Hennekens, C. Hobohm, P. Ivanov, A. Jacobson, G. Janauer, M. Janišová, R.G. Jefferson, P. Jones, N. Juvan, Z. Kącki, A. Kallimanis, Y. Kazoglou, D. Keith, K. Keulen, G. Király, K. Kirby, M. Kočí, T. Kontula, E. Leibak, A. Leyssen, S. Lotman, A. Lyngstad, H. Mäemets, C. Mainstone, K. Mäkelä, C. Marceno, J.R. Martin, V. Matevski, A. Mesterházy, Đ. Milanović, F. Millaku, R. Miller, J. Millet, M. Mjelde, A. Moen, B. Nygaard, D.-I. Øien, F. O’Neill, J. Paal, J. Packet, D. Paelinckx, C. Panaïotis, M. Panitsa, P. Perrin, G. Pezzi, I. Prisco, M. Prosser, S. Provoost, V. Rašomavičius, U. Raths, S. Rees, U. Riecken, E. Roosaluste, I. Rove, J. Reymann, J.P. Rodriguez, E. Rothero, V. Rusakova, S. Rusina, C. Scanlan, R. Schuiling, S. Sciandrello, I. Sell, J. Šibík, J. Simkin, Ž. Škvorc, D. Spray, D. Stešević, G.H. Strand, V. Stupar, A. Thomaes, S. Trajanovska, A. Van Braekel, W. Van Landuyt, K. Vanderkerkhove, B. Vandevoorde, J. Van Uytvanck, A. Varga, N. Velkovski, R. Venanzoni, P. Verté, D. Viciani, M. Vrahnakis, E. Von Wachenfeldt, H. Wallace, S. Watt, E. Weeda, L. Wibail, W. Willner, P. Wilson and F. Xystrakis. 2016. European Red List of Habitats Part 2. Terrestrial and freshwater habitats. European Commission.
Ελληνική Βοτανική Εταιρία 2017. Ενημερωτικό Δελτίο, Τεύχος 1.
Κείμενο
Αντώνης Παπά, Φοιτητής Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
