«Φονίκιον»: το μυστηριώδες αρωματικό φυτό της αρχαίας Κρήτης

Κείμενο: Νίκος Μπέλεχας, Φοιτητής Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου   Τι είναι Η αρχαία ελληνική λέξη «φοίνιξ» μπορεί να περιελάβανε επτά διαφορετικές έννοιες: (α) το πορφυρό χρώμα, (β) μυθικά πρόσωπα, (γ) ελληνικά υδρονύμια, (δ) μυθικό πτηνό, (ε) τη χουρμαδιά, (στ) φοινικικό μουσικό όργανο και (ζ) ένα καλλιεργήσιμο δημητριακό/αγρωστώδες. Επομένως η λέξη «φοινίκιον» (ponikijo) θα αναφερόταν…

Το μυθικό θεραπευτικό των Σισών

Το λάβδανο ή ο αλάδανος είναι αρωματική ρητίνη με έντονες φαρμακευτικές ιδιότητες η οποία συλλέγεται από τα φύλλα του κίσθου ή κοινώς της λαδανιάς (Cistus creticus). Στις Σίσες (ή Σίσσες της Επαρχίας Μυλοποτάμου, Δήμος Γεροποτάμου) το συλλέγουν και το χρησιμοποιούν ακόμα.   Κείμενο: Χαράλαμπος Σφακιανάκης, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου   Η συλλογή του Το…

Οικογένεια Cistaceae

Γενικά χαρακτηριστικά H οικογένεια Cistaceae περιλαμβάνει μικρούς θάμνους, φρύγανα και ποώδη φυτά, με άνθη αρρενοθήλεα, ακτινόμορφα, πενταμερή. Μέρη κάλυκα ελεύθερα, όμοια ή ανόμοια. Στεφάνη χωριστοπέταλη. Στήμονες πολυάριθμοι, ανισομήκεις. Ωοθήκη επιφυής, από 3-5 καρπόφυλλα. Καρπός κάψα τοιχορραγής.   Τα είδη της οικογένειας Γένος Cistus Το γένος Cistus περιλαμβάνει μικρούς θάμνους ή φρύγανα με φύλλα αντίθετα, ωοείδη…

Cistus creticus

Eπιστημονική ονομασία Cistus creticus L. Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Malvales, Οικογένεια Cistaceae Κοινές ονομασίες αλάδανος, λαδανιά, λάδανο, λαδανιές, αλυταριά, κουνουκλιά, κίστο, λουβιδιά, λεουδία, λιονιά (Κύπρος)   Περιγραφή Αείφυλλος πολύκλαδος θάμνος ύψους 0,2-1,5 μ. Φλοιός με σχισμές ερυθροκαστανός. Νεαροί κλαδίσκοι ερυθρωποί με λευκές αδενώδεις ή μη αδενώδεις τρίχες. Φύλλα 1 -4 x 1,2 εκ., αντωοειδή ή σχεδόν κυκλικά, οξύληκτα ή…

Cistus laurifolius

Eπιστημονική ονομασία Cistus laurifolius L. Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Malvales, Οικογένεια Cistaceae Κοινές ονομασίες κίστος δαφνόφυλλος   Περιγραφή Αειθαλής θάμνος ύψους 1-3 μ. Νεαροί κλαδίσκοι τριχωτοί, κολλώδεις. Φύλλα έμμισχα 3,9×1,9 εκ., ωοειδή μέχρι ωοειδώς λογχοειδή, τρίνευρα, οξύληκτα, σκουροπράσινα, γυμνά, πολύ κολλώδη επάνω, γκριζωπά, με πυκνό λευκό πίλημα κάτω. Άνθη λευκά, με διάμετρο 3-5 εκ., ανά…

Cistus monspeliensis

Eπιστημονική ονομασία Cistus monspeliensis L. Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Malvales, Οικογένεια Cistaceae Κοινές ονομασίες βούκιθο, λήδος, λήδανο   Περιγραφή Αειθαλής πυκνός, όρθιος, πολύκλαδος, κολλώδης θάμνος με ύψος μέχρι 1 μ. Παλαιοί κλάδοι γυμνοί, σκουρερυθροκαστανοί. Νεαροί κλαδίσκοι με βραχύ και μάλλον πυκνό τρίχωμα. Φύλλα άμισχα, 2-6×0,3-1 εκ., γραμμοειδώς λογχοειδή η γραμμοειδή, οξύληκτα με περιελιγμένες παρυφές. Η…

Cistus parvifolius

Eπιστημονική ονομασία Cistus parviflorus Lam. Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Malvales, Οικογένεια Cistaceae Κοινές ονομασίες κίστος μικρανθής, λάδανο, αγριοφασκομηλιά, κιστάρι   Περιγραφή Αειθαλής θάμνος με ύψος μέχρι 1 μ. Κλάδοι όρθιοι ή αποκλίνοντες. Φλοιός τραχύς, με εμφανές γκρίζο πίλημα (στους νεαρούς κλαδίσκους), καστανωπός. Φύλλα 1,5-4×0,7-2 εκ., ωοειδώς επιμήκη οξύληκτα ή αμβλυκόρυφα, με πολύ βραχύ, πυκνό πίλημα…

Cistus salviifolius

Eπιστημονική ονομασία Cistus salviifolius L. Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Malvales, Οικογένεια Cistaceae Κοινές ονομασίες κίστος ο σφακομηλόφυλλος, αγριοφασκομηλιά, κιστάρι, ακίσαρος, κουνουκλιά, ασπροκουνουκλιά, βουκισο, αγριόθρουμπο   Περιγραφή Αειθαλής, ορθιος πολύκλαδος θάμνος με ύψος μέχρι 1 μ. Φλοιός σκουρογκριζοκαστανός, ελαφρώς τραχύς. Νεαροί κλαδίσκοι με πυκνές, γκριζωπές, αστερόμορφες τρίχες. Φύλλα 2-4×0,8-2 εκ., ωοειδή ή επιμήκη, σχεδόν οξύληκτα ή…

Cistus sintensii

Eπιστημονική ονομασία Cistus sintenisii Litard. Ταξινόμηση Κλάση Magnoliopsida, Τάξη Malvales, Οικογένεια Cistaceae Συνώνυμα Cistus albanicus Heywood   Περιγραφή Χαμηλός αειθαλής θάμνος με ύψος μέχρι 0,3 μ. Φύλλα σχεδόν άμισχα ελλειψοειδή με σφηνοειδή βάση, πράσινα, με μακριές, απλές και αστερόμορφες τρίχες επάνω. Άνθη με πέταλα λευκά, με διάμετρο 3-4 εκ.,  μέχρι 4, σε κυματοειδείς ταξιανθίες. Σέπαλα 5,…

Τα περίεργα (από την Ελλάδα) είδη φυτών: τα φρύγανα

Κείμενο: Μαρία Ρούσσου, ΑπόφοιτοςΤμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου   Τα φρύγανα Τα φρύγανα είναι χαμηλοί θάμνοι που συνήθως αλλάζουν τα φύλλα τους την άνοιξη (καλοκαιρινά φύλλα) και το φθινόπωρο (χειμωνιάτικα φύλλα), έχουν πολύ τρίχωμα, αγκάθια, και μυρίζουν έντονα λόγω των αιθέριων ελαίων τους. Έχουν πολύ μεγάλη αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες, στην ξηρασία και στην υπερβόσκηση. Τα περισσότερα από…