Κείμενο: Κονσόλα Φώτω, MSc Περιβάλλοντος, Απόφοιτος Τμήματος Δασοπονίας & Δ.Φ.Π. Καρπενησίου
Το τσίπουρο
Το τσίπουρο παρασκευάζεται από την απόσταξη στέμφυλων (ή τσίπουρων) δηλαδή από τα υπολείμματα (τα ράκη) των σταφυλιών που μένουν μετά το πάτημα τους για την παραγωγή μούστου για τη δημιουργία κρασιού. Αυτά μεταφέρονται στο λακαριό (ρακαριό ή καζάνι) και έπειτα από τη διαδικασία της απόσταξης παρασκευάζεται το προϊόν. Από το οινόπνευμα των σταφυλιών βγαίνει το πρωτοτσούκαλο (που είναι πολύ “βαρύ”), το καλό (αυτό που χρησιμοποιείται) και τα αποράκια (που είναι κακής ποιότητας). Ακόμα και σήμερα όταν μια οικογένεια ρακοβγάζει (κάνει απόσταξη το δικό της τσίπουρο) στο καζάνι στήνεται ολόκληρη γιορτή. Περιμένοντας την ολοκλήρωση της απόσταξης, συγγενείς, γνωστοί και φίλοι περνούσαν τις ώρες της αναμονής αυτής με διάφορα μεζεδάκια και πολύ τσίπουρο.
Καζάνια για τσίπουρο στη Λήμνο
Άλλα είδη που χρησιμοποιούνται
Πολλές φορές όμως, δεν μπαίνουν μόνο τα ράκη των σταφυλιών, αλλά μια σειρά από καρπούς και βότανα που κάνουν κάθε απόσταξη ιδιαίτερη. Ανάλογα με την περιοχή, χρησιμοποιούνται και άλλα είδη μεμονωμένα ή σε μίξη, όπως σύκα, μαστίχα, μάραθος, γαρύφαλλο, κρεμμύδια, μήλα, κυδώνια, σταφίδες, μοσχοκάρυδο κυρίως γλυκάνισο, τσάι, θυμάρι, φασκόμηλο, μελισσόχορτο και διάφορα άλλα αρωματικά (ανάλογα την «μυστική συνταγή» κάθε οικογένειας).
Άρθρα – Πληροφορίες
Taloumi T. & Makris D.P. 2017. Accelerated Aging of the Traditional Greek Distillate Tsipouro Using Wooden Chips. Part I: Effect of Static Maceration vs. Ultrasonication on the Polyphenol Extraction and Antioxidant Activity. Beverages 3(1), 5. doi:10.3390/beverages3010005.
Χριστοπούλου – Γερογιαννάκη Μ.Κ. 2003. Μελέτη του τσίπουρου και επίδραση ποικιλιών της (Vitis vinifera L.) στα αρωματικά χαρακτηριστικά του. Διδακτορική Διατριβή. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Συνεντεύξεις από παραγωγούς Χίου και Λήμνου
