240 π.Χ. – Υπολογίστηκε από τον Ερατοσθένη τον Κυρηναίο, η περίμετρος της Γης. Σύμφωνα με τον Κλεομήδη στο «Περί της κυκλικής του κινήσεως των ουρανίων σωμάτων», ο Ερατοσθένης υπολόγισε την περιφέρεια της Γης χρησιμοποιώντας το ύψος του Ηλίου κατά το θερινό ηλιοστάσιο σε δύο διαφορετικά γεωγραφικά σημεία, που όμως βρίσκονταν στον ίδιο μεσημβρινό: κοντά στην Αλεξάνδρεια και στη νήσο Ελεφαντίνη -όπου ο Ήλιος ήταν στο ζενίθ του ουρανού- κοντά στη Συήνη (σημερινό Ασουάν, Αίγυπτος). Ο Ερατοσθένης υπολόγισε την περιφέρεια της Γης σε 252.000 αλεξανδρινά στάδια, δηλαδή 39.690 χιλιόμετρα, ενώ σήμερα υπολογίζεται σε 40.007,86 χιλιόμετρα. Ήταν ο πρώτος που υποστήριξε ότι η Γη είναι μια σφαίρα που βρίσκεται στο κέντρο του Σύμπαντος, το οποίο περιστρέφεται με συχνότητα εικοσιτεσσάρων ωρών. Επινόησε επίσης το σύστημα των γεωγραφικών παραλλήλων και εφηύρε τον σφαιρικό αστρολάβο. Ίδρυσε επίσης σύστημα συντεταγμένων με παράλληλους και μεσημβρινούς, έφτιαξε τον πρώτο χάρτη της Γης όπως πίστευε ότι ήταν, ενώ του αποδίδεται και ο όρος Γεωγραφία.

Άλλα γεγονότα στις 19 Ιουνίου

1844 – Πέθανε ο Γάλλος φυσιοδίφης και βιολόγος Étienne Geoffroy Saint-Hilaire (γεννηθείς 15 Απριλίου του 1772). Καθιέρωσε την  έννοια του «unity of composition», ήταν στενός συνεργάτης του Jean-Baptiste Lamarck και υπερασπίστηκε τις θεωρίες του για την εξέλιξη. Ο ίδιος πίστευε πως το κλίμα και οι περιβαλλοντικές πιέσεις μπορούν να προκαλέσουν μεταλλάξεις στα είδη.

1872 – Γεννήθηκε ο Αγγλοαμερικανός κηπουρός, βοτανικός και αρχιτέκτονας τοπίου, Theodore Payne. Μελέτησε εκτενώς τα εγγενή φυτά της Καλιφόρνια στους Βασιλικούς Κήπους του Kew, σχεδίασε πολλούς βοτανικούς κήπους και στον ελεύθερο του χρόνο δημιούργησε φυτώριο στο κτήμα του που φιλοξενούσε πάνω από 430 ιθαγενή είδη. Ίδρυσε ένα ίδρυμα για τα άγρια λουλούδια και τα εγχώρια φυτά το οποίο πήρε το όνομά του. Το Ίδρυμα προωθεί την κατανόηση και διατήρηση της φυσικής χλωρίδας της Καλιφόρνιας με τη διάδοση φυτών για χρήση από το ευρύ κοινό, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων που σχετίζονται με την κηπουρική και τη βοτανική, με την παρουσίαση της βοτανικής τέχνης που απεικονίζει τη χλωρίδα κ.ά. Πέθανε 6 Μαΐου 1963.

1941 – Πέθανε ο Ελβετός βοτανικός και ανθρωπολόγος, Carl Vilhelm Hartman (γεννηθείς 19 Αυγούστου του 1862). Πραγματοποίησε τριετή αποστολή στα βουνά της Sierra Madre στο Μεξικό, όπου μελέτησε φυτά που χρησιμοποιούσε ο γηγενής πληθυσμός. Μετά από αυτή τη μελέτη στράφηκε στην ανθρωπολογία.

Άρθρα – Πληροφορίες

Carlquist G. (red.) 1932. Svensk uppslagsbok. Malmö: Svensk Uppslagsbok AB:s förlag, band 12 s. 704.

Γκουντουβας Σ. 2015. Γεωμετρικες Διαδρομες, Θεματα Γεωμετριας απο την Αρχαιοτητα ως τον 20ό αιωνα. Politeianet.gr, Αθήνα.

Moyal A. 2009. The great French naturalist and the platypus. The National Library Magazine. 1 (2): 2–7.

http://theodorepayne.org [Ανάκτηση 7/2019]

Κείμενο

Στέφανος Προφήτης