Κείμενο: Ρενάτα Χατζοπούλου, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Το σχήμα
Το σχήμα της καρδιάς, η γνωστή «κόκκινη» καρδούλα δεν έχει κάποια σχέση με το πραγματικό σχήμα της καρδιάς. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για το πως καθιερώθηκε το συγκεκριμένο σχήμα.
Οι πιθανές εκδοχές
Μια από τις πιο ισχυρές εκδοχές έχει να κάνει με τον κισσό (Hedera helix). Ένα στεφάνι κισσού φαίνεται να ήταν αυτό που φορούσε ο θεός των αρχαίων Ελλήνων, ο Διόνυσος (ο οποίος αντιπροσώπευε το πάθος και τις συναισθηματικές εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής), όπως απεικονίζεται στα περισσότερα αγγεία. Το σχήμα των φύλλων του κισσού είχε πάντα το γνωστό σχήμα της καρδιάς, και ο κισσός είναι ένα φυτό με μεγάλη διάρκεια ζωής και συμβολίζει την αγάπη, την πίστη και τη διάρκεια. Ακόμα όμως και τα φύλλα αμπέλου, επίσης συμβολικό φυτό του Διόνυσου, τα έφτιαχναν σε σχήμα καρδιάς.
Η καρδιά «κουκουνάρι» ή το αρχαίο και εξαφανισμένο «σύλφιο»
H πιο εμπεριστατωμένη επιστημονικά εκδοχή είναι ότι το σύμβολο βασίστηκε στο αρχαίο φυτό σύλφιο και συγκεκριμένα στο σχήμα του καρπού (που σχετίζεται και με την αναπαραγωγική διαδικασία). Ασημένια νομίσματα από την Κυρήνη του 6ου-5ου αιώνα π.Χ., μάλιστα, φέρουν ένα παρόμοιο σχέδιο με το σύμβολο της καρδιάς, μερικές φορές συνοδευόμενο από το εξαφανισμένο φυτό σύλφιο. Αργότερα, τον 14ο αιώνα βρίσκεται ως σύμβολο της καρδιάς και το κουκουνάρι. Άλλες εκδοχές πάντως είναι ότι το σχήμα της καρδιάς βγήκε από το σχήμα που δημιουργείται από τους κύκνους όταν πλησιάζουν μεταξύ τους μέσα σε λίμνη ή ότι βγήκε από το σχήμα της γυναικείας λεκάνης.
Ο καρπός του εξαφανισμένου φυτού σύλφιο από το οποίο μπορεί να προέρχεται το σχήμα της καρδιάς
Άρθρα – Πληροφορίες
Buttrey T. V. 1992. The Coins and the Cult. Expedition, 34 (1–2): 59–66.
Favorito E. N. & Baty K. 1995. The Silphium Connection. Celator, 9 (2): 6–8.
Kemp Μ. 2011. “The Heart” in Christ to Coke: How Image Becomes Icon. Oxford University Press.
Vinken P. J. 2000. The Shape of the Heart: A Contribution to the Iconology of the Heart. Elsevier Health Sciences.
