Κείμενο: Χρήστος Ράμμος, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Οι πρώτες πυξίδες
Η πυξίδα (από το «πύξος», πυξάρι) ήταν μικρό κουτί (ξύλινο αρχικά, από το ξύλο του πυξαριού) για τη φύλαξη κυρίως κοσμημάτων (κοσμηματοθήκη). Το ξύλο του πυξαριού χρησιμοποιήθηκε γιατί είναι πολύ ανθεκτικό, σκληρό, με ανοιχτό κίτρινο χρώμα, καλό για μικροκατασκευές και για σκάλισμα, ενώ είναι αρκετά ακριβό. Έπρεπε άλλωστε να χρησιμοποιηθεί ακριβό ξύλο για μια κοσμηματοθήκη. Ό Θεόφραστος το ανέφερε ως ξύλο “άσηπτο”. Το ξύλο του χρησιμοποιήθηκε και για άλλες κατασκευές όπως αγγείων, τα λευκά πιόνια στο σκάκι, αλλά και στην κατασκευή εγχόρδων και πνευστών οργάνων.
Η σημερινή πυξίδα
Στα νεότερα χρόνια, σαν όργανο προσανατολισμού χρησιμοποιήθηκε ένα ξύλινο κουτί που στο κέντρο του έφερε μια σταθερή μαγνητική βελόνα για να δείχνει πάντα το Βορρά. Τα πρώτα όργανα προσανατολισμού αποτελούσαν ένα ακριβό στολίδι στα σπίτια των πλουσίων και στα πλοία, για αυτό και η ονομασία τους ήταν ίδια με αυτή της κοσμηματοθήκης: “πυξίδα”.
Το είδος
Το πυξάρι (Buxus sempervirens) είναι ένα πολύ κοινό είδος (αειθαλής θάμνος) της ελληνικής χλωρίδας, που συχνά φτάνει σε ύψος τα 5 μέτρα. Χρησιμοποιείται ως καλλωπιστικό σε πάρκα και κήπους, καθώς μπορεί να κλαδευτεί και να διαμορφωθεί εύκολα η κόμη του.
Μινιατούρα σε ξύλο πυξαριού (γοτθικού ρυθμού)
Άρθρα – Πληροφορίες
http://users.sch.gr/ [Ανάκτηση 20/12/2015]
www.lexigram.gr [Ανάκτηση 20/12/2015]
www.wfdt.teilar.gr [Ανάκτηση 20/12/2015]
www.news.gr [Ανάκτηση 20/12/2015]
