Κώστας Κατόπης, Φοιτητής Τμήματος Δασολογίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου, Δημοσιογράφος
Τα είδη και τα τοπία
Θέματα όπως οι ελιές, τα χρυσάνθεμα, τα αμπέλια, τα νούφαρα, τα δάση κωνοφόρων και πλατύφυλλων, οι οπωρώνες, τα λιβάδια και γενικά η βλάστηση -παραλίμνια και παραποτάμια- ενέπνεαν καλλιτέχνες των περασμένων ετών και πιθανότατα θα συνεχίσουν να αποτελούν αγαπημένο θέμα για τους ζωγράφους στο μέλλον, καθώς και για τους υποψήφιους αγοραστές των έργων τους. Φημισμένα μουσεία αλλά και ιδιωτικές συλλογές είναι γεμάτα με πίνακες που εξυμνούν τη φύση. Κάποτε, όταν δεν υπήρχε άλλος τρόπος να αποτυπωθεί η εικόνα -σε αντίθεση με σήμερα που η φωτογραφία αποτελεί σχεδόν τρόπο ζωής- οι οπτικές πληροφορίες για το φυσικό περιβάλλον (δένδρα, καρποί και τοπία) προέρχονταν αποκλειστικά και μόνο από τους καλλιτέχνες. Βιβλία και συγγράμματα που συνοδεύονταν από σκίτσα και ζωγραφιές έδιναν στον αναγνώστη μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τα γραφόμενα αλλά και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για περαιτέρω ενασχόληση. Έργα τα οποία είναι εμπνευσμένα από την άνοιξη, το φθινόπωρο καθώς και η έκρηξη χρωμάτων που τα συνοδεύουν είναι συνήθως εκείνα που εντυπωσιάζουν το κοινό. Ωστόσο και δημιουργίες με χειμωνιάτικη και καλοκαιρινή φύση, καθηλώνουν θεατές και δίνουν το εισιτήριο για ένα νοερό ταξίδι στον τόπο της έμπνευσης.
La cueillette des olives-Η συγκομιδή της ελιάς, 1889, Vincent van Gogh, Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Αθήνα
Οι καλλιτέχνες
Σε έργα διακοσίων και πλέον ετών παρέχονται πληροφορίες για τοπία που σήμερα δεν αναγνωρίζονται πια. Σημαντικά στοιχεία για τον τρόπο ζωής αλλά και για τις διατροφικές συνήθειες των παλαιότερων εποχών απεικονίζονται σε πίνακες που σήμερα κοστίζουν ελάχιστα έως πολλά εκατομμύρια ευρώ. Για παράδειγμα, το «Πρόγευμα στην χλόη» (Le Déjeuner sur l’herbe), 1862 του Μανέ απεικονίζει παραλίμνια βλάστηση σε δάσος πλατύφυλλων, καθώς φρούτα και καρπούς που περιλαμβάνονταν στο διατροφικό μενού των ανθρώπων της εποχής.
Πρόγευμα στην χλόη, 1863, Μουσείο Ορσέ (Edouard Manet)
Το ίδιο ισχύει και με τις περισσότερες «νεκρές φύσεις» στις οποίες απεικονίζονται σχεδόν όλα τα τρόφιμα που καταναλώνονταν επί εποχής. Όπως και το «Καλάθι με Φρούτα» του Καραβάτζιο στο οποίο διακρίνονται αχλάδια, σταφύλια, μήλα, κυδώνια και σύκα. Ακόμα και ο Ρέμπραντ, ο οποίος ασχολήθηκε κατ’ αποκλειστικότητα με πορτρέτα ανθρώπων, από τα οποία τα περισσότερα ήταν παραγγελίες επί πληρωμή, έχει σκιτσάρει ή χαράξει φύσεις με δέντρα όπως το «Τοπίο με τρία δέντρα», (Landscape with a Thatched Cottage) (1641).
Canestro di frutta – Το καλάθι με τα φρούτα, 1599, Caravaggio
Ο Βαν Γκογκ έχει ασχοληθεί σε πολλά έργα του με τη φύση. Γνωστά τα ηλιοτρόπια, τα χρυσάνθεμα, οι ελαιώνες οι ανθισμένες αμυγδαλιές, μία από τις οποίες δώρισε στον αδερφό του Theo όταν γεννήθηκε ο γιος του Vincent Willem. Ο συγκεκριμένος πίνακας αποτέλεσε έμβλημα για την οικογένεια. Ο ανιψιός του διάσημου ζωγράφου είναι εκείνος που ίδρυσε το Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ.
«Blossoming Almond Tree» – Ανθισμένη Αμυγδαλιά, Vincent van Gogh
Αγαπημένα διαχρονικά τα νούφαρα, οι ιτιές και οι παπαρούνες του Μονέ, οι ολάνθιστοι κήποι με τις μπαλαρίνες του Ντεγκά, η ζωντανή-νεκρή φύση του Νταλί, τα παράθυρα με φύση του Ματίς, το καταπράσινο αγαπημένο Τολέδο του Ελ Γκρέκο, οι γυναίκες με φόντο καλοκαιρινά μεσογειακά τοπία του Γκοντγουάρντ, τα δέντρα δίπλα σε ποτάμια του Ρενουάρ, τα εξωτικά φυτά του Γκωγκέν και άλλα πολλά.
Λίμνη με Νούφαρα, Κλοντ Μονέ
Άρθρα – Πληροφορίες
https://artmuseum.princeton.edu/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://www.vangoghmuseum.nl/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://www.lifo.gr/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://artviews.gr/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://www.khanacademy.org/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://m.musee-orsay.fr/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://drawpaintacademy.com/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://www.claudemonetgallery.org/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://www.nationalgallery.org.uk/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
https://www.britannica.com/biography/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
http://www.johnwilliamgodward.com/ [Ανάκτηση 15/3/2021]
Πηγή φωτογραφιών: wikipedia
