Η γνώση των αρχαίων για τους Φοίνικες
Οι φοίνικες ήταν ιδιαίτερα αγαπητοί στους αρχαίους Έλληνες. Τους γνώριζαν από τις εμπορικές συναλλαγές που είχαν με τη βόρεια Αφρική, αλλά και από τον αυτοφυή στην Κρήτη, Φοίνικα του Θεόφραστου (Phoenix theophrasti).
Η «φήμη» του Φοίνικα
Ένα άτομο από το είδος Phoenix theophrastii ίσως να είναι αυτός ο φοίνικας που είχε φέρει ο Θησέας από την Κρήτη και τον είχε φυτέψει στην Δήλο, τόπο τέλεσης αγώνων προς τιμήν του Απόλλωνα, για να στεφανώνουν τους νικητές με τα φύλλα του. Το ασυνήθιστο σχήμα του φοίνικα προκαλούσε στους αρχαίους τόσο θαυμασμό, που τον φύτευαν στο περίβολο ναών. Τον ανέδειξαν μάλιστα σε σύμβολο του Απόλλωνα-θεού του φωτός και του ήλιου (ο αντίστοιχος Θεός ήλιος των Αιγυπτίων) που κατά το μύθο γεννήθηκε μαζί με τη δίδυμη αδελφή του Άρτεμη, κάτω από ένα φοίνικα στη Δήλο.
Η χρήση του
Ο John Chadwick, αναφέρει ότι το πλέγμα που συγκρατούσε τον πηλό σε ορισμένες μυκηναϊκές πινακίδες ήταν από φύλλα φοίνικα. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι πολλές φορές έγραφαν σε φύλλα φοίνικα. Υπάρχει επίσης περιγραφή επίπλων που φτιαχνόντουσαν από φοίνικες ενώ τα ψηλά φυτά κοβόντουσαν και οι κορμοί τους, ανεστραμμένοι για να μη «ριζώσουν», γινόντουσαν κολώνες. Ένα άλλο γεγονός που πρέπει να αναφερθεί, είναι ότι οι Μυκηναίοι, επειδή απείχαν κάποια απόσταση από τη θάλασσα, αφού κατασκεύαζαν τα πλοία στα καρνάγια τους, τα κατέβαζαν με τη βοήθεια κορμών αυτού του Φοίνικα («κατρακύλια»). Έτσι εξηγείται σε μεγάλο βαθμό ο αφανισμός του είδους από την περιοχή (ενώ υπάρχει αναφορά για μερικά άτομα Φοίνικα του Θεόφραστου στην παραλία Βαγιωνιά της Βορειοανατολικής Πελοποννήσου).
Άρθρα – Πληροφορίες
Πετρίδης Ν.Κ. 2008. Καταγραφή και ανάλυση των φυτών στο έργο του Όμηρου. Πτυχιακή Διατριβή. Τμήμα Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Δράμα, ΤΕΙ Καβάλας.
Μπάουμαν Έ. 1993. Η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στη λογοτεχνία. Έκδοση Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της φύσης.
Κείμενο
Nicolaus Cornilius Petridis, Δασοπόνος